Η ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΑΦΟΡΑ (ΚΑΙ) ΤΟΥΣ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ
Η ψυχική υγεία των εργαζόμενων είναι ένα τεράστιο θέμα που αναδεικνύεται όλο και σημαντικότερο στις μέρες μας. Γιατί βαρύνει εξίσου τον εργοδότη και τι θα μπορούσε να κάνει για να βοηθήσει τους υπαλλήλους και να καλλιεργήσει ένα υγιές περιβάλλον εργασίας;
Πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει κάποιον να υποφέρει από άγχος ή ακόμη και κατάθλιψη και να πιέζεται υπερβολικά στο περιβάλλον της εργασίας του; Ή δεν έχουμε νιώσει κι εμείς οι ίδιοι να περνάμε δύσκολα για μεγάλα χρονικά διαστήματα;
Μπορεί κάτι τέτοιο να οφείλεται σε ένα εργασιακό burnout, μπορεί όμως και σε προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ίδιος ο εργαζόμενος στην προσωπική του ζωή.
Γεγονός παραμένει ότι τα προβλήματα ψυχικής υγείας, που γίνονται όλα και περισσότερα αισθητά στη σύγχρονη κοινωνία, επηρεάζουν τους πάντες, εργαζόμενους και εργοδότες.
Προβλήματα ψυχικής υγείας στον εργασιακό χώρο
Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι, σύμφωνα με διεθνή στοιχεία, αλλά και την έρευνα για την Ψυχική Υγεία και Ευεξία των Εργαζόμενων στην Ελλάδα:
- 1 στους 4 στην Ευρώπη υποφέρει από κατάθλιψη ή αγχώδη διαταραχή
- 1 στους 2 ανθρώπους παγκοσμίως θα παρουσιάσει κάποιο ζήτημα ψυχικής υγείας κάποια στιγμή στη ζωή του
- 40% των Ελλήνων εργαζομένων δηλώνει αδυναμία να διαχειριστεί το άγχος
- 50% των χρόνιων αδειών λαμβάνονται λόγω κατάθλιψης ή αγχώδους διαταραχής
Τα πράγματα μάλιστα επιδεινώθηκαν από το 2021, σύμφωνα με πρόσφατη (2023) συγκριτική μελέτη της Ernst & Young. Η έρευνα που διενεργήθηκε σε 3.000 εργαζομένους όλων των ηλικιών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, έδειξε ότι:
64% των εργαζομένων που υφίστανται στρες από την εργασία, επηρεάζονται από αυτό και στην προσωπική τους ζωή, αλλά μόλις το 23% αισθάνονται στήριξη από την εταιρεία τους σε προβλήματα ψυχικής υγείας.
Πώς αντιμετωπίζονται από το εταιρικό περιβάλλον;
Και τι γίνεται μέσα στους χώρους εργασίας; Πόσοι μπορούν να μιλήσουν ανοιχτά για αυτό που τους βασανίζει; Δικαίως οι περισσότεροι νιώθουν ότι μία συζήτηση που αφορά την ψυχική τους υγεία είναι πιθανό να θεωρηθεί ως προσωπική αδυναμία και να καταλήξει στον στιγματισμό τους.
Σύμφωνα με την έρευνα της Erst & Young, μόλις το 19% των εργαζόμενων στον ιδιωτικό και το 0,22% στον δημόσιο τομέα, δηλώνουν ότι η εταιρεία τους δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους εργαζόμενους να μιλούν ανοιχτά για τα θέματα ψυχικής υγείας.
Μια τέτοια αντίληψη φυσικά προσθέτει επιπλέον άγχος και φόβο σε κάποιον που μπορεί να βιώνει κρίσεις πανικού, αγχώδη διαταραχή, κατάθλιψη ή ακόμη και burnout. Όχι και τόσο ξαφνικά, δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος που πλήττει τον εργαζόμενο.
Η ψυχική υγεία των εργαζόμενων έχει επίπτωση στις εταιρείες
Το χειρότερο μάλιστα είναι ότι παρόλο που αυτή η δυσμενής συνθήκη μπορεί να επιφέρει προβλήματα και στην ίδια την εργασία, τη σχέση με τους συναδέλφους, την εργασιακή απόδοση και την ικανοποίηση από τη δουλειά, η ευθύνη της διαχείρισής της φαίνεται να βαρύνει αποκλειστικά τον εργαζόμενο που νιώθει το βάρος να αυξάνει στους ώμους του.
Κάτι τέτοιο είναι ασφαλώς λάθος. Όπως ακριβώς για το burnout του εργαζόμενου ο μόνος που μπορεί να κάνει κάτι είναι ο εργοδότης, έτσι και για την ψυχική υγεία του, οφείλει να βοηθήσει.
Άλλωστε είναι και η δική του επιχείρηση που υφίσταται τις συνέπειες από τα προβλήματα ψυχικής υγείας των υπαλλήλων του. Όπως μας πληροφορεί η Μυρτώ Λεγάκη, πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια mindfulness και ιδρύτρια του One Breath Mindfulness Center που προσφέρει εκπαίδευση και προγράμματα ευεξίας, leadership development και ψυχικής υγείας σε ιδιώτες και πολυεθνικές εταιρείες, οι δείκτες ποιότητας της ψυχικής υγείας των ανθρώπων έχουν άμεση επίδραση στις εταιρείες και κοστίζουν 136 δισ. ευρώ στα επιχειρηματικά αποτελέσματα της παγκόσμιας κοινότητας.
Η επιμόρφωση των στελεχών είναι μια πιθανή λύση
Ο ρόλος μιας εταιρείας αλλά και των ανθρώπων που έχουν ρόλο manager είναι καταλυτικός. Είναι αυτοί που θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα κλίμα εμπιστοσύνης και ανοιχτών οριζόντων, μέσα στο οποίο ο κάθε εργαζόμενος θα αισθάνεται ότι μπορεί όχι μόνο να μιλήσει, αλλά και να βρει λύσεις τουλάχιστον για τα ζητήματα που αφορούν τη δουλειά του και στήριξη για όλα τα υπόλοιπα.
Είναι λοιπόν πολύ σημαντικό τα ηγετικά στελέχη μιας εταιρείας να επιμορφώνονται τακτικά για θέματα ψυχικής υγείας. Με αυτόν τον τρόπο θα βελτιώσουν και οι ίδιοι τις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, αλλά και θα αυξήσουν το ηθικό των εργαζόμενων, συμβάλλοντας στον αποστιγματισμό της ψυχικής υγείας και στη δημιουργία ενός υποστηρικτικού και παραγωγικού περιβάλλοντος.
Εταιρικά προγράμματα εκπαίδευσης και υποστήριξης της ψυχικής υγείας μπορεί κανείς να αναζητήσει στο One Breath Mindfulness Center.