ΓΙΑΤΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΣΥΧΝΗ ΣΤΟΥΣ ΧΟΡΤΟΦΑΓΟΥΣ

Γιατί η συχνότητα των καταθλιπτικών επεισοδίων είναι διπλάσια σε όσους δεν τρώνε κρέας; Ένας ειδικός δίνει τρεις πιθανές εξηγήσεις για τη σύνδεση κατάθλιψης και χορτοφαγίας.

Η χορτοφαγία, ως μοντέλο διατροφής αλλά και τρόπος ζωής, είναι σήμερα ίσως πιο διαδεδομένη από ποτέ. Οι διατροφικές τάσεις φαίνεται ότι αλλάζουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς, ενώ τα ποσοστά των ανθρώπων που δηλώνουν χορτοφάγοι αυξάνονται.

Πολλοί διάσημοι που δεν καταναλώνουν κρέας αλλά ούτε και παράγωγά του έχουν εξηγήσει στο παρελθόν τι τους οδήγησε σε αυτή την απόφαση. Επίσης, αρκετοί vegan chef αντικαθιστούν το κρέας με άλλα υλικά σε συνταγές, προωθώντας μια πιο οικολογική και βιώσιμη κουζίνα.

Πόσα, όμως, γνωρίζουμε για τη χορτογαφία σε σχέση με την ψυχική υγεία; Μια –εκ πρώτης όψεως– παράδοξη συσχέτιση κάνει νέα έρευνα που πραγματοποιήθηκε στη Βραζιλία: η μη κατανάλωση κρέατος έχει σχέση με την κατάθλιψη. Το πράγμα δεν είναι, όμως, τόσο απλοϊκό όσο μπορεί να ακούγεται αρχικά.

Τι έδειξε νέα έρευνα

Νέα έρευνα, η οποία βασίστηκε σε δεδομένα από τη Βραζιλία, διαπίστωσε ότι οι χορτοφάγοι έχουν περίπου διπλάσια συχνότητα καταθλιπτικών επεισοδίων σε σχέση με όσους καταναλώνουν κρέας. Προηγούμενες μελέτες έχουν ήδη καταλήξει σε παρόμοια συμπεράσματα, σύμφωνα με τα οποία τα ποσοστά κατάθλιψης ήταν υψηλότερα μεταξύ όσων δεν κατανάλωναν κρέας.

Ωστόσο, αυτό που τονίζει η έρευνα είναι ότι η χορτοφαγία δεν προκαλεί την κατάθλιψη λόγω κάποιας μορφής διατροφικής ανεπάρκειας. Ειδικότερα, η έρευνα έλαβε υπόψη διατροφικούς παράγοντες όπως η συνολική πρόσληψη θερμίδων, η πρόσληψη πρωτεϊνών ή μικροθρεπτικών συστατικών και το επιπέδο επεξεργασίας των τροφίμων, αλλά κατέληξε στο ότι το περιεχόμενο της χορτοφαγικής διατροφής δεν σχετίζεται με την αιτία της κατάθλιψης.

iStock

Τι μπορεί να εξηγήσει τη σχέση μεταξύ χορτοφαγίας και κατάθλιψης;

Ο Chris Bryant, ερευνητικός συνεργάτης στο Τμήμα Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Bath, σε άρθρο του στο The Conversation επιχειρεί να εξηγήσει τα υψηλά ποσοστά κατάθλιψης στους χορτοφάγους.

1. Η κατάθλιψη ίσως οδηγεί στη χορτοφαγία και όχι αντίστροφα

Η πρώτη πιθανή αιτία, αναφέρει, θα μπορούσε να είναι ότι η κατάθλιψη μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες να γίνει κάποιος χορτοφάγος, και όχι το αντίθετο. Αυτό συμβαίνει γιατί τα συμπτώματα της κατάθλιψης περιλαμβάνουν την αναπόληση αρνητικών σκέψεων, καθώς και αισθήματα ενοχής. Τόσο οι άνθρωποι που πάσχουν από κατάθλιψη όσο και αυτοί που δεν πάσχουν έχουν ίσες πιθανότητες να γνωρίσουν τη σκληρή και ωμή αλήθεια των εκτροφείων ζώων και των σφαγείων. Ωστόσο, όσοι έχουν κατάθλιψη έχουν περισσότερες πιθανότητες να ανακαλούν στη μνήμη τους αυτές τις σκέψεις και εικόνες, και να νιώθουν ενοχή για τον ρόλο που παίζουν οι ίδιοι στη βιομηχανία, με την έννοια ότι η σκληρή μεταχείριση των ζώων στην παραγωγή κρέατος προκαλείται από την αυξημένη ζήτηση των καταναλωτών για φθηνό κρέας.

2. Η χορτοφαγία μπορεί να μην ευνοεί την κοινωνικότητα του ατόμου

Η υιοθέτηση μιας χορτοφαγικής δίαιτας μπορεί να επηρεάσει τις σχέσεις με τους άλλους και τη συμμετοχή σε κοινωνικές δραστηριότητες. Αν ένας χορτοφάγος αποτελεί μοναδικής εξαίρεση στον κανόνα, τότε μπορεί ακόμη και να συνδεθεί με χλευασμούς, «πειράγματα» ή άλλες μορφές κοινωνικής απομόνωσης.

Θα πρέπει να σημειώσουμε στο σημείο αυτό ότι η μελέτη που αναφέραμε στην αρχή, η οποία έδειξε τα υψηλά ποσοστά κατάθλιψης σε χορτοφάγους, βασίστηκε σε δεδομένα που συλλέχθηκαν στη Βραζιλία, χώρα που φημίζεται για την πλούσια σε κρέας διατροφή της. Όπως διερωτάται ο Bryant, τα αποτελέσματα αναφορικά με τη σχέση μεταξύ χορτοφαγίας και κατάθλιψης θα ήταν τα ίδια, για παράδειγμα, στην Ινδία ή σε άλλες χώρες όπου η χορτοφαγία είναι κοινωνικά αποδεκτή;

3. Υπάρχει κάτι άλλο

Μια τρίτη ερμηνεία είναι ότι ούτε η χορτοφαγία ούτε η κατάθλιψη προκαλούν η μία την άλλη, αλλά και οι δύο μπορεί να συνδέονται με κάποιον τρίτο παράγοντα. Ο παράγοντας αυτός θα μπορούσε να είναι μια σειρά από χαρακτηριστικά ή εμπειρίες που σχετίζονται τόσο με τη χορτοφαγία όσο και με την κατάθλιψη, όπως η έκθεση σε βίαιες εικόνες της βιομηχανίας κρέατος.

Ωστόσο, τα παραπάνω δεν παύουν να αποτελούν υποθέσεις. Όπως αναφέρει στα συμπεράσματά της η μελέτη, «η φύση της συσχέτισης [χορτοφαγίας-κατάθλιψης] παραμένει ασαφής και απαιτούνται διαχρονικά δεδομένα για να αποσαφηνιστεί η αιτιώδης σχέση».