6 TIPS ΓΙΑ ΝΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΙΣ ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΤΩΝ ΓΙΟΡΤΩΝ
Πλησιάζοντας στις γιορτινές μέρες των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, μπορεί εκτός από ενθουσιασμό και χαρά να αισθανόμαστε και μια αναστάτωση αν θα καταφέρουμε να τα βγάλουμε πέρα συναισθηματικά, κοινωνικά, οικονομικά. Οι ειδικοί προτείνουν μερικούς τρόπους για να χαλαρώσουμε και να απολαύσουμε όσο το δυνατόν περισσότερο τις γιορτές.
Πριν από μερικές μέρες, έκανα την πρώτη μου βόλτα στο στολισμένο και κατάφωτο κέντρο της πόλης. Ήταν απόγευμα και η ατμόσφαιρα ήταν πραγματικά εορταστική. Από παιδί θυμάμαι όταν έρχονταν οι γιορτές να με συναρπάζει η εικόνα των δρόμων, οι μυρωδιές, οι μουσικές και τα δώρα αυτής της εποχής. Θυμάμαι βέβαια και τη μάνα μου να τρέχει πανικόβλητη μετά την δουλειά, να προλάβει ψώνια και μαγειρέματα, να αγοράσει δώρα για όλους και να οργανώσει το μενού για τα οικογενειακά τραπεζώματα. Ο πατέρας μου θυμάμαι να κουβαλάει το δέντρο, τα στολίδια από την αποθήκη, τα «βαριά ψώνια» – και το άγχος της μάνας μου.
Από τότε, αναρωτιέμαι τι είναι αυτό που καταβάλλει πολλούς από εμάς και έχει βαλθεί να μετατρέψει τις χρονιάρες μέρες σε αγώνα δρόμου. Εξαιρώντας βέβαια τα όποια σοβαρά προβλήματα μπορεί να αντιμετωπίζει κάποιος ( π.χ. θέματα υγείας, απώλειες αγαπημένων ανθρώπων, βιοπορισμός), που a priori καθορίζουν την ψυχική μας κατάσταση, τι γίνεται και το άγχος, ο εκνευρισμός και συχνά η απογοήτευση αυξάνονται όσο πλησιάζουν οι γιορτές, με κίνδυνο να σβήσουν το Αστέρι των Χριστουγέννων;
H ψυχοθεραπεύτρια Sadie Salazar λέει χαρακτηριστικά για τις γιορτές και το τέλος της χρονιάς: «Μπαίνουμε στην εορταστική περίοδο με την προσδοκία ότι θα ξεφύγουμε από τα προβλήματα της καθημερινότητας, τα οικογενειακά ζητήματα και τη θλίψη. Το ζήτημα είναι πως όταν προσπαθούμε υπερβολικά για να δημιουργήσουμε τις τέλειες συνθήκες, συχνά αυτό έχει τα αντίθετα αποτελέσματα».
Η αλήθεια είναι ότι το « πρωτόκολλο» των Χριστουγέννων –που περιλαμβάνει τραπέζια με την οικογένεια και τους φίλους, αγορά πολλών υλικών αγαθών, χαρούμενη και διασκεδαστική διάθεση– γίνεται συχνά επιτακτικό. Όταν για κάποιο λόγο κάτι από αυτά δεν υλοποιείται στη δική μας ζωή, νιώθουμε απογοήτευση, αίσθημα ενοχής και μοναξιά, προσθέτει η Salazar.
Επίσης, η έντονη συναναστροφή με την οικογένεια τις γιορτινές μέρες μπορεί να προκαλέσει άγχος, καθώς ερχόμαστε ενδεχομένως αντιμέτωποι με καταστάσεις που στο παρελθόν –ή ακόμα και στο παρόν– μας βλάπτουν. Σε άλλη περίπτωση, οι γιορτές μπορεί να ενισχύσουν τον πόνο της απώλειας που νιώθουμε για αγαπημένα πρόσωπα που δεν είναι μαζί μας.
Σε έρευνα της Αμερικανικής Ψυχολογικής Εταιρίας, το 89% των ενηλίκων που συμμετείχαν δήλωσαν ότι νιώθουν άγχος κατά την περίοδο των εορτών, λόγω των οικονομικών απαιτήσεων, των οικογενειακών διαφωνιών, του πένθους και άλλων παραμέτρων.
Για να μην αγχώνεσαι που… αγχώνεσαι, δες απλούς τρόπους που προτείνουν ειδικοί για να χαλαρώσουμε και να μπούμε αβίαστα στο πνεύμα των Χριστουγέννων.
1. Βάλε τους δικούς σου στόχους χαράς
Άσχετα από το τι επιτάσσουν οι μέρες, μπορείς να θέσεις τους προσωπικούς σου στόχους. Όπως λέει η ψυχοθεραπεύτρια Nawal Alomari, μπορεί να είναι κάτι πολύ απλό: Να επιδιώξεις να συναντήσεις κάποιο πρόσωπο που εσύ επιθυμείς, να απολαύσεις τα παιδιά σου ενώ ανοίγουν τα δώρα τους, να περάσεις χρόνο με τον εαυτό σου ή οτιδήποτε άλλο αποφασίσεις εσύ για σένα, χωρίς να σε «πάρει η μπάλα» ενός γενικού εορταστικού προγράμματος.
