ΤΙ ΣΧΕΣΗ ΕΧΕΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΜΕ ΤΗ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ;

Τα δεδομένα νέας έρευνας αφήνουν ελπίδες για μια νέα –και μάλλον αναπάντεχη– θεραπευτική προσέγγιση για την κατάθλιψη, την οποία συνδέει με τη θερμοκρασία του σώματος.

Η αποκωδικοποίηση του εγκεφάλου είναι ζήτημα που εκείνοι που το ερευνούν, οι νευροεπιστήμονες, αναφέρουν ως «νευρωνική αποκωδικοποίηση». Ο στόχος είναι η ανακατασκευή αισθητηριακών και άλλων ερεθισμάτων από πληροφορίες που έχουν ήδη κωδικοποιηθεί, ώστε να γίνει η χαρτογράφηση του πώς αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο από οπτικές, ακουστικές και άλλες αισθητηριακές πληροφορίες – μήπως και λυθούν βασικά ζητήματα που πλήττουν την καθημερινότητα και την υγεία μας. Για παράδειγμα, η κατάθλιψη.

Οι ερευνητές του University of California San Francisco (UCSF) δοκίμασαν μια διαφορετική προσέγγιση με στόχο την καλύτερη αντιμετώπιση και πρόληψη της διαταραχής που απασχολεί το 5% των ενηλίκων αυτού του κόσμου, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.

Κάποιες εργασίες είχαν ήδη εντοπίσει μια σχέση μεταξύ των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και της θερμοκρασίας του σώματος. Παρ’ όλα αυτά, δεν είχαν καταφέρει να βρουν κάτι ξεκάθαρο, ώστε να μιλήσουν για δεδομένα. Αυτό ήταν κάτι που επιχείρησαν να κάνουν οι επιστήμονες του UCSF, μέσω της ανάλυσης δεδομένων από 20.880 άτομα με μέση ηλικία τα 47 έτη, από 106 χώρες, που συγκεντρώθηκαν σε διάστημα επτά μηνών. Η μέθοδος συλλογής δεδομένων ήταν οι αυτοαναφορές για τη θερμοκρασία και το επίπεδο κατάθλιψης, συν όσα έδειχναν οι αισθητήρες που συνδέονταν με smartphones.

Κάθε μήνα οι συμμετέχοντες λάμβαναν μέσω email ένα τεστ που κατέγραφε το προφίλ των καταθλιπτικών συμπτωμάτων που είχαν βιώσει τον περασμένο μήνα. Στη δημοσίευση της δουλειάς τους, οι επιστήμονες αναφέρουν ότι επιβεβαίωσαν ότι όσοι πάσχουν από κατάθλιψη τείνουν να έχουν υψηλότερες θερμοκρασίες σώματος.

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του Πανεπιστημίου, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι με κάθε αυξανόμενο επίπεδο της σοβαρότητας των συμπτωμάτων της κατάθλιψης, οι συμμετέχοντες είχαν υψηλότερες θερμοκρασίες σώματος. Τα δεδομένα για τη θερμοκρασία του σώματος έδειξαν επίσης μια τάση προς υψηλότερες βαθμολογίες κατάθλιψης σε άτομα των οποίων οι θερμοκρασίες είχαν λιγότερες διακυμάνσεις σε ένα 24ωρο, αλλά αυτό το εύρημα δεν είχε σημασία.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Η ψυχίατρος του UCSF και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Ashley Mason, εξήγησε πως «από ό,τι γνωρίζουμε, αυτή είναι η μεγαλύτερη μελέτη μέχρι σήμερα που εξετάζει τη συσχέτιση μεταξύ της θερμοκρασίας του σώματος και των συμπτωμάτων κατάθλιψης σε ένα ευρύ γεωγραφικό δείγμα».

Στη δημοσίευση διευκρινίζεται ότι «όσο εμπεριστατωμένη κι αν είναι η μελέτη, δεν αρκεί για να δείξουμε ότι η υψηλότερη θερμοκρασία σώματος προκαλεί κατάθλιψη ή ότι η κατάθλιψη οδηγεί σε άνοδο της θερμοκρασίας του σώματος. Υποδηλώνει, όμως, ότι υπάρχει μια σχέση που αξίζει να διερευνηθεί». Αν κάτι τόσο απλό όσο το να ρίχνουμε τη θερμοκρασία του σώματος μας (π.χ. με την ψυχραιμία) μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, τότε θα ωφεληθούν εκατομμύρια άνθρωποι.

Οι λόγοι της σύνδεσης θερμοκρασίας και κατάθλιψης

Πάντα σύμφωνα με τους ερευνητές, υπάρχουν αρκετοί λόγοι που συνδέεται η κατάθλιψη με τη θερμοκρασία του σώματός μας. Κατ’ αρχάς, η συγκεκριμένη διαταραχή έχει συσχετιστεί με μεταβολικές διεργασίες που παράγουν επιπλέον θερμότητα, ή έχει να κάνει με την ψύξη βιολογικών λειτουργιών που δεν λειτουργούν σωστά.

Μπορεί να υπάρχει και μια κοινή αιτία –όπως ψυχικό στρες ή η φλεγμονή– που επηρεάζει τη θερμοκρασία του σώματος και τα συμπτώματα κατάθλιψης ξεχωριστά. «Αυτό είναι κάτι που θα μπορούσαν να εξετάσουν μελλοντικές μελέτες», αναφέρει η μελέτη.

Η Mason προσθέτει ότι προηγούμενη έρευνα είχε διαπιστώσει ότι το υδρομασάζ και η σάουνα μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα της κατάθλιψης. «Κατά ειρωνικό τρόπο, το ζέσταμα των ανθρώπων στην πραγματικότητα μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της θερμοκρασίας του σώματος, που διαρκεί περισσότερο από την απευθείας απλή ψύξη μέσω, ας πούμε, ενός κρύου ντους. Αυτό τουλάχιστον έχει φανεί σε δοκιμές που έγιναν σε μικρές ομάδες ανθρώπων. Τι θα συμβεί όμως, αν μπορούμε να παρακολουθήσουμε τη θερμοκρασία του σώματος των ατόμων με κατάθλιψη για να χρονομετρήσουμε καλά τις θεραπείες που βασίζονται στη θερμότητα;»

Τα δεδομένα της μελέτης έδειξαν ότι καθώς τα αυτοαναφερόμενα συμπτώματα κατάθλιψης έγιναν πιο σοβαρά, ο μέσος όρος της θερμοκρασίας του σώματος αυξανόταν.

Υπήρχε επίσης, κάποια συσχέτιση μεταξύ υψηλότερων βαθμολογιών κατάθλιψης και χαμηλότερων ημερήσιων διακυμάνσεων της θερμοκρασίας «όχι όμως, σε στατιστικά σημαντικό επίπεδο» λέει η Mason, πριν καταλήξει ότι «δεδομένων των αυξανόμενων ποσοστών κατάθλιψης, είμαστε ενθουσιασμένοι από τις δυνατότητες μιας νέας οδού για θεραπεία».