7 TIPS ΓΙΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙΣ ΤΗΝ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΣΚΕΨΗ

Όταν νιώθεις ότι το μυαλό σου «καίγεται» από την υπερβολική σκέψη, δοκίμασε κάποια από αυτές τις 7 προτάσεις (ή και όλες μαζί) για να το κάνεις να σταματήσει. Μερικές έχουν άμεσο αποτέλεσμα, άλλες θέλουν λίγη εξάσκηση για να αποδώσουν.

Είναι γεγονός πως ορισμένες φορές η υπερβολική σκέψη οδηγεί σε περισσότερη αναστάτωση. Όταν μάλιστα η υπερανάλυση των πραγμάτων γίνεται τρόπος ζωής, τα πράγματα περιπλέκονται ακόμη περισσότερο. Συνηθίζουμε τότε να ζούμε σε έναν κυκεώνα σκέψεων, που πολλές φορές μας κάνουν να αισθανόμαστε ακόμη και έρμαιά τους.

Στην προσπάθειά μας να ξεφύγουμε, συχνά τα βάζουμε με τον ίδιο μας τον εαυτό και τον τρόπο που... σκέφτεται! Και κάπως έτσι οι υπερβολικές σκέψεις ανοίγουν τον δρόμο προς το στρες.

Πότε η υπερανάλυση κάνει κακό;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να αναπτυχθεί και μια εσωτερική φωνή μέσα μας με την οποία να έχουμε συνεχή διάλογο. Τα πράγματα είναι σκούρα, όταν αυτή η εσωτερική φωνή λέει μόνο αρνητικά πράγματα και μας κατακρίνει χωρίς έλεος.

Το θέμα των υπερβολικά πολλών σκέψεων που καταντάει προβληματικό έχει απασχολήσει ακόμη και την ανατολική φιλοσοφία, η οποία αντιτείνει στη μάχη με τις σκέψεις μας, το υπερόπλο του διαλογισμού.

Στον αντίποδα της διαρκούς ανησυχίας για το μέλλον ή της επίκρισης για το παρελθόν είναι η βίωση του παρόντος, το να καταφέρουμε να ζούμε με όλες μας τις αισθήσεις στο εδώ και τώρα, λένε οι εκπρόσωποι της ανατολικής φιλοσοφίας. Και μοιάζει να μας υπενθυμίζουν πως τα καλύτερα συμβαίνουν, όταν δεν σκεφτόμαστε.

Unsplash Roman Melnychuk

1. Βάλε πρόγραμμα στην υπερβολική σκέψη

Όρισε 30 συγκεκριμένα λεπτά μέσα στην ημέρα για να σκέφτεσαι όσα σκέφτεσαι με την ησυχία σου. Έτσι, όταν οι σκέψεις θα σου έρχονται ξανά και ξανά στο μυαλό, θα τις μεταθέτεις για εκείνο το συγκεκριμένο μισάωρο της ημέρας.

Με αυτόν τον τρόπο θα μειώσεις τον χρόνο της υπερβολικής και σίγουρα άσκοπης σκέψης και δεν θα της επιτρέπεις να αναστατώνει όλη τη μέρα σου.

Ωραία όλα αυτά, αλλά τι μπορούμε να κάνουμε για να ξεφύγουμε από τον βομβαρδισμό των σκέψεων που εύκολα γίνονται αρνητικές; Υπάρχουν πρακτικοί τρόποι;

2. Διάκοψε τις σκέψεις σου

Αν αισθάνεσαι ότι ασχολείσαι υπερβολικά με ένα θέμα, στρέψε αλλού την προσοχή σου. Βάλε να ακούσεις το αγαπημένο σου τραγούδι, τηλεφώνησε σε έναν φίλο, σήκω από τη θέση σου και τεντώσου ή πήγαινε μια σύντομη βόλτα. Κάνε οτιδήποτε μπορεί να σε αποσπάσει από τις επίμονες σκέψεις σου.

3. Δράση vs. υπερβολική σκέψη

Τις περισσότερες φορές η υπερβολική σκέψη προέρχεται από την αδυναμία σου να βρεις λύση, από το γεγονός ότι μια κατάσταση μοιάζει αδιέξοδη. Πλην όμως μερικές φορές κάνουμε εμείς άθελά μας τα πράγματα να μοιάζουν αδιέξοδα. Πίεσε λίγο τον εαυτό σου να βρει μια πρακτική λύση ή έστω μια απόπειρα λύσης.

