ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΥΨΟΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΚΟΜΠΛΕΞ ΣΤΟΥΣ ΑΝΔΡΕΣ
Γιατί το ύψος των ανδρών συνεχίζει να παίζει ακόμα και σήμερα τόσο σημαντικό ρόλο – για τους ίδιους και για τις γυναίκες; Τι είναι το κίνημα ενάντια στο heightism, που ξεκίνησε στα social media και τι σημαίνει «Ναπολεόντειο κόμπλεξ»;
Ο γιος μου, που μπαίνει στην εφηβεία, πήρε τελευταία αρκετούς πόντους και παρατήρησα ότι όποιος γνωστός, φίλος ή συγγενής τον βλέπει σχολιάζει το ύψος του. Αυτός –και πολύ λογικά αν με ρωτάτε– φαίνεται να μένει αδιάφορος και να χαμογελάει συγκαταβατικά στα… «κομπλιμέντα». Την ίδια στιγμή μία φίλη μου, που ο γιος της είναι 6 μήνες μικρότερος από τον δικό μου στεναχωριέται –πολύ άδικα αν με ρωτάτε– επειδή το παιδί της δεν έχει ψηλώσει ιδιαίτερα.
Οι ψίθυροι πάνε και έρχονται: Μα κοντός θα μείνει; Αφού έχει τόσο ψηλό πατέρα γιατί δεν έχει ψηλώσει κι αυτός; Κρίμα και είναι ωραίο παιδί… Αντίθετα, στον γιο μου, που έχει πάρει δέκα πόντους, όλοι λένε: Για να σε δω, πόσο ψήλωσες! Μπράβο, έγινες ολόκληρος άνδρας, με πέρασες. Κοίτα ένα ωραίο παιδί, ψηλό! Το κάνουμε καθημερινά και το κάνουμε όλοι.
Ουσιαστικά δίνουμε συγχαρητήρια σε κάποιον για ένα χαρακτηριστικό του που είναι τελείως τυχαίο και για το οποίο δεν έχει πασχίσει καθόλου. Παράλληλα, προβλέπουμε ότι το χαρακτηριστικό αυτό θα παίξει τεράστιο ρόλο στην υπόλοιπη ζωή του και συχνά τον προκαταβάλουμε, έτσι ώστε να αποτελέσει τελικά το ύψος ένα κομβικό χαρακτηριστικό του.
Γιατί όμως; Γιατί το ύψος των ανδρών έπαιζε εδώ και αιώνες και συνεχίζει να παίζει τόσο μεγάλο ρόλο, ενώ στην πραγματικότητα –αν το δούμε αντικειμενικά– μερικοί πόντοι παραπάνω ή παρακάτω, ειδικά στην εποχή όπου όλοι μας μπορούμε να είμαστε ό,τι επιθυμούμε και νιώθουμε, δεν έχουν καμία βαρύτητα.
Το πλεονέκτημα του ύψους
Σε μία εποχή που έχουν γίνει πολλές προσπάθειες και αγώνες, έχουν δημιουργηθεί ολόκληρα κινήματα ώστε να μην χαρακτηριζόμαστε, να μην υποκείμεθα σε διακρίσεις και να μην έχουμε ειδική αντιμετώπιση επειδή έχουμε ή δεν έχουμε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, προτιμήσεις ή ιδιαιτερότητες, δεν έχει εκλείψει, μεταξύ άλλων, η διάκριση που υφίστανται οι άνθρωποι –κυρίως οι άνδρες– αναφορικά με το ύψος τους. Έτσι:
- Έρευνες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι τείνουν να θεωρούν τόσο τις κοντές γυναίκες όσο και τους κοντούς άνδρες λιγότερο ελκυστικούς και λιγότερο επιτυχημένους.
- Το 90% των CEO, σύμφωνα με τον Economist, έχουν ύψος άνω του μέσου όρου.
- Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που είναι παντρεμένες με ψηλότερους άνδρες αναφέρουν ότι έχουν καλύτερη υγεία, χαμηλότερο ΔΜΣ, περισσότερη εκπαίδευση και υψηλότερο εισόδημα σε σύγκριση με τις γυναίκες που είναι παντρεμένες με κοντύτερους άνδρες.
- Οι πιο ψηλοί άνδρες βγάζουν περισσότερα χρήματα και είναι κατά μέσο όρο πιο μορφωμένοι.
- Σύμφωνα με τις έρευνες οι μισές γυναίκες δηλώνουν ότι θέλουν ο σύντροφος τους να είναι ψηλότερος από αυτές.
Ναπολεόντειο κόμπλεξ: Μύθος ή αλήθεια;
Μετά από το sexism και το ageism, παίρνει σειρά το heightism (πρόκειται για τον διαχωρισμό και τον χαρακτηρισμό ενός ανθρώπου εξαιτίας του ύψους του). Ενάντια στο heightism ξεκίνησε ένα κίνημα –από τα κοινωνικά δίκτυα φυσικά– το 2018 από ένα Αμερικανό κωμικό, που με ένα tweet του εξέφρασε το ότι κουράστηκε να βλέπει τον χαρακτηρισμό «κοντός» να χρησιμοποιείται ως προσβολή.
