ΕΤΣΙ ΘΑ ΒΟΗΘΗΣΕΙΣ ΚΑΠΟΙΟΝ ΝΑ ΞΕΚΟΨΕΙ ΑΠΟ ΜΙΑ ΤΟΞΙΚΗ ΣΧΕΣΗ

Σε μια τοξική σχέση, τα άτομα συχνά νιώθουν ότι «παραλύουν» και δεν μπορούν να ξεφύγουν. Αν ένας δικός σου άνθρωπος σου είναι εγκλωβισμένος σε μια τοξική σχέση, προσπάθησε να τον βοηθήσεις να ξεκόψει καθιστώντας σαφές ότι μπορεί να βασιστεί πάνω σου.

Οι τοξικές σχέσεις είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο. Η λέξη «τοξικότητα» έχει από μόνη της τόσο αρνητική χροιά που μπορεί κανείς να φανταστεί το είδος των σχέσεων που προσδιορίζει.

Λέγεται ότι ο όρος ανήκει στη Δρ. Lillian Glass, ειδική σε θέματα επικοινωνίας και ψυχολογίας με έδρα την Καλιφόρνια, η οποία τον καθιέρωσε μέσα από το βιβλίο της «Τοξικοί άνθρωποι». Η ίδια ορίζει την τοξική σχέση ως «κάθε σχέση [μεταξύ ανθρώπων που] δεν υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον, που υπάρχουν συγκρούσεις και ο ένας προσπαθεί να υπονομεύσει τον άλλον, που υπάρχει ανταγωνισμός, που υπάρχει έλλειψη σεβασμού και σύνδεσης».

Τοξική μπορεί να είναι μια οικογένεια, ένας φίλος ή ένας σύντροφος. Αν έχεις υπάρξει σε μια τοξική σχέση, μπορεί να έχεις πέσει θύμα gaslighting, όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει μια μορφή χειραγώγησης που κάνει το θύμα να αμφισβητεί τη λογική και την πραγματικότητα που βιώνει, ή να έχεις νιώσει συναισθηματικά ανασφαλής και όσο κι αν θες να απελευθερωθείς από την τοξικότητα της σχέσης σου να μην μπορείς.

Οι τοξικές σχέσεις είναι επιζήμιες για το ένα ή και τα δύο μέλη της σε πολλά επίπεδα (ψυχικά, συναισθηματικά, ενδεχομένως ακόμα και σωματικά). Οι ειδικοί λένε ότι συχνά οι άνθρωποι που βρίσκονται σε τοξικές σχέσεις έχουν βιώσει ένα προηγούμενο συναισθηματικό τραύμα ενώ μπορεί να περάσουν ακόμα και χρόνια μέχρι να καταφέρουν να ξεφύγουν και να συνειδητοποιήσουν τι έχουν ζήσει.

Pexels RDNE Stock project

Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημάδια μιας τοξικής σχέσης;

«Πώς θα καταλάβω ότι βρίσκομαι σε μια τοξική σχέση; Υπάρχουν σημάδια που το μαρτυρούν;» Τα πιο σοβαρά προειδοποιητικά σημάδια περιλαμβάνουν οποιαδήποτε μορφή βίας, κακοποίησης ή παρενόχλησης – τα οποία πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Αλλά σε πολλές περιπτώσεις, οι ενδείξεις μιας τοξικής σχέσης δεν είναι προφανείς.

Ένα στοιχείο που θα σε βοηθήσει να καταλάβεις ότι βρίσκεσαι σε μια τοξική σχέση είναι η επίμονη δυστυχία. Όλα τα ζευγάρια μπορεί να περάσουν μια δύσκολη περίοδο ή να διαφωνήσουν αλλά σε μια τοξική σχέση οι δυσάρεστες στιγμές είναι περισσότερες από τις ευχάριστες. Αν μια σχέση έχει σταματήσει να σου φέρνει χαρά και αντιθέτως σε κάνει να αισθάνεσαι συνεχώς θλίψη, θυμό ή άγχος, τότε μπορεί να είναι τοξική.

Επίσης, οι αρνητικές αλλαγές στην ψυχική υγεία ή την αυτοεκτίμηση συγκαταλέγονται στα «red flags». Επιπλέον, το να νιώθεις ότι δεν μπορείς να εκφράσεις τις ανησυχίες στον σύντροφό σου ή ότι δεν μπορείς να συζητήσεις μαζί του γιατί θα σε χαρακτηρίσει «υπερβολική» ή «υπερευαίσθητη» είναι ακόμη ένα σημάδι.

