ΓΙΑΤΙ ΑΓΑΠΑΜΕ ΤΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ
Κάθε χρόνο στις γιορτές καθόμαστε μπροστά από μικρές και μεγάλες οθόνες, για να απολαύσουμε παλιές και νέες χριστουγεννιάτικες ταινίες. Τι είναι αυτό που μας κάνει να τις λατρεύουμε;
«Μόνος στο σπίτι», «A Christmas Carol», «Χριστουγεννιάτικος εφιάλτης», «Κατεργάρης των Χριστουγέννων», «Love Actually» και φυσικά «Πολύ σκληρός για να πεθάνει». Οι ταινίες των Χριστουγέννων δεν «πεθαίνουν» ποτέ. Το αντίθετο, όσες φορές και να τις δούμε, διαρκώς επιστρέφουμε στις γνωστές κινούμενες εικόνες, προσπαθώντας να επαναφέρουμε αυτό το «feel good» αίσθημα που δημιουργούν.
«Ανεξάρτητα από το ποια είναι η κατάσταση της οικονομίας, ανεξάρτητα από το χάος ή την αστάθεια που επικρατεί, υπάρχει μια εξαιρετική όρεξη για απλές, γλυκανάλατες, εύπεπτες τηλεοπτικές παραγωγές. Ιδιαίτερα όταν αυτές τυλιγμένες με χριστουγεννιάτικα κουλουράκια και κορδέλες», δήλωσε ο Robert Thompson, διευθυντής του Bleier Center for Television & Popular στο Syracuse University.
Πώς θα μπορούσε να είναι η ζωή μας
Όμως, οι ταινίες των Χριστουγέννων δεν είναι δημοφιλείς μόνο γιατί μας προφέρουν έναν τρόπο απόδρασης. Μας αρέσουν γιατί μας προσφέρουν και μια ματιά στον κόσμο όπως θα μπορούσε να είναι, εξηγεί ο Brent Rodriguez-Plate, Αναπληρωτής Καθηγητής Θρησκευτικών Σπουδών και Σπουδών Κινηματογράφου και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης στο Hamilton College. Λειτουργούν ως «βαρόμετρο για το πώς μπορεί να θέλουμε να ζήσουμε και πώς μπορεί να βλέπουμε και να “μετράμε” τον εαυτό μας». Μας επιτρέπουν να παρακολουθήσουμε την καθημερινότητα διαφορετικών ανθρώπων και παράλληλα να επιβεβαιώνουμε ηθικές αξίες και κοινωνικά ήθη. Στην ταινία «Love Actually», για παράδειγμα, παρακολουθούμε τις ζωές οκτώ ζευγαριών στο Λονδίνο και ασχολούμαστε με το διαχρονικό θέμα του ρομαντισμού και των προβλημάτων στις σχέσεις μας.
Η ιεροτελεστία της θέασης
«Οι ταινίες φέρνουν τους θεατές σε έναν φανταστικό κόσμο κι έτσι οι άνθρωποι μπορούν να αντιμετωπίσουν φόβους και τι επιθυμίες σχετικά με την αυτοεκτίμηση και τις σχέσεις. Μπορούν να προσφέρουν παρηγοριά, επιβεβαίωση, ακόμη και κουράγιο. Προσφέρουν ελπίδα ότι όλα θα πάνε καλά στο τέλος», αναφέρει ο Rodriguez-Plate.
Όταν οι άνθρωποι βλέπουν μέρος της ζωής τους να ξετυλίγεται στην οθόνη, η πράξη αυτή λειτουργεί όπως ένα θρησκευτικό τελετουργικό. Ανοίγει την συνηθισμένη μας ζωή σε κάποια υπερβατική δύναμη. Βέβαια, στις ταινίες η υπερβατική δύναμη δεν ταυτίζεται με κάποιο υπέρτατο ον, αλλά με πιο κοσμικές έννοιες, όπως η δύναμη της οικογένειας, η αγάπη, η συμφιλίωση, γράφει σε άρθρο του.
Ο ιδανικός κόσμος των χριστουγεννιάτικων ταινιών
Οι χριστουγεννιάτικες ταινίες δημιουργούν έναν ιδανικό κόσμο, έναν κόσμο όπου στο τέλος όλα πάνε καλά. Μπορεί στη διάρκεια της ταινίας οι ήρωες να αντιμετωπίζουν δυσκολίες, αλλά τελικά τα Χριστούγεννα θα έρθουν. Ας φέρουμε στο μυαλό μας την ταινία «The Grinch». Μπορεί ο «κακός» να κλέβει όλα τα δώρα, προκειμένου να καταστρέψει τις γιορτές, αλλά τελικά οι άνθρωποι συσπειρώνονται, τα υλικά αγαθά χάνουν την σημασία τους και αποκαλύπτεται το πραγματικό νόημα των γιορτών.
Εξίσου ενδιαφέρον είναι το γεγονός ότι αν και πρόκειται για χριστιανική γιορτή, οι περισσότερες ταινίες δεν εστιάζουν στην θρησκεία, στον Ιησού, στη γέννησή του. «Οι ταινίες του Χόλιγουντ συνεχίζουν να κατασκευάζουν τα Χριστούγεννα ως μια εναλλακτική πραγματικότητα. Δημιουργούν κόσμους που γεννούν θετικά συναισθήματα, προσφέροντας παράλληλα λίγο γέλιο», γράφει ο John Mundy σε ένα δοκίμιό του.