ΑΔΕΛΦΙΚΗ ΑΠΟΞΕΝΩΣΗ: ΤΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΤΟ ΑΙΜΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΝΕΡΟ

Τι συμβαίνει όταν η σχέση ανάμεσα σε αδέλφια διαταράσσεται και τι πρέπει να συνειδητοποιήσεις αν βιώνεις κάτι τέτοιο.

Για χρόνια θυμάμαι να θαυμάζω τις σχέσεις μεταξύ αδελφών. Μοναχοπαίδι εγώ, μου έλειπε η παρουσία ενός ανθρώπου κοντά στην ηλικία μου, να παίζουμε, να κοιμόμαστε στο ίδιο σπίτι, να μοιραζόμαστε μυστικά, να είμαστε «ομάδα» έναντι των γονιών. Οι ιστορίες των μεγαλύτερων για τα αδέλφια τους, οι ζωντανές διηγήσεις για τα παιχνίδια και τις περιπέτειές τους, αργότερα για τα σημαντικά –ίσως όχι πάντοτε ευχάριστα– γεγονότα της ζωής τους, πλαισίωναν αρμονικά την ιδέα που είχα για αυτή την αρχέγονη μορφή αγάπης.

Έπειτα, η ύπαρξη αδελφών θα έφερνε κι άλλες ευχάριστες προσθήκες στην οικογενειακή ζωή: ξαδέλφια και ανίψια συμπλήρωναν τον συγγενικό κατάλογο, οι συναθροίσεις μεγάλωναν, τα παιχνίδια και τα δώρα πολλαπλασιάζονταν και γενικά μόνο καλά έβλεπα στο να έχει κανείς αδέλφια. Αν προσθέσεις σε όλα αυτά και την κοινωνική προτροπή «όσα πιο πολλά παιδιά, τόσα πιο πολλά καλά», καθώς και τους διθυράμβους της λογοτεχνίας, για την αδελφική αγάπη (αμέτρητα ποιήματα και πεζά την εξυμνούν ανά τους αιώνες), θα καταλάβεις πόσο είχα εξιδανικεύσει αυτή τη σχέση.

Καθώς μεγάλωνα, άρχισα να τινάζω λίγο την αστερόσκονη με την οποία είχα πασπαλίσει τις αδελφικές σχέσεις. Διάφορα περιστατικά στο φιλικό και οικογενειακό περιβάλλον, από μικροπαρεξηγήσεις μέχρι ολοκληρωτικές ρήξεις, με έκαναν να συνειδητοποιήσω ότι και αυτή η μορφή σχέσης είναι ανθρώπινη και πλήττεται από συγκρούσεις. Οι εξομολογήσεις φίλων για το πόσο άσχημα μπορεί να νιώθουν με τα αδέλφια τους, φτάνοντας στο σημείο να μην μιλάνε καν, ήταν ένα γεγονός που συνοδευόταν από δυσάρεστα συναισθήματα. Ενοχές, μυστικοπάθεια για το τι συμβαίνει, ντροπή, άγχος μην στεναχωρηθούν οι γονείς, υποκριτικές σχέσεις και πολλά άλλα.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

Η Fern Schumer Chapman, σύμβουλος που ειδικεύεται σε θέματα αποξένωσης αδελφών και συγγραφέας των βιβλίων Brothers, Sisters, Strangers και The Sibling Estrangement Journal, αναφέρει σε σχετικό άρθρο κάποιες σκέψεις που μπορεί να σε βασανίζουν εάν αντιμετωπίζεις προβλήματα στη σχέση με τα αδέλφια σου και τι θα μπορούσε ίσως να σε διευκολύνει.

1. «Είμαι ο μοναδικός άνθρωπος που είναι αποξενωμένος από τα αδέλφια του»

Πολλοί άνθρωποι που περνάνε αυτή τη φάση νιώθουν συχνά ότι είναι οι μοναδικοί που τους συμβαίνει κάτι τέτοιο. Ο Ali John Chaudhary, ψυχοθεραπευτής που ασχολείται με τις διαταραγμένες αδελφικές σχέσεις, υποστηρίζει ότι ίσως νιώσεις καλύτερα εάν μάθεις ότι «μία στις τρεις αδελφικές σχέσεις είναι τεταμένες ή αποξενωμένες».

2. «Κάτι τρέχει μ’ εμένα, γι’ αυτό δεν τα πάω καλά με τα αδέλφια μου»

Σε αυτή τη σχέση δεν εμπλέκεσαι μόνο εσύ. Τα αδέλφια μπορεί να απομακρυνθούν συναισθηματικά γιατί δεν έχουν κοινό τρόπο ζωής, γιατί δεν ταιριάζουν ή για διάφορα οικογενειακά ζητήματα. Όσο κι αν η απόρριψη «πονάει», δεν χρειάζεται να κλονιστεί η αυτοπεποίθησή σου, ούτε να πάρεις πάνω σου όλη την ευθύνη για την κακή έκβαση της σχέσης.

