ΕΧΕΙΣ ΑΡΡΩΣΤΟΦΟΒΙΑ; ΑΠΛΕΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΤΡΕΛΑΙΝΕΣΑΙ

Η παραμικρή ενόχληση σε κάνει να πιστεύεις ότι πάσχεις από κάποια ανίατη ασθένεια; Θέλεις να κάνεις συνεχώς εξετάσεις για να βεβαιωθείς πως είσαι καλά; Μάλλον σε ταλαιπωρεί η λεγόμενη αρρωστοφοβία που, αν την αφήσεις, θα σε παρασύρει σε έναν φαύλο κύκλο.

Η αποφυγή της ασθένειας είναι από τα βασικά ζητήματα που προκαλούν αγχώδη συναισθήματα σε κάθε άνθρωπο. Από καταβολής κόσμου μας απασχολούσε η διατήρηση της σωματικής μας υγείας, ώστε να παραταθεί και η ζωή μας.

Βέβαια, τις τελευταίες δεκαετίες –και ιδιαίτερα τη διετία της πανδημίας– έχει αυξηθεί το ενδιαφέρον μας για ασθένειες, τόσο τις σωματικές όσο και ψυχικές. Μέχρι ποιο σημείο κάτι τέτοιο είναι διαχειρίσιμο και πότε μιλάμε για αρρωστοφοβία;

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναγνωρίζουν καθημερινά επίμονες και παρεισφρητικές σκέψεις, αναφορικά με την πιθανότητα να νοσήσουν από μια ασθένεια κρίσιμη και απειλητική για τη ζωή τους. Αυτό συνοδεύεται από διάφορες αποκρίσεις από την πλευρά τους, π.χ. συναισθηματικές, όπως έντονο και δυσανάλογο με την κατάσταση άγχος, φόβο ή θλίψη. Παράλληλα, τους κυριεύει ένα σύστημα καταστροφικών σκέψεων για το μέλλον και την εξέλιξη της υγείας του, που γίνεται όλο και πιο έντονο.

iStock

Η αρρωστοφοβία οδηγεί σε φαύλο κύκλο

Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε δυσλειτουργικές αντιδράσεις, όπως συμπεριφορές αποφυγής συνθηκών, ανθρώπων και ερεθισμάτων που πιθανολογούν ότι θα τους εκθέσουν σε κίνδυνο, αλλά και συμπεριφορές αναζήτησης διαβεβαίωσης για τη σωματική τους υγεία, κυρίως μέσα από συνεχείς εξετάσεις και ιατρικές επισκέψεις.

Έτσι, πολλοί άνθρωποι καταλήγουν σε έναν φαύλο κύκλο, που επιβαρύνει πρωτίστως την ψυχική τους υγεία, καθώς συντηρεί ένα γαϊτανάκι αρνητικών σκέψεων, συναισθημάτων και συμπεριφορών, ικανών να προκαλέσουν και να διαιωνίσουν ψυχοπαθολογικές καταστάσεις όπως η υποχονδρίαση, οι φοβίες, τα επεισόδια πανικού ή η κατάθλιψη.

Σε περίπτωση που αναγνωρίζετε στον εαυτό σας ή σε κάποιον δικό σας άνθρωπο κάποια από τα παραπάνω στοιχεία, μπορείτε να δράσετε άμεσα και να αντιμετωπίσετε με συστηματική προσπάθεια και αφοσίωση αυτή τη δυσκολία.

Απλές στρατηγικές που βοηθούν

Μερικές από τις στρατηγικές που μπορούν να σας φανούν άκρως βοηθητικές είναι οι παρακάτω:

• Αναγνωρίστε την πραγματική «απειλή» για την υγεία σας και λάβετε τα μέτρα που ορίζουν οι επιστήμονες για την προστασία σας.
• Αποφύγετε την έκθεση σε πηγές παραπληροφόρησης ή τρομοκρατίας.
• Εντοπίστε ποιες είναι όντως οι ενδείξεις της ασθένειας που σας απασχολεί και αποφύγετε τη διαρκή και λανθασμένη απόδοση κάθε τυχαίας σωματικής ενόχλησης σε αυτή.
• Απευθυνθείτε σε έναν γιατρό για διαγνωστικό έλεγχο μόνο όταν συνυπάρχουν σημαντικές και συστηματικές σωματικές ενδείξεις την ασθένειας που σας απασχολεί.
• Προσπαθήστε να αντιμετωπίσετε λειτουργικά τη δυσφορία που σας προκαλεί η ιδέα της ασθένειας.
• Σκεφτείτε ρεαλιστικά και αισιόδοξα σενάρια, και αποφύγετε την καταστροφολογία.
• Παρατηρήστε πώς αντιδρά το σώμα σας κάθε φορά που αισθάνεστε άγχος από τις αυτόματες αρνητικές σας σκέψεις.
• Εκπαιδευτείτε σε τεχνικές χαλάρωσης, όπως ο διαλογισμός και η γιόγκα.
• Επενδύστε σε ευχάριστες δραστηριότητες που αποσπούν την προσοχή σας, όπως το περπάτημα ή το διάβασμα ενός βιβλίου.
• Μοιραστείτε την εμπειρία σας με κοντινά σας άτομα, ίσως περνούν το ίδιο και μπορούν να σας καταλάβουν και να σας στηρίξουν.

Προσπαθήστε να κινητοποιηθείτε και να εφαρμόσετε κάποιες από τις προτεινόμενες ιδέες για να ξεπεράσετε το άγχος της ασθένεια διατηρώντας το κίνητρο και τον στόχο σας για μια ήρεμη διαχείριση των καταστάσεων.

Εάν παρατηρήσετε ότι η κατάσταση σας δυσκολεύει σημαντικά, μπορείτε να ζητήσετε τη βοήθεια των σημαντικών, δικών σας ανθρώπων, ή να απευθυνθείτε σε κάποιον επαγγελματία ψυχικής υγείας. Η λύση είναι πάντα ένα βήμα μακριά!

Η Δρ Ναταλία Κουτρούλη είναι ψυχολόγος υγείας, με εκπαίδευση στη γνωσιακή ψυχοθεραπεία και τη συμβουλευτική.