ΔΕΝ ΕΧΩ ΧΡΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΩ;

Τι κάνεις όταν δεν μπορείς να ξεκινήσεις ψυχοθεραπεία επειδή δεν σου περισσεύουν χρήματα για τις συνεδρίες; Ένας ψυχίατρος επιχειρεί να απαντήσει.

Το πιο συχνό ίσως ερώτημα που απασχολεί όσους θα ήθελαν να λύσουν προβλήματα που αφορούν την ψυχική τους υγεία έχει να κάνει με τα χρήματα που δεν τους περισσεύουν για ψυχοθεραπεία. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος επιχειρεί να δώσει απαντήσεις μέσα από ένα βίντεο.

Το θέμα αυτό χρειάζεται να το δούμε συνολικά. Σε ένα πρώτο επίπεδο, δίνεται μια αμοιβή για τις υπηρεσίες που προσφέρει ο ψυχοθεραπευτής, όπως και κάθε επαγγελματίας. Τα χρήματα που κερδίζει από την εργασία του τού παρέχουν τη δυνατότητα να καλύπτει τις όποιες ανάγκες του.

Σε ένα δεύτερο επίπεδο, αυτό της σχέσης θεραπευτή-θεραπευόμενου, η χρηματική συναλλαγή υποδηλώνει ότι υπάρχει ένα «συμβόλαιο» δέσμευσης του θεραπευόμενου να κάνει ψυχοθεραπεία. Η πληρωμή του αναλυτή για τις συνεδρίες του είναι μια ενεργητική πράξη από την πλευρά του αναλυόμενου για να πάρει την ευθύνη της ιστορίας του. Αυτή η ευθύνη για τον εαυτό μας είναι θεμελιώδης για την ομαλή εξέλιξη της θεραπείας.

«Αν θέλετε να μιλήσω μηχανιστικά, ίσως κάποιος που έχει περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες να αντιμετωπίσει θέματα που τον απασχολούν στο ψυχικό πεδίο, θα μπορούσε να αναζητήσει δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες παρέχουν κάποιες ψυχοθεραπευτικές λειτουργίες – μιλάμε είτε για γνωσιακή ψυχοθεραπεία, είτε για ψυχοδυναμική που εμπνέεται από την ψυχανάλυση, είτε για οικογενειακή θεραπεία. Ωστόσο, υπάρχει και η δυνατότητα να επισκεφτεί κανείς έναν ιδιώτη ψυχοθεραπευτή, ο οποίος θα έχει την απαιτούμενη ευαισθησία και θα μπορεί να λάβει υπόψη την οικονομική κατάσταση του ανθρώπου», εξηγεί ο κ. Σαββόπουλος.

Μπορεί κάποιος που δεν έχει χρήματα για ψυχοθεραπεία να απευθυνθεί σε δημόσιες υπηρεσίες;

Τι ισχύει όμως για τις δημόσιες υπηρεσίες που μπορεί να απευθυνθεί κανείς; Παρέχονται μόνο σε ανθρώπους με διάγνωση σοβαρών ψυχικών νόσων; «Έχω πληροφορηθεί ότι στα Κοινοτικά Κέντρα που είναι τομεοποιημένα, μπορεί κάποιος να κάνει ψυχοθεραπεία και χωρίς διάγνωση. Άτομα που έχουν διαγνωστεί με συγκεκριμένη διαταραχή απευθύνονται σε δομές που εξειδικεύονται σε αυτές τις καταστάσεις. Γενικότερα, μπορεί κάποιος να καλέσει δωρεάν στο 10306 και θα τον παραπέμψουν ανάλογα με το αίτημά του», λέει ο κ. Σαββόπουλος.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ο ίδιος εξηγεί τι συνέβαινε παλιότερα στην ψυχανάλυση, η οποία απαιτεί πολλές συνεδρίες μέσα στην εβδομάδα και άρα το κόστος είναι συχνά εξαιρετικά μεγάλο. «Παλιότερα στην ψυχανάλυση υπήρχε μια παράδοση: ο ψυχαναλυτής να παίρνει χρήματα ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα του αναλυόμενου. Δηλαδή, σε κάποιον πλούσιο μπορούσε να πάρει παραπάνω χρήματα και πολύ λιγότερα σε έναν φτωχό. Έτσι εξισορροπούσε σε έναν βαθμό την κατάσταση, ώστε και ο ίδιος ο θεραπευτής να έχει ένα ικανοποιητικό βιοτικό επίπεδο και ο αναλυόμενος με οικονομικές δυσκολίες να έχει τη δυνατότητα να κάνει ψυχανάλυση».

Σήμερα τι γίνεται; «Αυτό που συνέβαινε παλιά, ίσως σε μικρότερη κλίμακα να συμβαίνει και σήμερα. Υπάρχουν αρκετοί ψυχοθεραπευτές οι οποίοι λαμβάνουν υπόψη την οικονομική κατάσταση του ατόμου. Προτιμούν να κάνουν τη δουλειά τους, έστω και αν αυτή δεν είναι οικονομικά συμφέρουσα. Ωστόσο, απαιτούν μία αμοιβή, έστω και μικρή, που δηλώνει ότι ο θεραπευόμενος θα στερηθεί κάτι για να επενδύσει στη θεραπεία του, να επενδύσει στο να βρει την ιστορία του», εξηγεί.

«Κάποιος που πραγματικά θέλει να αλλάξει και να μπει σε μια διερεύνηση εαυτού, που θέλει να φτάσει στα προβλήματά του και δεν το φοβάται αυτό, θα βρει τον τρόπο να το κάνει», λέει ο κ. Σαββόπουλος και αναφέρεται σε εμπειρίες που είχε με ασθενείς του οι οποίοι κατάφεραν να πετύχουν επαγγελματικά προκειμένου να κερδίζουν περισσότερα χρήματα για να κάνουν περισσότερες συνεδρίες.

«Μου είχε κάνει μεγάλη εντύπωση το γεγονός ότι οι άνθρωποι, για να μπορούν να διασφαλίσουν μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία αρκετά αξιόπιστη, έκαναν οτιδήποτε. Θυμάμαι για παράδειγμα μια ηθοποιό γνωστή και πολύ σοβαρή, η οποία ήθελε να κάνει κλασική ψυχανάλυση, που απαιτούσε 4 συνεδρίες την εβδομάδα. Μέχρι τότε, η ίδια έκανε μόνο θέατρο. Αποφάσισε όμως να ξεκινήσει και τηλεόραση, να συμμετάσχει σε τηλεοπτικές σειρές και να κάνει μεταγλωττίσεις, προκειμένου να έχει την οικονομική δυνατότητα να υποστηρίξει την ψυχανάλυση», καταλήγει.