H τάση αυτή πήγαινε καλά με τα tags #ShortKing και #ShortKingSpring (που αναφέρονταν σε κοντούς άνδρες, με στόχο να δείξουν ότι δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από τους ψηλότερους) να κατακλύζουν το TikTok και τα υπόλοιπα κοινωνικά δίκτυα. Ωστόσο, παράλληλα έκανε την εμφάνισή της μία έρευνα που υποστηρίζει ότι οι κοντοί άνδρες, που έχουν κόμπλεξ –γνωστό και ως Ναπολεόντειο κόμπλεξ– για το ύψος τους μπορεί να είναι ψυχοπαθείς!
Ερευνητές λοιπόν από το Πανεπιστήμιο της Πάδοβα προσπάθησαν να διερευνήσουν το «φαινόμενο του Ναπολέοντα», όπως είναι γνωστό, που οι κοντοί άνδρες έχουν κόμπλεξ λόγω του ύψους τους και κατ’ επέκταση συμπεριφέρονται αλαζονικά και αντιπαθητικά για να το αντιπαρέλθουν.
Οι ερευνητές ζήτησαν από 367 Αμερικανούς ενήλικες να συμπληρώσουν μια διαδικτυακή έρευνα, διερευνώντας αν έχουν χαρακτηριστικά όπως η ψυχοπάθεια, ο ναρκισσισμός, η εγκληματικότητα, η αλαζονεία, η μεγαλομανία, ο μακιαβελισμός κλπ. Στην έρευνα υπήρχαν δηλώσεις του τύπου: Τείνω να χειραγωγώ τους άλλους ώστε να κάνω αυτό που θέλω. Θα ήθελα να ήμουν ψηλότερος.
Σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας, Peter Karl Jonason, αναπληρωτή καθηγητή ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβα, οι κοντοί άνδρες –κυρίως αυτοί που δηλώνουν ότι θα επιθυμούσαν να είναι ψηλότεροι– φέρουν αρκετά σκοτεινά χαρακτηριστικά, όπως η αλαζονεία, η προσπάθεια να κυριαρχούν στους άλλους ανθρώπους, ο μακιαβελισμός κλπ.
Ισχύει άραγε αυτό; Ή μήπως είναι πιο πιθανό όλοι αυτοί οι κοντοί άνδρες που θα ήθελαν να είναι ψηλότεροι, να ήθελαν διακαώς να είναι ψηλότεροι επειδή νοιώθουν ότι υφίστανται «ρατσισμό» από την κοινωνία και παρατηρούν ότι το χαρακτηριστικό τους αυτό –για το οποίο καθόλου δεν ευθύνονται– επηρεάζει αρνητικά τόσο την επαγγελματική όσο και την προσωπική τους ζωή;
Γιατί οι γυναίκες προτιμούν τους ψηλούς άνδρες;
Τόσο η προσωπική εμπειρία πολλών από εμάς, όσο και πολλές επιστημονικές έρευνες δείχνουν ότι οι γυναίκες τείνουν να προτιμούν να βγαίνουν με ψηλούς και όχι κοντύτερους άνδρες. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, οι γυναίκες είναι προδιατεθειμένες να βρίσκουν τους ψηλότερους άνδρες πιο γοητευτικούς επειδή λόγω του ύψους τους τους φαίνονται πιο αρρενωποί. Μάλιστα, μια μελέτη σχετικά με τις προτιμήσεις των γυναικών και των ανδρών ως προς το ύψος, διαπίστωσε ότι οι γυναίκες ήταν πιο ικανοποιημένες όταν ο σύντροφός τους ήταν 20 εκατοστά ψηλότερος από εκείνες.
Γιατί; Οι ειδικοί εξηγούν ότι ίσως δεν τους φαίνονται οι κοντοί άνδρες αρκετά πιθανό να είναι «κακά παιδιά» όπως συχνά μοιάζουν οι άνδρες που οι γυναίκες βρίσκουν πιο ερωτεύσιμους, ή από την άλλη πλευρά οι κοντοί άνδρες δεν τους δίνουν τη σιγουριά και την ασφάλεια που τείνουν οι γυναίκες να αναζητούν. Αν και βέβαια κάτι τέτοιο δεν ισχύει αφού πολλοί κοντύτεροι άνδρες είναι συχνά πιο δυνατοί και γυμνασμένοι από άλλους ψηλότερους.
Το ζήτημα είναι να σκεφτούμε –οι γυναίκες που πιθανώς δηλώνουμε ότι δεν μας αρέσουν οι κοντοί άνδρες– αν θέλουμε να είμαστε αυτοί οι άνθρωποι που αφήνουμε έξω από τις προτιμήσεις μας μία ολόκληρη κατηγορία ανθρώπων επειδή φέρουν ένα χαρακτηριστικό, που –συν τοις άλλοις– δεν επέλεξαν.
Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.
Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.