CANCER GHOSTING: ΟΤΑΝ ΟΙ ΦΙΛΟΙ ΣΕ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΠΟΥΝ ΕΠΕΙΔΗ ΕΧΕΙΣ ΚΑΡΚΙΝΟ

Τι μπορεί να κάνει έναν φίλο να απομακρυνθεί στο άκουσμα μιας δύσκολης διάγνωσης, όπως ο καρκίνος; Μία ψυχολόγος εξηγεί το φαινόμενο του Cancer Ghosting και μας συμβουλεύει πώς να το διαχειριστούμε σε οποιαδήποτε πλευρά της σχέσης κι αν βρισκόμαστε.

To φαινόμενο του ghosting το ήξερα, αλλά θεωρούσα ότι περιορίζεται μεταξύ ερωτικών συντρόφων ή φίλων. Δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ ότι αφορά και ανθρώπους με μια σοβαρή διάγνωση, όπως ο καρκίνος.

Ο 27χρονος Βρετανός Josh Cullen, όμως, τόλμησε να μιλήσει στην Telegraph για το πόσο απογοητευτικό είναι να σε εγκαταλείπουν οι φίλοι σου την πιο δύσκολη στιγμή, και συνέβαλε πολύ στην ευαισθητοποίηση όσον αφορά αυτή τη δυσάρεστη κατάσταση, που είναι γνωστή σε ασθενείς και επαγγελματίες υγείας αλλά όχι στον πολύ κόσμο.

«Έστελναν μηνύματα και κανονίζαμε να βγούμε, αλλά σιγά σιγά απομακρύνθηκαν, βρίσκοντας διάφορες δικαιολογίες, μέχρι που έγινε πολύ άβολο να τους ζητάω μόνο εγώ να βρεθούμε και σταμάτησα», εξομολογείται ο ίδιος. Ο Cullen, που διαγνώστηκε με έναν επιθετικό καρκίνο στον εγκέφαλο, αναφέρθηκε στην αφόρητη μοναξιά που βιώνει τις τελευταίες μέρες της ζωής του και ράγισε τις καρδιές των αναγνωστών.

«Μερικές φορές οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι να πουν. Τους είναι δύσκολο να κάθονται απλώς μαζί σου και να προσποιούνται ότι όλα είναι εντάξει, από τη στιγμή που κάθε σοβαρή κουβέντα θα κατέληγε στον θάνατο. Δεν είναι όλοι ικανοί να χειριστούν κάτι τέτοιο», σχολιάζει μία εξ αυτών.

Cancer ghosting: Ένα λυπηρό φαινόμενο

Τι είναι λοιπόν το cancer ghosting, γιατί συμβαίνει και τι μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό;

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Ο όρος ghosting χρησιμοποιείται ευρέως για να περιγράψει την κατάσταση κατά την οποία κάποιος μας αγνοεί. Όταν ένας φίλος, συνάδελφος ή σύντροφος αποφασίζει να διακόψει οποιαδήποτε επικοινωνία και εξαφανίζεται χωρίς καμία εξήγηση από τη ζωή μας.

Το φαινόμενο του ghosting είναι δυστυχώς μια ατυχής πραγματικότητα για πολλούς ανθρώπους που έχουν διαγνωστεί με καρκίνο. Συμβαίνει όταν οι άνθρωποι αποτυγχάνουν να συνεχίσουν τη σχέση τους με κάποιον που γνωρίζουν ότι έχει διαγνωστεί με καρκίνο και σταματούν την επαφή μαζί του. Και οι δύο πλευρές μιας τέτοιας σχέσης είναι εν μέρει κατανοητές, αναρωτιέμαι όμως: θα μιλούσαμε γι' αυτό αν όλο και νεότεροι άνθρωποι δεν διαγιγνώσκονταν με καρκίνο;

Πού μπορεί να οφείλεται;