Βάλε τα όριά σου στις οικογενειακές συναναστροφές, προαποφάσισε το budget που επιθυμείς να ξοδέψεις (εντάξει, ας σου ξεφύγει και λίγο) και μην ξεχνάς ότι –όπως σε κάθε περίπτωση– δεν χρειάζεται να λες ναι σε ό,τι σου ζητηθεί.
2. Προσπάθησε να διατηρήσεις κάποιο πρόγραμμα μέσα στις γιορτές
Οι χριστουγεννιάτικες διακοπές –όπως και οι διακοπές εν γένει– έχουν συνδεθεί με την απόλυτη ελευθερία και την κατάλυση κάθε προγράμματος. Εντούτοις, θα ήταν χρήσιμο να κρατήσεις κάποιες συνήθειές σου, έστω και υποτυπωδώς. Βρες λίγο χρόνο για άσκηση, ακόμα και για έναν περίπατο, προσπάθησε να κάνεις μικρά διαλείμματα αποτοξίνωσης από το φαγητό και το αλκοόλ, φρόντισε να μην διαλύσεις εντελώς το ωράριο του ύπνου σου.
«Όσο κι αν ο αυθορμητισμός είναι ευχάριστος, οι άνθρωποι χρειάζεται να προσχεδιάζουν τη ζωή τους για να λειτουργούν με καλύτερο τρόπο», επισημαίνει η Salazar
3. Γράψε ένα γράμμα στον Άγιο Βασίλη
Αυτή η αγαπημένη συνήθεια των παιδιών, το να γράφουν γράμμα στον Άγιο Βασίλη ζητώντας το δώρο που επιθυμούν ή να του εκφράζουν μια ευχή τους, αποτελεί παγκόσμια παράδοση των Χριστουγέννων. Μοιάζει απλοϊκή, ωστόσο συνδέεται άρρηκτα με το πνεύμα των γιορτών, όπου κάθε ευχή μοιάζει εφικτή.
Δοκίμασε λοιπόν να γράψεις ένα γράμμα, είτε για να εκφράσεις κάτι που προσδοκάς, είτε για να «μιλήσεις» σε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο που δεν είναι κοντά σου πια. Η Alomari το προτείνει για να μειώσεις το αίσθημα της θλίψης ή της μοναξιάς, και παράλληλα να αποφορτιστείς από τυχόν αρνητικά συναισθήματα.
4. Κάνε σχέδια για μετά τις γιορτές
Η αλήθεια είναι ότι η μαγεία των Χριστουγέννων μπορεί για κάποιους να είναι εφιάλτης. Ειδικά για τους ανθρώπους που βιώνουν μια απώλεια ή κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, η εικόνα των γιορτινών συναθροίσεων είναι βασανιστική, καθώς οι ίδιοι δεν μπορούν να βιώσουν κάτι παρόμοιο. Η μοναξιά «χτυπάει» κόκκινο και όλα είναι άβολα.
Η Salazar προτείνει να αντιδράσεις με ενεργητικό τρόπο, σχεδιάζοντας κάτι που θα σε ευχαριστήσει, ακόμα κι αν πρόκειται για κάτι έξω από την περίοδο των γιορτών. Η αναμονή για κάτι που επιθυμείς θα σε βγάλει από το αίσθημα της μοναξιάς, που πολλές φορές δεν είναι αληθινό. Τα σχέδια δεν μπορούν να γιατρέψουν τον πόνο, αλλά μπορούν να σε κάνουν να μετατοπίσεις το ενδιαφέρον σου από τις «δύσκολες» γιορτές.
5. Πρόσφερε τη βοήθειά σου
Η ιδέα ότι η ψυχή μας «γεμίζει» όταν προσφέρουμε σε όσους το χρειάζονται βρίσκει απόλυτη εφαρμογή στις μέρες των γιορτών. Προσπάθησε να εντοπίσεις με ποιον τρόπο θα μπορούσες να βοηθήσεις ανθρώπους από το περιβάλλον σου ή ακόμα και αγνώστους (θα βρεις σίγουρα πολλούς και στις δύο κατηγορίες). Φρόντισε ένα αδέσποτο. Είτε πρόκειται για υλική είτε για ηθική υποστήριξη, το αίσθημα του αλτρουισμού και της συμπερίληψης είναι το καλύτερο αντίδοτο στη μοναξιά και την απομόνωση.
6. Αποδέξου τα συναισθήματά σου
Μην αναγκάζεις τον εαυτό σου να είναι «μέσ’ την τρελή χαρά», εάν δεν το αισθάνεσαι. Αποδέξου την ψυχολογική σου κατάσταση, ακόμα κι αν δεν συμβαδίζει με την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Μίλησε για το πώς αισθάνεσαι σε κάποιον κοντινό σου άνθρωπο ή ζήτησε τη γνώμη ενός ειδικού. Η Alomari συμβουλεύει να αντιμετωπίσεις τα δυσάρεστα συναισθήματά σου θέτοντας παράλληλα κάποια όρια. Επίτρεψε στον εαυτό σου να διατηρήσει την κακή του διάθεση χωρίς ενοχές, ακόμα και να κλάψει, κι έπειτα προσπάθησε να «βγεις» από αυτό, συνεχίζοντας την υπόλοιπη μέρα σου με κάτι ευχάριστο.
Και μην ξεχνάς ότι οι γιορτές αποτελούν ένα μόνο κομμάτι του χρόνου.