10 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΟΙ ΕΣΩΣΤΡΕΦΕΙΣ ΑΛΛΑ ΜΑΣ ΩΦΕΛΟΥΝ ΟΛΟΥΣ

Στην κλίμακα που χωρίζει τους εσωστρεφείς από τους εξωστρεφείς ανθρώπους, μάλλον τείνω προς την πρώτη κατηγορία. Ας ξαναβάλουμε όμως κάποια χαρακτηριστικά στη ζυγαριά για να δούμε πού θα ισορροπήσει.

Δεν έχω καταλήξει αν ανήκω στους εσωστρεφείς ή τους εξωστρεφείς ανθρώπους. Αν είμαι κοινωνική ή αντικοινωνική. Όσο περισσότερο το σκέφτομαι, τόσο βλέπω πως δεν ανήκω στο 100% σε κάποια κατηγορία. Είμαι κάπου in between, με τις τάσεις μου να αλλάζουν όσο περνούν τα χρόνια.

Εντωμεταξύ, το γεγονός ότι υπάρχουν διαβαθμίσεις –δεν είμαστε όλοι στον ίδιο βαθμό κοινωνικοί ή μη– με μπερδεύει ακόμα περισσότερο. Από την άλλη, ποτέ δεν είχα ιδιαίτερο ενδιαφέρον να ενταχτώ κάπου. Έτσι, προτιμώ να σκέφτομαι πως είμαι «παίκτης ρυθμού».

Όταν αισθάνομαι καλά, ανοίγομαι στον κόσμο. Όταν δεν νιώθω καλά, κλείνομαι στο καβούκι μου και στους τοίχους του σπιτιού μου, νιώθοντας πως αφενός δεν θέλω να μοιραστώ τη μαυρίλα μου, αφετέρου δεν έχω περίσσεια ενέργειας για άλλους. Χρειάζομαι ό,τι έχει μείνει στο ρεζερβουάρ, ώστε να ανασυνταχτώ. Αλλά έτσι δεν είμαστε όλοι;

Αυτή είναι η ερώτηση στην οποία προσπάθησα να δώσω απάντηση διαβάζοντας τι έχει να πει η έρευνα για τα πιο κοινά χαρακτηριστικά που διακρίνουν τους εσωστρεφείς και τους εξωστρεφείς ανθρώπους. Ας εστιάσουμε τους εσωστρεφείς.

1. «Οι εσωστρεφείς συχνά αισθάνονται πιο άνετα και πιο ενεργητικοί, όταν περνούν χρόνο μόνοι ή σε μικρές ομάδες. Τείνουν να επαναφορτίζουν την ψυχική και συναισθηματική τους ενέργεια σε πιο ήσυχα περιβάλλοντα».

Η αλήθεια είναι πως μικρότερη πήγαινα όπου με τραβούσαν, ώσπου κατάλαβα πως δεν διασκεδάζω, μόνο «αδειάζω». Οπότε άρχισα να κάνω τις επιλογές μου. Σε κάποιο σημείο –πριν μπει ο Covid στη μέση– έφτασα λίγο σε ακραία συνθήκη: να βγαίνω πολύ σπάνια. Τα είχα βρει και με τον εαυτό μου και δεν είχα πρόβλημα να περνώ μαζί του ώρες ατελείωτες. Το προτιμούσα από το να «σπαταλιέμαι». Τότε άρχισα να πιστεύω πως έχω γίνει αντικοινωνική. Διαβάζω πως για τους εσωστρεφείς αυτό είναι ζωτικό μέρος του τρόπου με τον οποίον φροντίζουν τον εαυτό τους. Το δέχομαι.

2. «Τα εσωστρεφή άτομα τείνουν να είναι πιο συγκρατημένα στο στιλ επικοινωνίας τους. Μπορεί να σκέφτονται προτού μιλήσουν και συχνά προτιμούν ουσιαστικές, βαθύτερες συζητήσεις από κουβέντες».

Από τα 30 και μετά συνηθίζω να λέω ό,τι αισθάνομαι και σκέφτομαι (το concept ήταν πως δεν θα πεθάνω εγώ από όσα κρατώ μέσα για να μην κακοκαρδίσω άλλους). Στην αρχή το έκανα με το συναίσθημα, που με κυρίευε, και τις περισσότερες φορές δεν γινόμουν κατανοητή. Τώρα φροντίζω να ξεφορτωθώ την πλημμύρα θλίψης ή απογοήτευσης που με κατακλύζει, πριν πω ό,τι νιώθω πως θέλω να πω.

Εικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

Σε ό,τι αφορά τις παρέες μου και όσα λέω σε αυτές τις συναντήσεις, ομολογώ ότι τελευταία έχω γίνει κάπως κουραστική, μιλώντας για πιο «βαριά» πράγματα (το καταλαβαίνω γιατί έχω κουράσει και τον εαυτό μου). Θα ήθελα να με παρασύρει κάποιος σε πιο ανάλαφρη κουβέντα. Εξετάζω το ενδεχόμενο το σύστημά μου να έχει «μπλοκαριστεί» από το τελευταίο μου χόμπι: να διαβάζω έρευνες επί παντός επιστητού. Σίγουρα δεν με ενδιαφέρει να περνιέμαι ως σοβαρή και βαθυστόχαστη. Όπως επίσης σίγουρα αναζητώ ουσιαστικές συνδέσεις. Αλλά πάντα υπάρχει χώρος για λίγη διασκέδαση.

