ΜΑΘΕ ΝΑ ΜΙΛΑΣ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΟΠΩΣ ΜΙΛΑΣ ΣΕ ΟΠΟΙΟΝ ΝΟΙΑΖΕΣΑΙ

Γνωρίζεις τι σημαίνει self-compassion; Πολύ απλά, να αντιμετωπίζεις τον εαυτό σου στα δύσκολα με την ίδια φροντίδα και αγάπη που θα έκανες για έναν δικό σου άνθρωπο. Πώς γίνεται αυτό και γιατί είναι πιο δύσκολο από ό,τι φαντάζεσαι;

Συνήθως, όταν κάποιος δικός μας άνθρωπος πονάει ή περνάει μια δυσκολία, τον αντιμετωπίζουμε με επιείκεια και καλοσύνη. Τον βοηθάμε να νιώσει καλύτερα και του συμπαραστεκόμαστε όπως μπορούμε.

Τι συμβαίνει, όμως, όταν βρεθούμε εμείς σε ανάλογη θέση; Συμπεριφερόμαστε απέναντι στον εαυτό μας με τον ίδιο τρόπο; Με βάση τις έρευνες, μόνο το 6% των ανθρώπων συμπεριφέρονται καλύτερα απέναντι στον εαυτό τους σε σχέση με το πώς συμπεριφέρονται απέναντι στους άλλους.

Τι είναι το self-compassion;

Το self-compassion, που μεταφράζεται ως αυτο-συμπόνια, είναι ένας σχετικά καινούργιος όρος στην ψυχολογία. Έχει μελετηθεί ενδελεχώς από την ψυχολόγο Kristin Neff. Στην αυτο-συμπόνια εξετάζουμε τη στάση και τη συμπεριφορά που έχουμε απέναντι στον εαυτό μας, ειδικά όταν βιώνουμε δύσκολες εμπειρίες και προκλήσεις στην καθημερινότητά μας. Το self-compassion δεν είναι αυτολύπηση, δεν είναι αυτοπεποίθηση, δεν είναι υπερ-επιείκεια.

Το self-compassion δεν είναι ψυχολογική θεραπεία, αλλά έχει θεραπευτική δράση σε όποιον το εξασκεί. Έρευνες δείχνουν πως οι άνθρωποι που εξασκούν συστηματικά ανάλογες τεχνικές βελτιώνουν τις σχέσεις τους, είναι πιο ευχαριστημένοι από τη ζωή τους, χειρίζονται δύσκολα συναισθήματα με διαύγεια και εσωτερική γαλήνη, είναι σωματικά πιο υγιείς και ζουν με λιγότερο άγχος.

ΜΕ ΤΗΝ ΕΥΓΕΝΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΙΔΙΟ ΜΑΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΠΩΣ ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΤΕΛΕΙΟΣ.

Οι μηχανισμοί της αυτο-συμπόνιας

– Κατανόηση και αποδοχή των επώδυνων σκέψεων και συναισθημάτων

Όταν βιώνουμε ένα επώδυνο ή δύσκολο συναίσθημα, συνήθως έχουμε την τάση να το καταπιέζουμε ή να το αποφεύγουμε. Με την παρατήρηση των συναισθημάτων και την αποδοχή τους, δεν προσπαθούμε ούτε να τα αλλάξουμε ούτε να τα καταπιέσουμε. Αναγνωρίζουμε απλώς πως είναι ανθρώπινα και αποφεύγουμε να κάνουμε κάτι δύσκολο ακόμα πιο βαρύ και περίπλοκο.

– Αποδοχή της κοινής ανθρώπινης πορείας αντί για απομόνωση

Πολλές φορές –και ειδικά όταν μας συμβαίνει κάτι άσχημο ή δύσκολο– νομίζουμε πως είμαστε οι μόνοι που το βιώνουμε. Tο παίρνουμε προσωπικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να νιώθουμε απομονωμένοι. Όταν, όμως, αντιληφθούμε πως δύσκολες καταστάσεις συμβαίνουν σε όλους, η διαχείριση τους γίνεται ευκολότερη και δεν νιώθουμε τόσο μόνοι.

