ΜΕ ΠΟΙΟΝ ΤΡΟΠΟ Η ΠΙΣΤΗ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΣΟΥ

Η πίστη και γενικότερα η πνευματικότητα μπορούν να επηρεάσουν τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική σου υγεία. Μπορείς να φανταστείς με ποιον τρόπο;

Είναι γεγονός ότι η θρησκευτικότητα και εν γένει η πνευματικότητα αποτελούν έναν από τους πιο σημαντικούς πυλώνες κάθε ανθρώπινου πολιτισμού. Βέβαια, για κάθε άνθρωπο «πνευματικότητα» σημαίνει κάτι διαφορετικό. Η ποικιλία των πνευματικών πεποιθήσεων και εθίμων είναι τόσο μεγάλη, όσο και οι άνθρωποι που τις ασκούν.

Ωστόσο, υπάρχει ένα στοιχείο που μοιράζονται όσοι πιστεύουν σε κάτι ή κάποιον, κι αυτό είναι η επίδραση της πίστης (με την ευρύτερη έννοια) στη σωματική και ψυχική υγεία, μιας και μπορεί να επηρεάζει πολλές αποφάσεις μας και να ενθαρρύνει την καλλιέργεια καλύτερων σχέσεων με τον εαυτό μας, τους γύρω μας, τον κόσμο, το άγνωστο.

Πνευματικότητα και ψυχική υγεία

Το μεγαλύτερο ίσως ποσοστό της έρευνας για την πνευματικότητα/θρησκευτικότητα και την υγεία επικεντρώνεται γύρω από το κομμάτι της ψυχικής υγείας. Ένα σημείο στο οποίο οι ειδικοί εστιάζουν συχνά είναι έννοιες όπως η ελπίδα, η αισιοδοξία, η εμπιστοσύνη, ο σκοπός, και ενέργειες όπως η συμπόνια, η συγχώρεση, που συνδέονται με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις και γνωρίζουμε ότι ενισχύουν την ανθεκτικότητα.

Ερευνητές από τη γνωστή Mayo Clinic, αναφέρουν σε δημοσίευσή τους ότι οι περισσότερες μελέτες έχουν δείξει ότι η συμμετοχή στη θρησκευτική ζωή και η πνευματικότητα συνδέονται με καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά στοιχεία όπως η μακροζωία, οι δεξιότητες αντιμετώπισης προβληματικών καταστάσεων και η σωματική ποιότητα ζωής (ακόμη και κατά τη διάρκεια μιας ανίατης ασθένειας). Επιπλέον, μειώνουν τον κίνδυνο άγχους, κατάθλιψης, ακόμα και αυτοκτονιών. «Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η αντιμετώπιση των πνευματικών αναγκών του ασθενούς μπορεί να ενισχύσει την ανάρρωση από την ασθένεια», γράφουν.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

«Οι θρησκευτικές και πνευματικές παραδόσεις δίνουν πρόσβαση σε διαφορετικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης με διακριτά οφέλη η καθεμία», λέει σε δήλωσή του στον Guardian ο Doug Oman, καθηγητής δημόσιας υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια Berkeley.

Επίσης, ενθαρρύνουν την κοινωνική σύνδεση, καθώς τείνουν να οικοδομούνται γύρω από ομάδες πιστών που συναντιούνται τακτικά και έχουν κοινές πεποιθήσεις. Είναι πλέον σαφές ότι τα αισθήματα απομόνωσης και μοναξιάς αποτελούν σοβαρή πηγή στρες. Το χρόνιο στρες με τη σειρά του μπορεί να οδηγήσει σε σωματικές αλλαγές, όπως αυξημένη φλεγμονή, η οποία σε βάθος χρόνου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών.

Η πνευματικότητα μπορεί, ακόμα, να βοηθήσει τους ανθρώπους να καλλιεργήσουν θετικά συναισθήματα, όπως η ευγνωμοσύνη. Το να εστιάζουμε στα καλά στοιχεία της ζωής μπορεί να μας βοηθήσει να αλλάξουμε εστίαση, να απομακρυνθούμε από τον κίνδυνο να κολλήσουμε σε έναν φαύλο κύκλο αρνητικών σκέψεων.

Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΝΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΗΣΕΙΣ ΘΕΤΙΚΑ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ, ΟΠΩΣ Η ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ.

Τι συμβαίνει με το σώμα

Μελέτη στο JAMA Internal Medicine καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «η συχνή παρακολούθηση θρησκευτικών λειτουργιών συσχετίστηκε με σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από κάθε αιτία, καρδιαγγειακή νόσο και καρκίνο, μεταξύ των γυναικών που συμμετείχαν. Η θρησκεία και η πνευματικότητα μπορεί να είναι κάτι που οι γιατροί θα μπορούσαν να εξερευνήσουν με τους ασθενείς τους, ανάλογα με την περίπτωση».

Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι οι πραγματικά πιστοί ακολουθούν μια πιο ισορροπημένη ζωή και είναι λιγότερο πιθανό να καπνίζουν, να καταναλώνουν αλκοόλ, να παίρνουν ναρκωτικά ή να υιοθετούν σεξουαλικές συμπεριφορές υψηλού κινδύνου. Αυτό μπορεί να οφείλεται στην ίδια τη θρησκευτική διδαχή, που ενθαρρύνει τις αρχές του μέτρου και της αποχής. Μπορεί, όμως, να οφείλεται και στο γεγονός ότι η συμμετοχή σε μια θρησκευτική ομάδα είναι θέμα προσωπικής επιλογής. Με άλλα λόγια, αν μπορείς να ξυπνάς νωρίς το πρωί για να πας στην εκκλησία,  στο κατηχητικό ή όπου αλλού, τότε πιθανότατα μπορείς να απέχεις μερικές μέρες από το κρέας και το αλκοόλ. Άλλωστε, η φροντίδα του σώματος είναι κάτι που αναφέρεται σε πολλές θρησκείες.

Κι αν δεν πιστεύεις;

Ακόμα κι αν οι θρησκείες σε αφήνουν αδιάφορο, πρακτικές που εφαρμόζονται κατά την άσκησή τους, οι οποίες συνδέονται με την πνευματικότητα, μπορεί να σου φανούν χρήσιμες, αν τις εντάξεις στη ζωή σου ή να τις φέρεις στα μέτρα σου. Μπορείς, για παράδειγμα, να καλλιεργήσεις την ευγνωμοσύνη στη ζωή σου, προσπαθώντας να ευχαριστείς τους ανθρώπους που σε βοήθησαν. Δεν έχεις να χάσεις τίποτα, αν δοκιμάσεις.