5 ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΠΟΥ ΟΙ ΝΕΟΙ ΜΠΑΜΠΑΔΕΣ ΘΑ ΗΘΕΛΑΝ ΝΑ ΞΕΡΕΙΣ
Είναι πλέον όλο και περισσότερο ενεργοί στη ζωή των παιδιών τους. Ενημερώνονται και επιδιώκουν να συμμετέχουν στην ανατροφή τους. Μερικές φορές όμως μπορεί να παρεξηγηθούν. Αυτά είναι ορισμένα πράγματα που οι νέοι μπαμπάδες θα ήθελαν να ξέρουμε.
Οι νέοι μπαμπάδες δεν είναι σαν τους παλιούς. Τουλάχιστον εδώ στα μέρη μας. Και αυτό νομίζω ότι αρέσει σε όλους, άντρες και γυναίκες. Ενημερώνονται, συμμετέχουν, είναι δίπλα στα μικρά παιδιά τους όλο και περισσότερο.
Τους βλέπουμε πλέον στην παιδική χαρά, στα παιδικά πάρτυ, στο σούπερ μάρκετ με το μάρσιπο, το καρότσι, το πατίνι και το ποδήλατο. Ορισμένοι μάλιστα δεν διστάζουν να πάρουν κι εκείνοι άδεια πατρότητας και να μπουν στη θέση των γυναικών τους.
Και η επιστήμη όμως αναζητά περισσότερα στοιχεία για τον πατέρα. Πλέον, οι έρευνες δείχνουν πώς αλλάζει ο εγκέφαλος ενός άντρα όταν γίνεται μπαμπάς, αλλά και πόσο σημαντική είναι η εμπλοκή του στο μεγάλωμα των παιδιών.
Τα πράγματα αλλάζουν προς το καλύτερο. Με αφορμή την Γιορτή του Πατέρα, έχοντας μιλήσει με αρκετούς σύγχρονους μπαμπάδες με μικρά παιδιά αλλά και με ειδικούς, επιχειρούμε να μεταφέρουμε όσα εκείνοι θα ήθελαν να ξέρουν όχι μόνο οι μαμάδες, αλλά και τα υπόλοιπα μέλη της ευρύτερης οικογένειας.
1. Δεν έχουν εξοικείωση με το παιδί προτού γεννηθεί
Δεν ένιωσαν το μωρό να κλωτσάει, να έχει λόξιγκα, δεν είδαν το σώμα τους να αλλάζει από το μεγάλωμα ενός άλλου σώματος μέσα τους. Όλη αυτή η διαδικασία που βοηθάει τις γυναίκες να γίνουν σταδιακά μητέρες στη δική τους ζωή απουσιάζει.
«Για αρκετούς άντρες, ο εντοπισμός της αίσθησης του πατέρα μέσα τους δεν είναι κάτι το αυτονόητο. Η γυναίκα κουβαλά εντός της και για 9 μήνες την απτή απόδειξη της μητρότητάς της, ζει κάθε λεπτό την αίσθηση αυτή και έχει, συνήθως, τον χρόνο να εξοικειωθεί με το νέο της ρόλο», αναφέρει ο κλινικός ψυχολόγος Σάββας Σαλπιστής.
Για να συνειδητοποιήσουν λοιπόν τι έχει συμβεί και να αναλάβουν τον νέο τους ρόλο, ίσως κάποιοι να χρειάζονται περισσότερο χρόνο. Ας τους τον δώσουμε.
2. Δεν υπάρχουν ομάδες μπαμπάδων για να μοιραστούν όσα τους απασχολούν
Για τις μαμάδες είναι οι υπόλοιπες μαμάδες της οικογένειας –μητέρα, θεία, ξαδέλφες, αδελφές–, αλλά και οι φίλες, οι γειτόνισσες, εκείνες που συναντούν στην παιδική χαρά... Κι αργότερα οι μαμάδες του παιδικού σταθμού, του σχολείου, των δραστηριοτήτων. Όλες είναι δικτυωμένες και πρόθυμες να προσφέρουν συμβουλές, υποστήριξη, ακόμη και μια αγκαλιά για τις δύσκολες στιγμές.
Επιπλέον, πιο εύκολα θα βρουν οργανωμένες από φορείς ομάδες ψυχολογικής υποστήριξης ή ακόμη και άτυπες ομάδες μητρότητας στα social media. Οι γυναίκες έχουν μάθει να οργανώνονται σε γκρουπ με αφορμή τα παιδιά τους, αλλά και με στόχο το ομαλότερο μεγάλωμά τους.
Οι άντρες όμως, που μέχρι πρότινος ήταν στο παρασκήνιο, συχνά θέλουν να μιλήσουν για τον νέο τους ρόλο και τα πιθανά προβλήματά τους, αλλά δεν έχουν πού να απευθυνθούν. «Και οι μπαμπάδες διαπραγματεύονται το πώς οι ίδιοι επιθυμούν να είναι ως γονείς» αναφέρει ο ψυχολόγος Αλέξανδρος Παπατρέχας, συντονιστής των ομάδων υποστήριξης πατρότητας που πραγματοποιούνται στο Κέντρο Ημέρας για τη Φροντίδα της Ψυχικής Υγείας της Γυναίκας, Φαιναρέτη – ευτυχώς τα πράγματα αλλάζουν!
