ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΝΑ ΕΝΤΟΠΙΖΕΙΣ ΤΑ «ΜΙΚΡΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ» ΣΤΟΝ ΨΥΧΙΣΜΟ ΣΟΥ

Μπορεί στην καθημερινότητά μας να περάσουν απαρατήρητα, όμως τα μικρά τραύματα στον ψυχισμό μας μοιάζουν με χιονοστιβάδες: Ξεκινούν από το «τίποτα» και καταλήγουν να διαλύουν τα πάντα στο πέρασμά τους. Ένα βιβλίο δίνει στο πρόβλημα την προσοχή που του αρμόζει, προσφέροντας στον αναγνώστη και τα εργαλεία που χρειάζεται για να το αντιμετωπίσει.

Βάζω στοίχημα ότι κάποια στιγμή έχει συμβεί και σε σένα: Να σε ρωτούν πώς είσαι και να μην μπορείς να πεις με την καρδιά σου «Καλά!» παρόλο που δεν έχει συμβεί κάτι πολύ δυσάρεστο. Να νιώθεις ένα διάχυτο αίσθημα δυσθυμίας, ενώ φαινομενικά δεν έχει προηγηθεί ένα γεγονός που θα το δικαιολογούσε ξεκάθαρα. Να θέλεις να απαντήσεις «Δεν είμαι καλά», χωρίς να μπορείς να εξηγήσεις γιατί. Είναι παράλογο; Κάθε άλλο, αν βάλεις στην εξίσωση έναν παράγοντα στον οποίο δεν έχουμε μάθει να δίνουμε τη δέουσα σημασία: τα μικρά τραύματα.

«Η συντριπτική πλειοψηφία των θεραπευόμενών μου δεν βίωσαν κάποιο σοβαρό τραύμα νωρίς στη ζωή τους, δεν έπεσαν θύματα σεξουαλικής κακοποίησης ή βίας, δεν έζησαν σε εμπόλεμη ζώνη ούτε έχασαν κάποιον από τους γονείς τους όταν ήταν μικροί», σημειώνει στην εισαγωγή του βιβλίου «Μικρά τραύματα» η ψυχολόγος Dr. Meg Arroll.

«Όμως πάντα υπάρχουν μικροσκοπικά τραύματα και μικρές πληγές που αφήνουν το αποτύπωμά τους. Μικρές πληγές που πέρασαν σχεδόν απαρατήρητες γιατί οι κοινωνικές νόρμες μάς λένε να “κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και να συνεχίσουμε να προχωράμε”, πληγές που συσσωρεύτηκαν βαθιά στον συναισθηματικό πυρήνα μας και σιγά σιγά γιγαντώθηκαν όπως οι τόκοι των πιστωτικών καρτών».

Κάπως έτσι σχηματίζεται ένα ψυχολογικό «κατακάθι» που, μολονότι δεν είναι καταστροφικό –όχι στην αρχή τουλάχιστον–, επηρεάζει προοδευτικά την ευημερία μας και εξελίσσεται σε ένα βάρος που φέρνει κόπωση, ήπιο αλλά μόνιμο άγχος και έλλειψη αυτοπεποίθησης.

Ο αντίκτυπος που έχουν τα μικρά τραύματα

«Όταν  θέλω να εξηγήσω πώς λιγότερο σοβαρά γεγονότα μπορεί να έχουν τόσο σημαντικό αντίκτυπο στη ζωή μας, μου αρέσει να χρησιμοποιώ την εξής παρομοίωση», γράφει η Dr. Arroll. «Φανταστείτε ότι η ζωή σας είναι ένα ιστιοπλοϊκό με το οποίο ταξιδεύετε χρόνια τώρα. Με την πάροδο του χρόνου, χτυπάει σε κάποια βράχια, πέφτει σε σφοδρές καταιγίδες, ενώ τα ψάρια τσιμπολογούν το κάτω μέρος του σκάφους. Από μόνη της κάθε φθορά δεν είναι πρόβλημα, ιδιαίτερα αν την έχεις αντιληφθεί και διαθέτεις τα κατάλληλα εργαλεία να την επισκευάσεις.

»Ωστόσο, η ιστιοπλοΐα είναι δύσκολη δουλειά και πολλές φορές μπορεί να μην παρατηρήσουμε ότι το σκάφος μπάζει νερά, ειδικά αν βολοδέρνεις με τον άνεμο και τη βροχή. Συνήθως συνειδητοποιούμε ότι κάτι δεν πάει καλά όταν εμφανίζεται κάποιο πρόβλημα, όταν, για παράδειγμα, χάνουμε ταχύτητα χωρίς να ξέρουμε για ποιον λόγο. Αυτό, με λίγα λόγια, συμβαίνει με τα μικροτραύματα».