3. «Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις μπορεί να εξαντλήσουν τα εσωστρεφή άτομα, ειδικά σε μεγάλες ή θορυβώδεις ομάδες. Ίσως χρειαστεί να κάνουν διαλείμματα για να επαναφορτιστούν, μετά την κοινωνικοποίηση».

Με αυτό συντάσσομαι στο 100%. Νιώθω πως δεν μου έχει μείνει ψήγμα ενέργειας. Σαν να έκανα 3 ώρες γυμναστήριο ένα πράγμα, ενώ παράλληλα έλυνα εξισώσεις – αφού εξαντλείται και το μυαλό μου. Από την άλλη, οι καλύτερες ιδέες μου έρχονται όταν είμαι μόνη μου με τις σκέψεις μου. Αυτό μπορεί βέβαια να μου συμβαίνει και ενώ είμαι ανάμεσα σε δεκάδες ανθρώπους. Ωστόσο, αντιλαμβάνομαι πως μάλλον το έχω παρακάνει να βρίσκω την ειρήνη μου στην μοναξιά μου. Το κατάλαβα όταν ένιωσα για πρώτη φορά τον τύπο της βαρεμάρας που καταλαμβάνει κάθε πόρο σου και γίνεται βάρος, αναγκάζοντάς σε να κάνεις κάτι να τη ξεφορτωθείς. Ήρθε η ώρα να ανακαλύψω νέους τρόπους να εκμεταλλεύομαι τον ελεύθερο χρόνο μου.

4. «Οι εσωστρεφείς συχνά υπερέχουν στην ενδοσκόπηση και τη βαθιά σκέψη. Μπορεί να έχουν πλούσιο εσωτερικό κόσμο και να απολαμβάνουν δραστηριότητες που απαιτούν συγκέντρωση και εστίαση».

Ναι, ναι και ναι. Αλλά όλα έχουν ένα όριο.

5. «Επειδή οι εσωστρεφείς τείνουν να ακούν περισσότερο από ό,τι μιλούν, έχουν συχνά εξαιρετικές δεξιότητες ακρόασης και είναι προσεκτικοί στις σκέψεις και τα συναισθήματα των άλλων».

Όχι, κάποιες φορές και ναι. Όπως ακούω όσα μου λένε οι φίλοι μου, συνήθως καταλαβαίνω τι θέλουν να πουν πριν το πουν και τους διακόπτω. Αυτό είναι «φάουλ».

Μετά παθαίνω ένα inception, καθώς ανασύρω εμπειρίες (άτιμα γηρατειά) και πράγματα που έχω διαβάσει (άτιμες έρευνες) για να μπορέσω να τους βοηθήσω. Μόνο που υπάρχει ένα θέμα: δεν έχουν ζητήσει τη βοήθεια μου (ακόμα). Άρα σε πρώτη φάση, τους αρκεί το αυτί μου.

Δεδομένα δεν το δίνω στο 100%. Αυτό είναι κάτι που προσπαθώ να αλλάξω αυτή την περίοδο. Επίσης, είμαι προσεκτική με το συναίσθημα αυτού που μου μιλάει, έως το σημείο που αντιλαμβάνομαι πως έχουν ξεπεραστεί κάπως τα όρια μεταξύ του αντικειμενικού προβλήματος και του υποκειμενικού. Στις ακραίες εκδηλώσεις, αντιδρώ ακραία για να καταδείξω πως υπάρχουν και χειρότερα. Αυτό όμως μπορεί επίσης να είναι κάτι που δεν θέλει να δει εκείνη την ώρα όποιος μου μιλάει.

6. «Πολλοί εσωστρεφείς ευδοκιμούν σε καταστάσεις που τους επιτρέπουν να εργάζονται ανεξάρτητα και να λαμβάνουν αποφάσεις μόνοι τους. Βρίσκουν μόνοι τους περισσότερα κίνητρα και είναι πιο παραγωγικοί, όταν τους δίνεται ο χώρος για να συγκεντρωθούν».

Μολονότι έκανα ομαδικά σπορ, μάλλον δεν έμαθα τα βασικά της επαγγελματικής συνύπαρξης, εξ ου και λειτουργώ πολύ πιο αποτελεσματικά όταν δουλεύω μόνη. Προφανώς και προηγήθηκαν πάρα πολλά χρόνια δουλειάς ως μέλος ομάδας. Αλλά από το να εξηγώ 10 ώρες τι θα ήθελα, έβρισκα προτιμότερο το να το κάνω η ίδια. Είχα επίσης από τους άλλους τις απαιτήσεις που είχα από τον εαυτό μου και δη αν έβλεπα περιθώρια εξέλιξης. Δεν τους ρωτούσα όμως αν θέλουν να εξελιχθούν – ή τους αρκεί αυτό που κάνουν. Πίστευα πως όλοι μπορούν να εκτελέσουν μια δουλειά όπως κι εγώ, ώσπου η φίλη Ρούλα με ρώτησε αν έχω σκεφτεί ποτέ πως μπορεί να μην ισχύει αυτό.

