ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΠΕΡΑΣΕΙΣ ΚΑΛΑ ΣΤΙΣ ΓΙΟΡΤΕΣ ΕΝΩ ΠΕΝΘΕΙΣ;

Τι γίνεται όταν τις λαμπερές και γεμάτες χαρά μέρες των γιορτών εσύ πενθείς; Μπορείς να περάσεις καλά τα Χριστούγεννα, ενώ βιώνεις την απώλεια ενός αγαπημένου σου προσώπου;

Δώρα επιμελώς τυλιγμένα. Γυαλιστερό χαρτί, χρωματιστές κορδέλες, έλατα γεμάτα στολίδια και λαμπάκια που ανάβουν και σβήνουν. Αυτό είναι οι γιορτές. Φως από κεριά, στρωμένα τραπέζια και μεγάλες ή μικρότερες παρέες που διασκεδάζουν και χαμογελούν. Άνθρωποι που κάνουν βόλτες, συζητούν και διασκεδάζουν. Η περίοδος των γιορτών είναι στ' αλήθεια σημαντική όταν έχεις δίπλα σου αυτούς που αγαπάς. Όταν επενδύεις τον χρόνο και τη χαρά σου σε γνώριμα πρόσωπα που σου προκαλούν ηρεμία και σου δίνουν την ικανοποίηση της επαφής, του αγγίγματος και της αγκαλιάς. Τι συμβαίνει, όμως, όταν πενθείς;

Όταν υπάρχει πένθος, όταν διανύεις μία περίοδο προσωπικού θρήνου για κάποιον που έφυγε, για τον άνθρωπο που δεν έχεις πια κοντά σου, ενδέχεται πολύ γρήγορα όλα να βυθιστούν σε ένα επίμονο σκοτάδι. Είναι επώδυνο όταν συνειδητοποιείς ότι κάτι απουσιάζει, ότι κάποιος λείπει. Ιδιαιτέρως τις ημέρες των γιορτών, που επιθυμείς περισσότερο από κάθε άλλη φορά να μοιραστείς με κάποιον τη λάμψη και τη χαρά, την οικειότητα και την αγάπη.

Οι ημέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς είναι μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδος για όσους πενθούν τα αγαπημένα τους πρόσωπα που έφυγαν από τη ζωή. Οι γιορτές συμβολίζουν την αγάπη, την ενότητα και την οικογενειακή σύνδεση. Αναδεικνύουν τη βαθιά, εξαιρετικά επώδυνη συνειδητοποίηση πως κάποιος που αγαπάμε δεν είναι πλέον μαζί μας και δεν θα είναι ποτέ ξανά.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Τι μπορείς να κάνεις αν πενθείς στις Γιορτές

Προκειμένου να αντιμετωπίσουμε την απώλεια και το κενό που αυτή δημιουργεί, είναι καλό πρωτίστως να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε ότι τα συναισθήματα της θλίψης και του πόνου είναι ανθρώπινα και απολύτως φυσιολογικά. Ακόμα και αν όλα γύρω μας είναι γιορτινά, χαρούμενα και λαμπερά, έχουμε το δικαίωμα να πονάμε και να κλαίμε. Δεν είναι καθόλου βοηθητικό το να υποκρινόμαστε ότι δεν έχει συμβεί κάτι. Να προσπαθούμε επίμονα να το ξεχάσουμε και να το αφήσουμε στην άκρη, κλείνοντας τα μάτια στην αλήθεια.

Οι αναμνήσεις που έχουμε με κάθε αγαπημένο πρόσωπο που πενθούμε και ο πόνος που τις συνοδεύει ζωντανεύουν και βρίσκουν τον χώρο και τον χρόνο να «ανθίσουν». Δεν μπορούμε να τις εμποδίσουμε, ενώ σε καμία περίπτωση δεν είναι καλό να τις παραβλέψουμε. Τις καλοδεχόμαστε και επιτρέπουμε στα αισθήματά μας να εκδηλωθούν. Το πέρασμα του χρόνου μαλακώνει τον πόνο. Ενδέχεται να μας πάρει καιρό, αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι καθόλου κακό, είναι κατανοητό και απολύτως σεβαστό.

– Αναζήτησε τρόπους έκφρασης του πόνου και της απώλειας

Μέσω της τέχνης: Ζωγραφίζουμε για τον άνθρωπο που έφυγε. Γράφουμε ένα γράμμα, του απευθυνόμαστε και εξωτερικεύουμε όλα όσα νιώθουμε.