Για παράδειγμα, αν κάτι σε αγχώνει στη δουλειά, μοιράσου το με κάποιον ανώτερο που αισθάνεσαι ότι θα το καταλάβει ή ζήτησε τη βοήθειά του. Η ιδέα πίσω από αυτό είναι να αναλάβεις δράση και έτσι να ελαττώσεις τη σκέψη.

4. Αμφισβήτησε τις σκέψεις σου

Όσο χαζό κι αν σου ακούγεται, απαραίτητη προϋπόθεση για να πετύχει αυτή η αμφισβήτηση είναι να καταγράψεις τις σκέψεις σου μία προς μία σε μια κόλλα χαρτί. Στη συνέχεια κάνε ερωτήσεις για την ορθότητά τους.

Είναι όντως έτσι τα πράγματα ή μήπως έχεις βγάλει συμπεράσματα που περιπλέκουν τα πράγματα; Θα διαπιστώσεις ότι όλες οι σκέψεις σου δεν είναι αληθινές, γεγονός που θα σε βοηθήσει να αλλάξεις οπτική και να χαλαρώσεις.

Hans Isaacson / Unsplash

5. Γύρνα στο τώρα!

Όταν υπερεναλύουμε, συνήθως σκεφτόμαστε είτε κάτι που έχει συμβεί στο παρελθόν είτε ανησυχούμε υπερβολικά για το μέλλον, συνεπώς δεν ζούμε στο τώρα. Αν το καταφέρουμε, οι υπερβολικές σκέψεις θα σταματήσουν.

Τεχνικές όπως ο διαλογισμός, η γιόγκα, η επαφή με τη φύση, η κηπουρική, η σωστή αναπνοή μπορεί να βοηθήσουν. Θα πρέπει όμως να έχεις εξασκηθεί σε κάποια από αυτές. Αν συνηθίζεις να υπεραναλύεις, ξεκίνα τώρα!

6. Βρες ένα χόμπι

Ίσως ακούγεται απλοϊκή ιδέα, αλλά δεν είναι. Αν επιλέξεις να κάνεις κάτι που αγαπάς, η ενασχόληση με αυτό θα κρατήσει το μυαλό σου συγκεντρωμένο σε αυτό που κάνεις – και σίγουρα χαλαρό και χαρούμενο. Οι σύγχρονοι κοινωνικοί ψυχολόγοι ονομάζουν αυτή την ψυχική κατάσταση, στην οποία κανείς μπαίνει όταν ασχολείται με κάτι που του αρέσει, «ροή».

Η «ροή» θεωρείται το αντίδοτο του ψυχικού μαρασμού και έχει αποδειχθεί ότι συντελεί σε καλύτερα επίπεδα ενέργειας και ψυχικής υγείας. Η ενασχόληση με ένα χόμπι λειτουργεί μακροπρόθεσμα ως αντίδοτο στην υπερανάλυση, χρειάζεται δηλαδή να δώσεις χρόνο στη νέα σου συνήθεια, μέχρι να δεις αποτελέσματα στον τρόπο που σκέφτεσαι.

7. Το «μάθημα» ενάντια στην υπερβολική σκέψη

Πιθανότατα ξέρεις καλά ότι η υπερανάλυση σε απομακρύνει από το παρόν και, όπως είπαμε παραπάνω, σε πισωγυρίζει σε πράγματα που έγιναν και δεν αλλάζουν ή σε γεμίζει άγχος για όσα θα έρθουν και σίγουρα δεν μπορείς να ελέγξεις εξ ολοκλήρου.

Γι' αυτό επαναλάμβανε μέσα στη μέρα, όσο βαρετό κι αν σου φαίνεται, την παρακάτω διαπίστωση: «Το να σκέφτομαι το παρελθόν δεν θα αλλάξει το παρόν. Το να ανησυχώ για το μέλλον δεν θα μου εξασφαλίσει το μέλλον που θέλω. Το μόνο που έχει σημασία είναι αυτό που κάνω στο παρόν. Διότι μόνο αυτό μπορεί να διαμορφώσει σε έναν βαθμό τι θα γίνει στο μέλλον». Πιστεύεις ότι δεν θα δουλέψει; Και τι έχεις να χάσεις;

Σε κάθε περίπτωση, αν αυτές οι ιδέες δεν σε βοηθήσουν, μπορείς πάντα να επικεντρωθείς σε αυτές τις δύο πιο πρακτικές ασκήσεις που έχουν σχεδιαστεί για να σταματήσεις να υπερναλύεις τα πάντα.