«Ήταν ένα πικρό και οδυνηρό μάθημα που αναγκάστηκα να μάθω σε μια ιδιαίτερα ευάλωτη περίοδο της ζωής μου», αναφέρει η Natasha Carlson, που διαγνώστηκε το 2018 με καρκίνο του μαστού. «Είχα αρκετό χρόνο για να σκεφτώ γιατί μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ίσως οι φίλοι μου περνούσαν κάποια δυσκολία και δεν μπορούσαν να μου συμπαρασταθούν. Γιατί όμως δεν εμφανίστηκαν ξανά όταν την ξεπέρασαν; Λόγω ντροπής; Αμηχανίας; Ενοχών; Ίσως και η δική τους ψυχική υγεία εκείνη την εποχή να μην ήταν στην καλύτερη κατάσταση και ένιωθαν ότι το να εμπλακούν και στα δικά μου βάσανα ήταν too much».

«Στις ομάδες υποστήριξης του Άλμα Ζωής, αρκετές ασθενείς αναφέρουν ότι άτομα από το περιβάλλον τους έχουν απομακρυνθεί ή δεν τις στήριξαν όπως θα περίμεναν, ενώ την ίδια στιγμή άτομα με τα οποία δεν είχαν πολύ στενή σχέση φάνηκαν ιδιαίτερα υποστηρικτικά», σχολιάζει η Φρόσω Τζιντζηροπούλου, ψυχολόγος του Πανελληνίου Συλλόγου Γυναικών με Καρκίνο Μαστού «Άλμα Ζωής».

«Στο άκουσμα της διάγνωσης ενός οικείου προσώπου μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην ξέρουν πώς να αντιδράσουν ή πώς να προσεγγίσουν έναν ασθενή με καρκίνο, και ίσως αισθάνονται άβολα ή ανησυχούν ότι δεν θα μπορέσουν να διαχειριστούν τα δικά τους συναισθήματα και ότι μπορεί έτσι άθελά τους να τον επιβαρύνουν.

»Έτσι μπορεί να αρχίσουν να αναβάλλουν την επικοινωνία με το οικείο πρόσωπο.  Αυτό τους ανακουφίζει προσωρινά από το δικό τους άγχος, μακροπρόθεσμα όμως μπορεί να νιώσουν ενοχές, διότι στην πραγματικότητα θέλουν να είναι δίπλα στον φίλο ή τη φίλη τους. Όσο πιο πολύ καθυστερούν την επικοινωνία, τόσο πιο άβολα νιώθουν την επόμενη φορά που σκέφτονται να επικοινωνήσουν δημιουργώντας έτσι έναν φαύλο κύκλο αποφυγής.

»Όσο όμως μεγαλώνει το διάστημα που έχουν να επικοινωνήσουν, τόσο δημιουργείται απόσταση στη σχέση και μπορεί να επηρεαστεί  η ποιότητά της», σχολιάζει η κ. Τζιντζηροπούλου.

Πώς να μείνετε στη ζωή κάποιου με καρκίνο

Υπάρχει πάντα ένας τρόπος να παραμείνετε σε επαφή με κάποιον που έχει διαγνωστεί με καρκίνο, είτε αισθάνεστε άβολα μιλώντας μαζί του, είτε ανησυχείτε ότι μπορεί να αναστατωθείτε μπροστά του. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να είστε ανοιχτοί και ειλικρινείς.

«Είναι φυσιολογικό να νιώθουμε άβολα, να έχουμε αγωνία, να επηρεαζόμαστε κι εμείς, μαθαίνοντας ένα τέτοιο νέο. Πρέπει λοιπόν πρώτα να δώσουμε χώρο στον εαυτό μας, αποδεχόμενοι τα συναισθήματά μας. Αν δεν ξέρουμε τι να πούμε σε κάποιον, μπορούμε πάντα να του πούμε την αλήθεια, να δηλώσουμε την παρουσία μας και να πάμε κόντρα στην αποφυγή. Μπορούμε δηλαδή να κάνουμε αυτό που μας δυσκολεύει, λέγοντας ότι έχουμε στενοχωρηθεί και ότι δεν ξέρουμε τι να πούμε», απαντάει η ψυχολόγος.

