ΑΥΤΗ Η ΦΡΑΣΗ ΒΑΖΕΙ ΤΕΛΟΣ ΣΤΟ OVERTHINKING
Το πραγματικό πρόβλημα με το overthinking είναι ότι δεν φέρνει κανένα αποτέλεσμα. Μια φράση θα σε βοηθήσει να το θυμάσαι και να το σταματάς πριν σου προκαλέσει υπερβολικό άγχος.
Το πρόβλημα όταν είσαι άνθρωπος που σκέφτεται υπερβολικά δεν είναι μόνο το ψυχολογικό και σωματικό στρες που προκαλείς στον εαυτό σου, το οποίο μπορεί σταδιακά να επιβαρύνει την υγεία σου. Το μεγαλύτερο κακό είναι ότι όλη αυτή η επιβαρυντική διαδικασία σπάνια οδηγεί σε κάποιο αποτέλεσμα. Είναι σχεδόν ανώφελη. Και σου τρώει χρόνο.
Το να «πολεμήσεις» την υπερβολική σκέψη θέλει κόπο. Απαιτεί αυτοπεποίθηση, ανθεκτικότητα, ψυχική δύναμη και ορισμένες πρακτικές συνήθειες στις οποίες έχουμε αναφερθεί σε παλαιότερο άρθρο.
Ωστόσο, ο Scott Mautz, πρώην ανώτερος στέλεχος πολυεθνικών, νυν εκπαιδευτής στο LinkedIn, δημόσιος ομιλητής και συγγραφέας του βιβλίου «The Mentally Strong Leader» έχει κάτι ακόμα να προτείνει: Μια φράση που έχει τη δύναμη να βάλει τέλος στο «overthinking», όταν αυτό γίνεται βασανιστικό.
Τι να απαντάς στο πιο αγωνιώδες ερώτημα του overthinking
Το ερώτημα που κατά κανόνα ταλαιπωρεί όσους σκέφτονται υπερβολικά είναι το: Κι αν..; Είναι ένα απόλυτα υποθετικό ερώτημα, το οποίο μπορεί να αφορά εξίσου το παρελθόν και το μέλλον, και μας κάνει να αναρωτιόμαστε τι άλλο θα μπορούσαμε να έχουμε κάνει ή τι μπορεί να μας συμβεί που δεν έχουμε καταφέρει να προβλέψουμε. Ο φόβος για το μελλοντικό άγνωστο δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη αγωνία.
Ο Mautz, λοιπόν, προτείνει στο «Κι αν..;» που σε προβληματίζει ή σε κάνει να αγωνιάς να απαντάς: «Θα δούμε».
Το «θα δούμε» είναι μια φράση που μπορεί να βάλει τέλος στην υπερανάλυση και οδηγεί στην αποδοχή. Ας υποθέσουμε ότι επίκειται ένα σημαντικό project στη δουλειά, το οποίο οργάνωσες και καλείσαι να παρουσιάσεις. Έχεις κάνει ό,τι χρειάζεται, αλλά επειδή είναι η πρώτη φορά που πρέπει να μιλήσεις μπροστά σε πολλούς συναδέλφους φοβάσαι μήπως ξεχάσεις ή μπερδέψεις τα λόγια σου, και σε έχει «φάει» η αγωνία για το τι θα γίνει αν δεν τα πας καλά. Έχει νόημα όλος αυτός ο προβληματισμός; Πες στον εαυτό σου «θα δούμε» και κλείσε νοητά το tab αυτό μέχρι να έρθει η στιγμή εκείνη, οπότε θα κρίνεις επί τόπου αν και τι χρειάζεται να κάνεις.
