ΓΙΑΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΜΑΣ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΟΤΑΝ ΠΑΘΑΙΝΟΥΜΕ BREAKDOWN

Μετά από μια απόρριψη, μια απώλεια ή μια αποτυχία, όλα μοιάζουν βουνό και τίποτα δεν φαίνεται να έχει αξία πέρα από αυτό που μόλις χάσαμε. Συνήθως, πρόκειται για μια μεταβατική περίοδο της ζωής μας, μια περίοδο αλλαγών. Τις περισσότερες φορές, τα μαλλιά μας είναι αυτά που πληρώνουν το τίμημα!

Από την προσωπική μου εμπειρία θα έλεγα ότι πρόκειται για ένα φαινόμενο πιο συνηθισμένο στις γυναίκες. Με ορισμένες φίλες που το συζήτησα, παραδέχτηκαν ότι έχουν σκεφτεί ή έχουν κάνει μεγάλες αλλαγές στην εμφάνισή τους σε περιόδους που δεν ένιωθαν καλά. Ενδεχομένως να πρόκειται για μεμονωμένες περιπτώσεις αλλά, όπως δείχνουν τα στοιχεία, τέτοιες συμπεριφορές αποτελούν μάλλον τον κανόνα και όχι την εξαίρεση.

Οι περισσότεροι θυμόμαστε τη Britney Spears να ξυρίζει το κεφάλι της όταν πάλευε με μια ψυχική ασθένεια και ένα διαζύγιο, το μακρινό 2007. Το ξύρισμα του κεφαλιού της ήταν μάλλον ένας τρόπος απελευθέρωσής της από τα άσχημα συναισθήματα που την κατέκλυζαν και μια προσπάθεια άσκησης ελέγχου στην αδυναμία που ένιωθε.

Τέτοιου τύπου αντιδράσεις φαίνονται να είναι φυσιολογικές. Όπως δήλωσε στο περιοδικό Dazed η Rebecca Newman, ψυχοθεραπεύτρια στην Πενσυλβάνια, «όταν περνάμε μια μεταβατική περίοδο που είναι ιδιαίτερα επώδυνη, έχουμε την τάση να παίρνουμε αποφάσεις που προσφέρουν άμεση ανακούφιση». Πολλές φορές κατά τη διάρκεια τέτοιων επώδυνων περιόδων, στην προσπάθειά μας να απαλλαγούμε από έντονα αρνητικά συναισθήματα μπορεί να παίρνουμε βιαστικές αποφάσεις, όπως είναι ένα «ακραίο» κούρεμα, ή να κάνουμε παρορμητικές αγορές.

H Britney Spears ξυρίζει το κεφάλι της με την ψιλή σε φτηνό κομμωτήριο του Λος Άντζελες, Φεβρουάριος 2007. The Mega Agency / VISUALHELLAS.GR

Για παράδειγμα, ένας χωρισμός μπορεί να προκαλέσει την επιθυμία για μια δραστική αλλαγή στα μαλλιά. «Η θλίψη μετά από έναν χωρισμό μπορεί να οδηγήσει κάποιον στο να κάνει μια μεγάλη αλλαγή στην εμφάνισή του, ως ένας τρόπος να σηκώσει ενδεχομένως το κυριολεκτικό και μεταφορικό “βάρος” των μαλλιών», αναφέρει η Newman στο Dazed.

Οι ειδικοί λένε ότι είναι φυσιολογικό να κόβουμε τα μαλλιά μας –ή να κάνουμε άλλες δραστικές αλλαγές στην εξωτερική μας εμφάνιση– για να αντιμετωπίσουμε μια απώλεια ή μια συναισθηματική κατάρρευση. Είναι όμως πάντα ένας αποτελεσματικός τρόπος για να σταθούμε και πάλι στα πόδια μας;

Μελέτες δείχνουν ότι ο εσωτερικός μας κόσμος επηρεάζει την εμφάνιση

Προηγούμενες έρευνες έχουν καταγράψει τη συσχέτιση μεταξύ στρεσογόνων περιόδων στη ζωή μας και αλλαγών στην εξωτερική μας εμφάνιση, όπως για παράδειγμα ένα νέο κούρεμα, ένα τατουάζ, σκουλαρίκια στο σώμα ή το πρόσωπο, ακόμα και πλαστικές επεμβάσεις.

Όπως έχει διαπιστώσει παλαιότερη μελέτη, αυτά τα μοτίβα δραστικών αλλαγών –ειδικά αν μοιάζουν εξαιρετικά αντίθετα με τον χαρακτήρα του ατόμου– μπορεί να είναι μια έμμεση προειδοποιήση και ένδειξη ότι το άτομο αυτό πραγματικά υποφέρει.

Η παραπάνω μελέτη καταλήγει ότι ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και παρουσιάζουμε τον εαυτό μας σωματικά συνδέεται στενά με τον εσωτερικό ψυχικό μας κόσμο. Η δυσαρέσκεια για την εικόνα του σώματος ως συνέπεια στρεσογόνων γεγονότων της ζωής μπορεί να παρέχει το άμεσο κίνητρο για αλλαγές στην εξωτερική εμφάνιση με σκοπό την προώθηση της αυτοεικόνας. Μια αξιοσημείωτη αλλαγή στην εξωτερική εμφάνιση μπορεί να αποτελεί σημαντική ένδειξη μιας αλλαγής στην εσωτερική αντίληψη του εαυτού.

Βοηθούν όντως οι «ακραίες» αλλαγές στην εμφάνιση;

Οι απόψεις για το πόσο θεραπευτικές μπορεί να είναι τέτοιες πρακτικές διίστανται. Η Newman υποστηρίζει ότι η πραγματοποίηση μιας δραστικής αλλαγής στην εμφάνισή μας πιθανότατα θα μας δώσει μόνο μια φευγαλέα (ψευδή) αίσθηση εξουσίας, χωρίς να μας βοηθήσει ουσιαστικά.

Unsplash Joshua Fuller

Την άποψή της ασπάζονται και άλλοι ειδικοί, προσθέτοντας ότι η εμφάνιση μπορεί να χρησιμεύσει ως πανοπλία άρνησης όταν νιώθουμε ιδιαίτερα πληγωμένοι ή ευάλωτοι. Αλλάζουμε τα πράγματα που μπορούμε, «κρύβοντας κάτω από το χαλί» αυτά που δεν μπορούμε, και τα οποία συνήθως απαιτούν περισσότερο χρόνο για να γιατρευτούν. Τα υπολείμματα του τραύματος εμφανίζονται σε αυτές τις περιπτώσεις ξανά και ξανά.

Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι κάποιες φορές ένα νέο χτένισμα μπορεί να είναι απελευθερωτικό, καθώς μας δίνει νέες επιλογές και τρόπους να παρουσιάσουμε τον εαυτό μας. Το να περιποιηθούμε τον εαυτό μας μπορεί να είναι ένας τρόπος να αναθερμάνουμε τη διάθεσή μας και να αρχίσουμε να ξεπερνάμε ό,τι μας αναστάτωσε. Η αυτοφροντίδα (η οποία στην προκειμένη περιλαμβάνει μια αλλαγή στην εξωτερική μας εμφάνιση) μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να ξεπεράσουμε «μέτριους» στρεσογόνους παράγοντες, όπως ένας χωρισμός ή μια αποτυχία στη δουλειά.