«Συζητάνε μεταξύ τους για το τι σημαίνει η πατρότητα για τους ίδιους και τι εμπεριέχει ο νέος αυτός ρόλος. Οι προβληματισμοί που αναφέρουν προτού καν γεννηθεί το παιδί συνήθως αφορούν τη στήριξη προς τη σύντροφο και τις αγωνίες για το πώς θα διαμορφωθούν οι δυναμικές στην οικογένεια μετά τη γέννηση του παιδιού».
3. Θέλουν να δεθούν με το παιδί, αλλά ο πρώτος χρόνος τους «μπερδεύει»
Στη βρεφική ηλικία ο δεσμός με το παιδί περνάει αναγκαστικά μέσα από το άλλαγμα, το μπάνιο, το κοίμισμα, την προσπάθεια να ηρεμήσει ένα μωράκι που κλαίει, κ.λπ. Δεν υπάρχει ακόμα η δυνατότητα άλλου τύπου αλληλεπίδρασης.
Συχνά, επειδή ο πατέρας απουσιάζει στην εργασία και η μητέρα είναι αυτή που περνάει πολλές ώρες με το παιδί, το θηλάζει, ο άντρας δεν εξοικειώνεται με τη φροντίδα του – σε κάποιες περιπτώσεις φοβάται να το κρατήσει μόνος του. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θέλει.
Όπως λέει ο κ. Παπατρέχας, αναφερόμενος και στην παγκόσμια βιβλιογραφία σχετικά με την πατρότητα, «όσο περισσότερο ο πατέρας εμπλέκεται στην καθημερινότητα του παιδιού, τόσο περισσότερο χτίζεται η σχέση τους και κατ’ επέκταση τόσο περισσότερο απολαμβάνει ο ίδιος την επαφή μαζί του».
4. Μερικές φορές νιώθουν παραγκωνισμένοι
Ίσως εξαιτίας αυτού του πρώτου χρόνου, ίσως και εξαιτίας συμπεριφορών από τον περίγυρο που επηρεάζουν και τη μητέρα, το μήνυμα που μπορεί να λάβει ένας μπαμπάς είναι «δεν είμαι αρκετός, δεν ξέρω/δεν μπορώ να το κάνω εξίσου καλά με τη γυναίκα μου» και να παραγκωνίζεται.
«Αυτός ο αποκλεισμός του πατέρα, συντελείται συχνά με ευθύνη και των δύο συντρόφων. Μητέρα και πατέρας συναινούν –σιωπηρά ίσως– στο να είναι το παιδί υπόθεση της μητέρας. Αυτό μπορούμε να πούμε ότι αποτελεί το φάντασμα του παρελθόντος, στερεότυπο που αφαιρεί από τον πλούτο, το εύρος και τα οφέλη που θα μπορούσε να έχει η σχέση πατέρα-παιδιού» υπογραμμίζει η Δέσποινα Καραγιάννη, κλινική ψυχολόγος, PhD, ψυχαναλύτρια και Επιστημονικά Υπεύθυνη στη Φαιναρέτη.
5. Ίσως θέλουν να ασχοληθούν περισσότερο με τα παιδιά
Μπορεί να φταίνε πολλά πράγματα για το ότι ένας πατέρας δείχνει να αποσύρεται μερικές φορές από τον γονεϊκό του ρόλο και ευτυχώς όλοι αυτοί οι λόγοι έρχονται πλέον στο φως. Η πατρότητα, όπως και η μητρότητα, συνιστούν ριζικές αλλαγές στη ζωή ενός ανθρώπου. Υπάρχει ένα πριν και ένα μετά. Οι γονείς κάτι χάνουν, κάτι στερούνται προκειμένου να φέρουν και να μεγαλώσουν ένα παιδί, κάτι από τον εαυτό τους και τη μέχρι πρότινος ζωή τους, τις σχέσεις, την καθημερινότητα, τον χρόνο που διέθεταν για τον εαυτό τους, τις προτεραιότητές τους.
«Αυτή η αλλαγή, συνοδεύεται ως επί το πλείστον από μια μεγάλη αίσθηση ευθύνης, απέναντι στην οποία δεν τοποθετούνται όλοι με τον ίδιο τρόπο. Κάποιοι μπορούν να την αναλάβουν με λιγότερο ή περισσότερο άγχος και αγωνία ή και χαρά και ικανοποίηση, άλλοι πανικοβάλλονται και προσπαθούν να δραπετεύσουν επινοώντας διάφορες υποχρεώσεις ή ανάγκες, άλλοι καταρρέουν, κ.λπ» αναφέρει η κ. Καραγιάννη.
Ορισμένες φορές πάλι, μπορεί η επιλόχειος κατάθλιψη να είναι η αιτία. Η βασική διαφορά της ανδρικής από τη γυναικεία επιλόχειο κατάθλιψη είναι ότι εκδηλώνεται συνήθως με εκνευρισμό και επιθετικότητα, που ανάλογα με την ιδιοσυγκρασία και το υπόβαθρο του ασθενή μπορεί να οδηγήσουν και σε ενδοοικογενειακή βία. «Άλλες φορές, οι μπαμπάδες αποστασιοποιούνται από την προσωπική σχέση, λείπουν πολλές ώρες από το σπίτι ή μπορεί και να φεύγουν», λέει η Δρ Μερόπη Μιχαλέλη, ψυχαναλύτρια και δημιουργός της Κοιτίδας, ενός ινστιτούτου με στόχο την προαγωγή της ψυχικής υγείας στην εγκυμοσύνη και στα πρώτα χρόνια της ζωής.