7. «Οι εσωστρεφείς μπορεί να είναι πιο ευαίσθητοι σε εξωτερικά ερεθίσματα όπως ο θόρυβος, τα έντονα φώτα ή οι έντονες μυρωδιές. Μπορεί να αισθάνονται συγκλονισμένοι σε περιβάλλοντα με υπερβολική αισθητηριακή εισροή».

Είναι αλήθεια πως όταν περνάς αναρίθμητες ώρες μόνος στο σπίτι, γίνεσαι πιο ευαίσθητος σε θορύβους, φώτα και μυρωδιές που έχει «ξεχάσει» ο οργανισμός σου. Εξαιρουμένου του θορύβου, με τον οποίον μεγάλωσα παρέα (αυτό συμβαίνει όταν οι γονείς σου χωλαίνουν επικοινωνιακά και φωνάζουν κάθε μέρα, με συνέπεια να ουρλιάζεις μπας και θυμηθούν πως είσαι κι εσύ εκεί και ενδιαφερθούν για το πώς αισθάνεσαι), σε όλα τα άλλα έχω αναπτύξει ευαισθησίες.

8. «Αν και μπορεί να μην είναι τόσο εκφραστικοί λεκτικά, οι εσωστρεφείς μπορούν να διαπρέψουν στην έκφραση μέσω της γραφής. Πολλοί εσωστρεφείς θεωρούν ότι το γράψιμο είναι μια άνετη διέξοδος για τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους».

Ανέκαθεν έλεγα πως εκφράζομαι γραπτώς πολύ καλύτερα από ό,τι εκφράζομαι λεκτικώς. Μάλλον ήμουν πολύ πιο ακριβής, αφού όταν γράφεις και ξαναδιαβάζεις τι έγραψες καταλαβαίνεις πως έχεις νικηθεί από συναισθήματα και δεν έχεις επικοινωνήσει πραγματικά ό,τι θα ήθελες. Όταν μιλάς, όλο κάτι θα γίνει και θα πεις κάτι που δεν εννοείς. Με τα χρόνια, χρησιμοποίησα τα email και για την επικοινωνία στο χώρο της εργασίας μου και γιατί είχαν μαζευτεί πολλές οι περιπτώσεις που μετέφεραν με άλλον τρόπο πράγματα που έλεγα. Σε κάθε περίπτωση, ήμουν πάλι πιο σαφής. Δεν είμαι σίγουρη αν όλο αυτό έχει να κάνει και με τη σύνδεση μου με άλλους ανθρώπους, όπως υποστηρίζουν αυτοί που μελετούν το αντικείμενο.

9. «Οι εσωστρεφείς μπορεί να αισθάνονται πιο άνετα με τις ρουτίνες και τις γνωστές ρυθμίσεις. Οι ξαφνικές αλλαγές ή διαταραχές στα σχέδιά τους μπορεί να τους ενοχλήσουν».

Από όσα προηγήθηκαν, μπορείς να καταλάβεις πως είμαι άνθρωπος με ρουτίνες που με βοηθούν στην ηρεμία της ψυχής μου – έπειτα από δεκαετίες απόλυτης θλίψης, πόνου, αστάθειας και αβεβαιότητας. Γι’ αυτό και έχω συγκεκριμένα στέκια που πάω. Αν με βάλεις να πάω κάπου αλλού, νιώθω σαν να ξεβολεύομαι. Και πάλι όμως, έφτασα στα όρια μου και πια αποζητώ να «σπάσω» κάποιες από τις συνήθειες μου. Αισθάνομαι πως αναπνέω καλύτερα. Αρκεί βέβαια να μη χρειάζεται να οδηγώ καμιά ώρα για να πάω σε αυτό το νέο σημείο.

10. «Για πολλούς εσωστρεφείς, τα social networks λειτουργούν ως εφιάλτης. Η αναγκαστική κουβέντα, η πίεση για εντυπωσιασμό, η “θάλασσα” άγνωστων προσώπων, μπορούν να γίνουν πολύ άβολα».

Δεν έχω κανένα ενδιαφέρον να συζητήσω με κάποιον που δεν θέλω ή να εντυπωσιάσω. Το μόνο ενδιαφέρον που έχω είναι να είμαι συνεπής με τον εαυτό μου. Και να αφιερώνω αυτό που έχω ονομάσει ως «ποιοτικό δίλεπτο» σε όποιον κρίνω πως χρειάζεται να του πει κάποιος πως έχει εξοκείλει. Το «χρειάζονται» θα το βάλω σε εισαγωγικά, αφού το κρίνω εγώ. Εκείνοι μπορεί να πιστεύουν ότι είναι φανταστικοί. Όταν είναι ακραίοι και προσβάλουν, μπορεί να μην τους έχει πει κανείς πως γίνονται η πιο ξακουστή ελληνική λέξη.