Όταν κάποιος που γνωρίζετε βιώνει ένα γεγονός που αλλάζει τη ζωή του, καλό ή κακό, είναι εξαιρετικά σημαντικό να τον διαβεβαιώσετε ότι είστε εκεί για αυτόν. Εάν δεν είστε σίγουροι για το τι να πείτε σε κάποιον που έχει διαγνωστεί με καρκίνο, μπορείτε να ξεκινήσετε με ένα Πώς μπορώ να βοηθήσω; ή Τι θα ήθελες να κάνω για να σε βοηθήσω;

«Μπορεί να είναι από τα ψώνια στο σούπερ μάρκετ, μέχρι να τον/τη συνοδεύσετε σε ένα ιατρικό ραντεβού έως και το να πάτε έναν περίπατο. Οι ασθενείς χρειάζονται τόσο πρακτική όσο και συναισθηματική στήριξη», συμβουλεύει η ειδικός.

Με αυτόν τον τρόπο αφήνετε την επιλογή σε εκείνον και τον κάνετε να νιώθει λίγο πιο ισχυρός. «Αν δεν είστε σίγουροι πώς να τον προσεγγίσετε, μπορείτε να συμβουλευτείτε την τηλεφωνική γραμμή υποστήριξης του Άλμα Ζωής ή και άλλων συλλόγων που παρέχουν στήριξη και ενημέρωση σε φίλους και συγγενείς ασθενών. Το σημαντικό είναι να διατηρήσετε τη λεγόμενη ευθεία επικοινωνία. Να μην αποφεύγετε δηλαδή την επικοινωνία επειδή σας παραλύει το δικό σας συναίσθημα, αλλά να μιλήσετε ευθέως, δηλώνοντας ταυτόχρονα την παρουσίας σας», συνεχίζει η ίδια.

Χρειάζεται λίγος χρόνος και προσπάθεια, αλλά σίγουρα είναι πολύ υποστηρικτικό να μην εγκαταλείψετε τους φίλους σας σε μια τέτοια στιγμή.

Αν διαγνωστείτε με καρκίνο και χρειάζεστε στήριξη

Αν βρίσκεστε εσείς στη δύσκολη περίοδο μιας τέτοιας διάγνωσης, μπορείτε πάντα να αναζητήσετε ανθρώπους που περνάνε κάτι παρόμοιο ή να λάβετε υποστήριξη από αντίστοιχες ομάδες. Παρακάτω θα βρείτε μερικά χρήσιμα στοιχεία επικοινωνίας.

• Σύλλογος Καρκινοπαθών Εθελοντών Φίλων Ιατρών, Κ.Ε.Φ.Ι., τηλ. 210 6468 222, 210 6447, 002 210 3244 390 (Αθήνα).
• ΑγκαλιάΖΩ, Όμιλος εθελοντών κατά του καρκίνου, τηλ. 210 4181641 (Πειραιάς).
• Άλμα Ζωής, Πανελλήνιος Σύλλογος Γυναικών με Καρκίνο Μαστού, τηλ. 210 41 80 006 (Αθήνα). Τηλεφωνική Γραμμή Στήριξης, 210 8253 253 (Δευτέρα-Παρασκευή, 10:00-18:00).
• Ευ Ζω με τον Καρκίνο, Σύλλογος στήριξης ασθενών που πάσχουν από νεοπλασματική νόσο, τηλ. 2810 287895 (Ηράκλειο Κρήτης).
• Πανελλήνιος Σύλλογος για τον Καρκίνο του Παχέος Εντέρου, τηλ. 210 30 03 313 (Αθήνα).
• Cancer Nemesis, τηλ. 231 4023931 (Θεσσαλονίκη).

Περισσότερες πληροφορίες για όλους τους οργανισμούς μπορείτε να βρείτε στο BeStrong.