«ΑΝ ΔΕΝ ΑΔΕΙΑΣΕΙΣ ΤΟ ΠΙΑΤΟ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΛΥΚΟ»: ΤΙ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΑΥΤΗ Η ΦΡΑΣΗ ΣΤΟ ΠΑΙΔΙ
Οι γονείς που χρησιμοποιούν το φαγητό ως ανταμοιβή μπορεί να μετατρέψουν τα παιδιά τους σε ανθρώπους που καταφεύγουν στο «συναισθηματικό φαγητό».
«Αν δεν αδειάσεις το πιάτο, δεν έχει γλυκό». «Φάε το φαΐ, να μην στεναχωρείς τη μαμά». «Άλλη μια μπουκιά για τον παππού». «Είσαι κακό παιδί, γι’ αυτό δεν έχει παγωτό». Ατάκες σαν κι αυτές έχουν ακούσει πολλοί από εμάς. Ατάκες που χρησιμοποιούν το φαγητό ως ανταμοιβή ή ως τιμωρία.
Η σχέση του Έλληνα με το φαγητό είναι ολίγον προβληματική και δεν περιορίζεται μόνο στις έξτρα θερμίδες που λαμβάνει, αλλά απλώνει τα πλοκάμια της και στην ψυχική μας υγεία. Ερευνητές μελέτησαν πώς ορισμένες διατροφικές πρακτικές που χρησιμοποιούν οι γονείς μπορούν να επηρεάσουν τη διατροφική συμπεριφορά των παιδιών τους. Τα συμπεράσματα καλό είναι να μας προβληματίσουν και να μας κάνουν να σκεφτούμε διπλά τι θα πούμε (και τι θα κάνουμε) την επόμενη φορά που θα καθίσουμε στο οικογενειακό τραπέζι.
Πιο συγκεκριμένα, οι ερευνητές εστίασαν στο λεγόμενο «συναισθηματικό φαγητό» ή αλλιώς τη διαχείριση του φαγητού ως μηχανισμού αντιμετώπισης θετικών, αρνητικών ή στρεσογόνων συναισθημάτων (συμπεριφορά που έχει συσχετιστεί με ανθυγιεινά διατροφικά πρότυπα και αύξηση βάρους).
«Το συναισθηματικό φαγητό είναι περισσότερο κάτι που μαθαίνουμε και λιγότερο μια κληρονομική ιδιότητα. Η μελέτη μας εξέτασε όχι μόνο την αλληλεπίδραση μεταξύ γονέων και παιδιών, όταν οι πρώτοι τα ταΐζουν, αλλά και τα μαθήματα που πήραν τα παιδιά βλέποντας τους γονείς τους να τρώνε», λέει η επικεφαλής συγγραφέας Joanna Klosowska από το Πανεπιστήμιο της Γάνδης.
Το φαγητό ως ανταμοιβή
Σύμφωνα με την έρευνα, που περιλάμβανε 218 οικογένειες και δημοσιεύτηκε στο Journal of Nutrition Education and Behavior, υπάρχουν δύο πρακτικές που αυξάνουν τις πιθανότητες ενός εφήβου να στραφεί στο «συναισθηματικό φαγητό». Η χρήση του φαγητού ως ανταμοιβή ή τιμωρία και ο έλεγχος της πρόσληψής του αύξησαν τη συναισθηματική κατανάλωσή του, ειδικά σε περιπτώσεις που ο έφηβος χρησιμοποιούσε δυσπροσαρμοστικές στρατηγικές για τη ρύθμιση των συναισθημάτων του.
Κάνε το παιδί συμμέτοχο
Τα αντίθετα αποτελέσματα είχε η ανάμειξη του παιδιού στην προετοιμασία του γεύματος. Η πρακτική αυτή συνδέθηκε με υψηλότερα επίπεδα ρύθμισης των συναισθημάτων και χαμηλότερα επίπεδα συναισθηματικής διατροφής. Επιπλέον, η συγκρατημένη διατροφική συμπεριφορά ενός γονέα συνδέθηκε με λιγότερο συναισθηματικό φαγητό στους εφήβους. Άλλωστε, τα παιδιά αντιγράφουν αυτό που βλέπουν στους γονείς τους.
Συμπέρασμα; Οι γονείς μπορούν να παίξουν σημαντικότατο ρόλο όσον αφορά τη διαμόρφωση της συναισθηματικής διατροφής στους εφήβους. Και καλά θα κάνουν να μη χρησιμοποιούν το φαγητό ως ανταμοιβή σε οποιαδήποτε ηλικία ενός παιδιού.