– Αυτοεκτίμηση αντί για αυτοκριτική

Όλοι βιώνουμε δυσκολίες, προκλήσεις και αποτυχίες. Πολύ συχνά, οι περισσότεροι από εμάς ασκούμε αυστηρή κριτική απέναντι στους εαυτούς μας και νιώθουμε από ανεπαρκείς έως ανίκανοι όταν δεν μπορούμε ανταπεξέλθουμε στις δυσκολίες αυτές. Με την αυτοεκτίμηση και την ευγένεια προς τον ίδιο μας τον εαυτό, αναγνωρίζουμε πως κανείς δεν είναι τέλειος. Τα λάθη είναι αποδεκτά και ανθρώπινα, και δεν μας αντιπροσωπεύουν ως σύνολο. Αυτή η αντιμετώπιση μας καθησυχάζει και εξασφαλίζει ένα είδος παρηγοριάς και συμπαράστασης που οι ίδιοι προσφέρουμε στον εαυτό μας.

Ελένη Καστρινογιάννη

Πώς το self-compassion γίνεται πράξη;

Την επόμενη φορά που θα πιάσετε τον εαυτό σας να κάνει αυστηρή αυτοκριτική, ή θα νιώσετε πως μόνο σε εσάς συμβαίνουν δύσκολες καταστάσεις, μπορείτε να αξιοποιήσετε τα παραπάνω χαρακτηριστικά με τους εξής τρόπους:

1. Είσαι ο καλύτερός σου φίλος

Σκέψου ένα αγαπημένο σου πρόσωπο που βρέθηκε σε δύσκολη κατάσταση. Πώς του συμπεριφέρθηκες; Πώς το βοήθησες; Τι ακριβώς είπες; Τι τόνο είχε η φωνή σου; Τώρα, σκέψου μια φορά που βρέθηκες εσύ σε παρόμοια κατάσταση. Με ποιους τρόπους το αντιμετώπισες και πώς συμπεριφερόσουν απέναντι στον εαυτό σου; Τι σκέψεις έκανες και με τι τόνο φωνής;

Σύγκρινε τις δύο περιπτώσεις. Ποιες ομοιότητες και ποιες διαφορές βρίσκεις; Αν βρεις διαφορές, αναρωτήσου γιατί υπάρχουν και από πού προέρχονται. Ποιοι είναι οι πιθανοί φόβοι που σε εμποδίζουν και σε κάνουν να συμπεριφέρεσαι στον εαυτό σου διαφορετικά από τους άλλους;

Σημείωσε τα εξής: Πώς θα ήταν η κατάσταση αν συμπεριφερόσουν στον εαυτό σου όπως σε έναν δικό σου άνθρωπο; Τι νομίζεις ότι θα άλλαζε και πώς; Την επόμενη φορά που θα βρεθείς σε μια δύσκολη κατάσταση, προσπάθησε να μιλήσεις στον εαυτό σου όπως θα έκανες σε ένα αγαπημένο πρόσωπο.

ΠΩΣ ΘΑ ΗΤΑΝ ΜΙΑ ΔΥΣΚΟΛΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΝ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΟΣΟΥΝ ΣΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΟΠΩΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΔΙΚΟ ΣΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟ;

2. Διάλειμμα αυτο-συμπόνιας (self-compassion break)

Σκέψου μια κατάσταση που σου προκαλεί σχετικό άγχος, κάτι που μπορείς να διαχειριστείς, με μικρή συναισθηματική ένταση. Φέρε στο νου σου τα τρία χαρακτηριστικά της αυτο-συμπόνιας:

• Αναγνώρισε πως αυτή η στιγμή είναι δύσκολη.
• Θυμήσου πως οι δυσκολίες είναι μέρος της ζωής.
• Δείξε επιείκεια και καλοσύνη απέναντι στον εαυτό σου, προσπαθώντας να αναγνωρίσεις τι έχεις ανάγκη αυτή τη στιγμή.

Η Ντίνα Αργυροπούλου είναι πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια διαλογισμού.