Μέσω των αναμνήσεων – Η θεωρία του εσωτερικευμένου δεσμού: Κοιτάζουμε φωτογραφίες. Ακολουθούμε τελετουργίες και συμβολικές ενέργειες που μας επιτρέπουν να χαιρόμαστε με την ανάμνηση του ανθρώπου που χάσαμε. Φτιάχνουμε το αγαπημένο του φαγητό για το γιορτινό τραπέζι. Φοράμε ένα ρούχο ή ένα κόσμημα που μας έκανε δώρο. Πίνουμε το αγαπημένο του ποτό.

Οι συναισθηματικοί δεσμοί που δημιουργούμε με τους άλλους είναι το θεμέλιο της επιβίωσης και της εξέλιξής μας. Μπορεί το αγαπημένο μας πρόσωπο να έχει φύγει από τη ζωή, αλλά η ανάμνησή του παραμένει ζωντανή, ο δεσμός είναι ισχυρός και δεν μπορεί να κοπεί. Δεν έχουμε πλέον άμεση επαφή, αλλά αυτό δεν μας εμποδίζει από το να δημιουργήσουμε ένα πλαίσιο που να μας εξασφαλίζει το χαμόγελο και ένα γλυκό συναίσθημα όταν φέρνουμε στο μυαλό μας το αγαπημένο πρόσωπο που δεν είναι πια κοντά μας. Τιμούμε τη μνήμη του και γιορτάζουμε «μαζί», διαφορετικά, μα πάντοτε με αγάπη.

– Απόφυγε αιτίες έντονης θλίψης

Δεν κάνουμε βόλτες εκεί όπου περπατούσαμε μαζί. Δεν επισκεπτόμαστε μέρη που μας θυμίζουν τις ευτυχισμένες στιγμές που μοιραστήκαμε. Τουλάχιστον όχι κατά τη διάρκεια των εορτών, που η συναισθηματική πίεση είναι πιο έντονη. Δίνουμε χώρο και χρόνο για να θρηνήσουμε με τρόπο που είναι πιο διαχειρίσιμος και δεν μας προκαλεί επιπλέον ένταση.

– Το χαμόγελο υπάρχει ακόμα κι όταν πενθείς

Επιτρέπουμε στον εαυτό μας να θρηνήσει, αλλά την ίδια στιγμή δεν του στερούμε το χαμόγελο. Ανακαλύπτουμε δραστηριότητες που είναι ευχάριστες και μας βοηθούν να νιώσουμε ηρεμία και ικανοποίηση. Μόνοι μας ή παρέα με τους αγαπημένους μας ανθρώπους, εάν αυτό είναι κάτι που επιθυμούμε. Δεν υπάρχουν κανόνες και πρέπει. Αν νιώθουμε ότι θέλουμε να μείνουμε στο σπίτι, το κάνουμε. Αν υπάρχουν συγκεκριμένοι άνθρωποι που θέλουμε να δούμε, το επιδιώκουμε. Ακόμα και αν έχουμε διάθεση για πάρτι, πηγαίνουμε. Και αυτό είναι εντάξει.

– Φρόντισε τον εαυτό σου

Προσέχουμε τη διατροφή μας και φροντίζουμε τον ύπνο μας. Αποφεύγουμε το αλκοόλ που ειδικά την περίοδο των γιορτών μπορεί να μας οδηγήσει σε καταχρήσεις.

Το πιο σημαντικό είναι να κατανοήσουμε ότι επιτρέπεται να διασκεδάζουμε και να προσπαθούμε να νιώθουμε καλά ενώ βιώνουμε το πένθος και την απώλεια. Οι γιορτινές μέρες μπορεί να μην είναι αυτές που έχουμε συνηθίσει και να μη μοιάζουν με όλες όσες έχουν προηγηθεί, αλλά είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε νέες συνήθειες και να ανακαλύψουμε τρόπους που θα μας κάνουν να χαμογελάσουμε και να γιορτάσουμε. Με σεβασμό προς το πρόσωπο που έχει φύγει, αλλά και με αγάπη και φροντίδα προς τον εαυτό μας.

Η Ελίνα Κεπενού είναι Ψυχολόγος MSc, Υποψήφια διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, σύμβουλος γονέων.

Βρείτε εδώ τα audio articles που είναι διαθέσιμα αυτή τη στιγμή.

Για να ακούτε τα άρθρα του OW που είναι διαθέσιμα σε ηχητική μορφή, μπορείτε να μας ακολουθήσετε σε Spotify και σε Apple Podcasts.