6 συμβουλές για να βάλεις φρένο στην υπερβολική σκέψη
Στο βιβλίο του, ο Mautz προτείνει έξι ακόμα συμβουλές που μπορεί να βοηθήσουν τους χρόνια overthinkers:
1. Ασχολήσου ξανά με το θέμα που σε απασχολεί μόνο αν έχεις μια νέα πληροφορία
Το overthinking βγαίνει εκτός ελέγχου όταν δεν σταματάς να επιστρέφεις σε αποφάσεις που έχεις ήδη πάρει και να αναρωτιέσαι αν έκανες καλά. Αυτό όχι μόνο προκαλεί σύγχυση σε εσένα και στους άλλους, αλλά κατατρώει και την αυτοπεποίθησή σου. Μία απόφαση την παίρνουμε σύμφωνα με τα δεδομένα που έχουμε τη δεδομένη στιγμή και έχει νόημα να επιστρέψουμε σε αυτή μόνο όταν θα έχουμε νέα δεδομένα, προκειμένου να την επανεξετάσουμε.
2. Το overthinking είναι ένα πράγμα, η επίλυση προβλημάτων ένα άλλο
Το overthinking έχει νόημα μόνο αν πρόκειται να οδηγήσει στην επίλυση ενός προβλήματος. Όχι αν απλά σε βάζει να κάνεις κύκλους γύρω από αυτό.
3. Η σημασία της θετικής προαίρεσης
Η υπερβολική σκέψη συνήθως είναι αποτέλεσμα αρνητικής προαίρεσης και της πεποίθησης ότι κάτι αρνητικό συμβαίνει ή θα συμβεί. Υπεραναλύεις ό,τι είπε κάποιος επειδή πιστεύεις ότι υπονοούσε κάτι κακό. Τις περισσότερες φορές, όμως, οι άνθρωποι που λειτουργούν έτσι κάνουν λάθος. Δοκίμασε να ξεκινήσεις με θετική διάθεση ή έστω με ουδέτερη. Το ότι δεν σου είπε καλημέρα ένας συνάδελφος την ώρα που μπήκες στο γραφείο μπορεί απλά να σημαίνει ότι εκείνη τη στιγμή ήταν εντελώς αφηρημένος.
4. Υπάρχει κάτι που λέγεται «ενημερωμένη άγνοια»
Προφανώς και δεν μπορείς να δεις το μέλλον, να διαβάσεις το μυαλό των άλλων ή να γνωρίζεις τα πάντα. Γιατί προσπαθείς τόσο απελπισμένα, λοιπόν; Αυτό που προκαλεί το overthinking είναι η αβεβαιότητα, γιατί το μυαλό αναζητά απαντήσεις τις οποίες ενίοτε «γεννά» μόνο του, με τη μορφή επικίνδυνων ή εντελώς λανθασμένων συμπερασμάτων.
Είναι πιο χρήσιμο να προτιμήσεις την «ενημερωμένη άγνοια». Δηλαδή, αφού σκεφτείς τα δεδομένα που έχεις και τις επιπτώσεις τους, να αποδεχτείς την αλήθεια: ότι δεν μπορείς να ξέρεις τα πάντα.
5. Ο κίνδυνος της καταστροφολογίας
Είναι δύσκολο να μην αναρωτιέσαι πόσο στραβά μπορεί να εξελιχθεί μια κατάσταση που δείχνει να έχει τέτοια στοιχεία, όμως μην ξεχνάς πως η καταστροφολογία προέρχεται κυρίως από τη φαντασία σου. Με το να περιμένεις το χειρότερο μπορεί τρόπον τινά και να το προκαλείς, δημιουργώντας με την κακή σου ενέργεια μία αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
6. Κι αν όλα πάνε στραβά;
Ναι, έχει νόημα να σκεφτείς πολύ καλά τι θα συμβεί αν όλα πάνε στραβά όταν ετοιμάζεσαι να ανέβεις μέχρι την κορυφή του Ολύμπου ή να εκτελέσεις ελεύθερη πτώση από αεροπλάνο. Αν όμως όλα πάνε στραβά στην αυριανή παρουσίαση στη δουλειά, τι τόσο τρομερό θα συμβεί; Αξιολόγησέ το ρεαλιστικά και θα δεις πόσο πιο εύκολα θα καταλήξεις στη φράση που ανέφερε αρχικά ο Mautz: Κι αν όλα πάνε στραβά, θα δούμε!