Ένα «αθέατο» πρόβλημα ζητάει λύση

Ως ψυχολόγος, η Dr. Arroll θέλει να εστιάζει στη λύση του προβλήματος και να προσφέρει στους θεραπευόμενούς της τεχνικές που μπορούν να ενσωματώσουν άμεσα στη ζωή τους. Αυτό προσπαθεί να κάνει και στο βιβλίο της, που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Διόπτρα. Κάτω από τον τίτλο «Μικρά τραύματα» αναγράφεται η εξής φράση: «Όταν δεν ξέρεις τι πάει λάθος και τίποτα δεν μοιάζει σωστό».

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ένα από τα πράγματα που ξεκαθαρίζει ευθύς εξαρχής είναι ότι δεν θέλει να θεωρητικολογεί χωρίς πρακτικό αντίκρισμα. «Σύμφωνα με τις έρευνες η βιβλιοθεραπεία, αυτό δηλαδή που κάνετε διαβάζοντας το βιβλίο μου, βοηθάει στην ύφεση των συμπτωμάτων», υποστηρίζει. Με στόχο να ενισχύσουμε το «ψυχολογικό ανοσοποιητικό μας σύστημα» και να αναπτύξουμε «συναισθηματικά αντισώματα», επινόησε μια μέθοδο που ονόμασε «ΑΑΔ», από τα αρχικά των λέξεων που χαρακτηρίζουν τα τρία βήματά της: Αντίληψη, Αποδοχή και Δράση.

Τα μικρά τραύματα και η προσοχή που τους αξίζει

«Και γιατί έχουν σημασία όλα αυτά;» αναρωτιέται η συγγραφέας στο πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της, για να δώσει την εξής απάντηση: «Πραγματικά θεωρώ ότι πρέπει να είναι κανείς πολύ τυχερός για να μη βιώσει τα μικροτραυματικά μοτίβα που θα συζητήσουμε στα επόμενα κεφάλαια: προβλήματα όπως η τελειομανία και η αναβλητικότητα, η αδυναμία να βρούμε την “πραγματική αγάπη”, υπαρξιακές απογοητεύσεις, αϋπνίες, υπερφαγία και κατάθλιψη. Πρόκειται για κοινά, παγκόσμια προβλήματα της ζωής, που ποτέ δεν φτιάχτηκε να κυλάει ομαλά.

»Ο λόγος λοιπόν που έχουν σημασία όλα αυτά είναι πως μόνο όταν κατανοήσουμε το μοναδικό μας σύμπλεγμα από μικροτραύματα και πώς μας επηρέασαν μπορούμε να κάνουμε τα απαραίτητα βήματα για να γυρίσουμε σελίδα και να γράψουμε τη δική μας ιστορία».

Ένα συναρπαστικό πρακτικό εργαλείο

Κάθε κεφάλαιο του βιβλίου «Μικρά τραύματα» εστιάζει σε μια κατηγορία μικροτραυμάτων βγαλμένων από τη ζωή – και σίγουρα κάπου θα αναγνωρίσεις τον εαυτό σου. Η συγγραφέας δεν το κάνει για να σου «κουνήσει το δάχτυλο». Κάθε άλλο. Πολύ περισσότερο από το να αντιληφθείς ότι μπορεί να έχεις κάποιο πρόβλημα, θέλει να σου δώσει τα όπλα για να το ξεπεράσεις.

ΜΙΚΡΑ ΤΡΑΥΜΑΤΑ

Εκδόσεις Διόπτρα

Αγόρασέ το

Dioptra.gr

Γλαφυρά παραδείγματα από περιπτώσεις θεραπευόμενών της επενδύονται με τόση θεωρία, ώστε να γίνεται κατανοητό το ψυχολογικό υπόβαθρο χωρίς ποτέ να σε κουράζει. Από εκεί και πέρα, τον λόγο έχουν ασκήσεις διαφόρων ειδών, από μικρές πρακτικές συμβουλές για άμεση εφαρμογή μέχρι μακροπρόθεσμες στρατηγικές.

«Τα μικροτραύματα είναι κάτι που βιώνουμε όλοι και επομένως είναι καλό να μιλάμε για αυτά με απλή γλώσσα», τονίζει η Dr. Arroll. «Γιατί, όπως τα μικρά πράγματα είναι που δίνουν αξία στη ζωή, έτσι και τα μικρά, καθημερινά πράγματα είναι που μας “κλέβουν” τη ζωντάνια, τι σπιρτάδα και τη δύναμή μας. Αν όμως αντιληφθούμε τα μικροτραύματα που κουβαλάμε, μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε για να αναπτύξουμε “ψυχολογική ανοσία” και να γίνουμε πιο ανθεκτικοί σε ένα πιο σοβαρό μελλοντικό τραύμα».

Ξεφυλλίστε τις πρώτες σελίδες του βιβλίου εδώ, για να πάρετε μια γεύση και μόνοι σας.