Τα άτομα που βρίσκονται σε τοξικές σχέσεις «παραλύουν» μέσα σε αυτές και δεν μπορούν να αναγνωρίσουν την κατάσταση στην οποία βρίσκονται. Τη θεωρούν φυσιολογική απλώς επειδή την έχουν συνηθίσει. Γι’ αυτό, αν η οικογένεια ή οι φίλοι σου προσπαθούν να σε προειδοποιήσουν, καλό θα ήταν να λάβεις υπόψη τη γνώμη τους έχοντας κατά νου ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε τοξικές σχέσεις συνήθως είναι οι τελευταίοι που το συνειδητοποιούν.

Freepik

Πώς να βοηθήσεις έναν φίλο που βρίσκεται σε μια τοξική σχέση

Παρόλο που τα στοιχεία για τα ποσοστά των ανθρώπων που παραμένουν σε τέτοιες σχέσεις δεν είναι ακριβή, οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι τα άτομα που έχουν υπάρξει σε τοξικές σχέσεις δεν είναι λίγα. Αν ανησυχείς ότι κάποιο δικό σου πρόσωπο αντιμετωπίζει μια τέτοια κατάσταση, υπάρχουν μερικά πράγματα που μπορείς να κάνεις για να το βοηθήσεις.

1. Μίλησε μαζί του χωρίς να κρίνεις

Αρχικά, είναι απαραίτητο να μιλήσεις με τον φίλο που θεωρείς ότι ζει μέσα στην τοξικότητα και να του εκφράσεις τις ανησυχίες σου. Θυμήσου ότι δεν πρέπει να είσαι επικριτικός αλλά να κάνεις το άλλο άτομο να καταλάβει πως το μόνο που θέλεις είναι να βοηθήσεις. Θυμήσου ότι όσο καλές κι αν είναι οι προθέσεις σου, το τελευταίο πράγμα που θέλει ένας άνθρωπος σε αυτή την κατάσταση είναι κάποιον να του υποδεικνύει τι να κάνει ή να επικρίνει τις πράξεις του.

2. Να είσαι καλός ακροατής

Άκουσε όσα έχει να σου πει ο φίλος σου και κάνε τον να καταλάβει ότι είσαι εκεί γι' αυτόν ανεξάρτητα από τις αποφάσεις που θα πάρει. Μην ασκείς πίεση και μην του λες συνέχεια να εγκαταλείψει τη σχέση του. Το να είσαι επιθετικός και να τον πιέζεις να αφήσει τον/τη σύντροφό του το πιθανότερο είναι ότι απλώς θα τον απομακρύνει από σένα και θα τον κάνει να νιώσει ότι δεν μπορεί να σου μιλήσει. Παράλληλα, θυμήσου ότι όσο περισσότερο ακούς τον άνθρωπο που θέλεις να βοηθήσεις, τόσο περισσότερο θα καταλάβεις τις ανάγκες του.

Freepik

3. Μείνε σε επαφή

Είναι σημαντικό να επικοινωνείς τακτικά με τον φίλο σου και να βλέπεις πώς εξελίσσονται τα πράγματα στη ζωή του. Παράλληλα, προσκάλεσε τον σε δραστηριότητες και κοινωνικές εκδηλώσεις οι οποίες θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν να γνωρίσει νέους ανθρώπους. Αυτή η συνεχής επικοινωνία θα τον κάνει να καταλάβει ότι μπορεί να βασιστεί πάνω σου.

4. Υποστήριξε το πρόσωπο που έχει ανάγκη

Υποστήριξε τον φίλο σου με πράξεις. «Να είσαι εκεί» σημαίνει να είσαι διαθέσιμος για συζήτηση δείχνοντας πραγματικό ενδιαφέρον και να αναγνωρίζεις τυχόν αλλαγές στο άλλο άτομο, οι οποίες ενδεχομένως να χρήζουν άμεσης παρέμβασης. Όταν ο φίλος σου καταλάβει ότι πληγώνεται από τη σχέση του, απόφυγε φράσεις του τύπου «στα 'λεγα εγώ» και θυμήσου ότι όσο θυμωμένος κι αν νιώθεις εκείνη τη στιγμή θα πρέπει με ψυχραιμία να αναλάβεις τον ρόλο του ατόμου το οποίο το αγαπημένο σου πρόσωπο έχει πραγματική ανάγκη.