3. «Πάνω απ’ όλα η οικογένεια»

Καλό είναι να ισχύει αυτό, αλλά όταν είναι και λειτουργικό. Δεν είναι απαραίτητο ένας γενικός κανόνας να σε αναγκάζει να υποστείς συνθήκες που σε καταπιέζουν ή σε θίγουν. Ο Chaudhary υποστηρίζει ότι κανένας δεν έχει το δικαίωμα να σε υποχρεώσει να χάσεις τον εαυτό σου.

4. Τα πράγματα θα φτιάξουν μόλις συναντηθείτε

Οι άνθρωποι έχουμε την τάση να ξεχνάμε τα δυσάρεστα γεγονότα που έχουν συμβεί, ειδικά όταν πρόκειται για κάποιο αγαπημένο μας πρόσωπο, και να δίνουμε έμφαση μόνο στις ευχάριστες αναμνήσεις. Αυτή η συνήθεια μπορεί να έχει καλή προαίρεση, ωστόσο δημιουργεί την εντύπωση ότι όλα θα πάνε καλά, χωρίς αυτό απαραίτητα να έχει ρεαλιστική βάση. Ο Chaudhary αναφέρει ότι καλό θα είναι εάν πρόκειται να συναντήσουμε κάποιον αδελφό ή αδελφή με τους οποίους τα έχουμε «τσουγκρίσει», να προετοιμαστούμε ψυχολογικά για να αντιπαρέλθουμε μια νέα σύγκρουση ή για να εξομαλύνουμε μια παλαιότερη.

5. «Θέλω να έχω καλή σχέση με τα αδέλφια μου, για χάρη των γονιών μας»

Οι γονείς σίγουρα στεναχωριούνται όταν τα παιδιά τους δεν έχουν καλές σχέσεις, ιδιαίτερα στην ενήλικη ζωή τους. Πριν όμως φορτώσεις και αυτό το βάρος στους ώμους σου, προσπάθησε να θέσεις τα όρια που εσύ αντέχεις. Το να κάνεις υποχωρήσεις σε οικογενειακές μαζώξεις και να συναναστρέφεσαι κάποιες φορές τα αδέλφια σου με τα οποία δεν έχετε άριστες σχέσεις είναι θεμιτό, αλλά μόνο μέχρι το σημείο που αντέχεις. Μην ξεχνάς ότι υπάρχει περίπτωση να πέσεις στην παγίδα του να γίνεις people pleaser (να θέλεις να ευχαριστείς μόνο τους άλλους), με όλα τα δεινά που μπορεί να επιφέρει κάτι τέτοιο.

6. «Κλαίω τους ζωντανούς»

Συμβαίνει πολλές φορές πενθούμε γιατί νιώθουμε ότι έχουμε χάσει έναν αγαπημένο άνθρωπο, ενώ αυτός είναι ζωντανός. Είναι παράδοξο, αλλά συχνά συμβαίνει η θλίψη μας να είναι ανεξήγητα έντονη. Η Chapman εξηγεί, ότι όταν ένα τόσο σημαντικό για εμάς πρόσωπο, όπως ένας αδελφός ή μια αδελφή, μας εξαιρεί από την ζωή του, η θλίψη μας μοιάζει με εκείνη του θανάτου. Μάλιστα, ακριβώς επειδή δεν έχει επέλθει φυσικός θάνατος, το αίσθημα αυτό της απώλειας μας μπερδεύει και δυσκολευόμαστε περισσότερο να το διαχειριστούμε.

7. «Μόνο η οικογένεια με κάνει να αισθάνομαι ότι ανήκω κάπου»

Συχνά, οι άνθρωποι αισθανόμαστε την έννοια του «ανήκειν», μόνο όταν βρισκόμαστε στους κόλπους της οικογένειάς μας. Ωστόσο, όλοι καταλαβαίνουμε ότι αυτές οι συνθήκες δεν αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση, για να αναπτύξουμε σχέσεις πραγματικής επικοινωνίας. Τις περισσότερες φορές, η πραγματική μας οικογένεια βρίσκεται στους φίλους ή στις προσωπικές μας σχέσεις που δεν μας έχουν επιβληθεί, αλλά τις έχουμε δημιουργήσει μόνοι μας. Η Kristina Scharp, ειδική σε θέματα επικοινωνίας στην οικογένεια, λέει:« δεν υπάρχει τίποτα έμφυτο στην βιολογία ή στους θεσμούς που να εγγυάται μια ευτυχισμένη σχέση με τα αδέλφια μας».