ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΙ ΜΙΑ ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΟΣ ΤΙΣ ΠΑΝΑΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΑ ΤΗΣ
Η δερματολόγος Βάλια Μουσάτου περιγράφει πώς έχει διαχειριστεί το μέλασμα, δηλαδή τις πανάδες, και εξηγεί όσα πρέπει να ξέρουμε γι’ αυτή τη δερματική πάθηση.
Ξυπνάς μια μέρα, κοιτάζεσαι στον καθρέφτη και είναι εκεί. Μια μεγάλη πανάδα απλώνεται σε περιοχές του προσώπου σου, σαν ένας ανεπιθύμητος επισκέπτης που αρνείται να φύγει. Σαν «λεκές», όπως τον περιγράφουν πολλές γυναίκες. Αν έχεις εμφανίσει μέλασμα, ξέρεις καλά την ξεροκέφαλη και επίμονη φύση του: ξεθωριάζει τον χειμώνα, φουντώνει το καλοκαίρι και φαίνεται να αψηφά ακόμα και τις πιο στοχευμένες θεραπείες.
Τι μπορείς να κάνεις για αυτή τη συχνή, δυσάρεστη δερματική κατάσταση; Υπάρχει πραγματικά τρόπος να την εξαφανίσεις οριστικά; Οι ειδικοί συστήνουν την αντηλιακή προστασία σε καθημερινή βάση, τη χρήση κατάλληλων συστατικών και προϊόντων που θα συνεργαστούν αρμονικά με το δέρμα σου και τις θεραπείες στο ιατρείο, που δρουν σε βάθος και αποτελεσματικά. Η δερματολόγος Βάλια Μουσάτου, της οποίας την ιατρική άποψη ζητάμε και εμπιστευόμαστε συχνά, μας μίλησε ανοιχτά για την εμπειρία της με το μέλασμα, από τότε που το… παντρεύτηκε έως και σήμερα, αρκετά χρόνια μετά.
– Ποια είναι η σχέση σου με τον ήλιο και πώς εμφανίστηκε το μέλασμα;
Πάντα μου άρεσε το καλοκαίρι! Πριν γίνω δερματολόγος δεν θεωρούσα ότι ο ήλιος είναι τόσο βλαβερός για την επιδερμίδα. Τώρα, βέβαια, το γνωρίζω πολύ καλά. Πέρα απ’ αυτό, όταν είσαι νέα δεν σκέφτεσαι τόσο πολύ τη γήρανση. Νομίζεις ότι είναι κάτι μακρινό, που δεν σε αφορά. Μέχρι τα 30 ο ήλιος δεν αφήνει συνήθως μόνιμα σημάδια στην επιδερμίδα, παρά μόνο ένα ελκυστικό μαύρισμα χωρίς κανένα προφανές κόστος. Όταν όμως μεγαλώνεις, διαπιστώνεις μετά λύπης σου ότι ο ήλιος έχει και μια άλλη, αρνητική πλευρά, όπως διαπίστωσα και εγώ λίγο μετά τα 30.
Αρχικά, παρατήρησα κάποιες δυσχρωμίες στο μέτωπο, που επέμεναν ακόμα κι όταν έφευγε το μαύρισμα. Κάθε χρόνο η κατάσταση χειροτέρευε, ενώ έπειτα από 2-3 χρόνια το μέλασμα, όπως ονομάζεται η διάχυτη πανάδα που εμφανίζεται κυρίως στο μέτωπο, στις παρειές, στα πλάγια της μύτης και στο άνω χείλος, επέμενε στο πρόσωπό μου και τον χειμώνα. Επίσης, εμφανίστηκαν νέες πανάδες στις παρειές. Η κάλυψη με foundation πλέον ήταν επιβεβλημένη για εμένα, ενώ θυμάμαι ότι σε νεότερη ηλικία είχα τέλειο δέρμα χωρίς το παραμικρό σημάδι.
– Πού οφείλεται το μέλασμα;
Τα αίτια για την εμφάνισή του είναι πολυπαραγοντικά. Εκτός από την αθροιστική έκθεση στον ήλιο, σημαντικό ρόλο παίζουν οι ορμονικές διαταραχές και η εγκυμοσύνη, ενώ υπάρχει και κληρονομικότητα για το μέλασμα. Συνήθως εμφανίζεται μετά τα 30, και κυρίως σε γυναίκες – η αναλογία της εμφάνισης μεταξύ γυναικών και αντρών είναι 7:1!
– Πώς το αντιμετωπίζεις και ποια είναι η ρουτίνα περιποίησής σου;
Όταν έγινα δερματολόγος, η σχέση μου με τον ήλιο άλλαξε ριζικά. Άρχισα να φοράω αντηλιακό ευρέος φάσματος και να το ανανεώνω τακτικά μέσα στη μέρα για να προστατευτώ από το μέλασμα. Επίσης, πριν από το αντηλιακό χρησιμοποιώ εδώ και χρόνια αντιοξειδωτικούς όρους που ενισχύουν τη δράση του.
Κατάλαβα επίσης ότι το κολύμπι στη θάλασσα και οι βουτιές με το κεφάλι επιδείνωναν την κατάσταση. Αυτό συμβαίνει γιατί όταν βρέχεται η επιδερμίδα, περιορίζεται η δράση του αντηλιακού. Πρέπει να το θυμόμαστε αυτό, ότι δηλαδή δεν υπάρχει 100% αδιάβροχο αντιηλιακό! Έτσι, σταμάτησα τις βουτιές και άρχισα να φοράω καπέλο για να έχω υπό έλεγχο το μέλασμα.
Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού έκανα ήπιες θεραπείες και έπαιρνα ειδικά χάπια με τρανεξαμικό οξύ. Όταν έφτανε το φθινόπωρο, ξεκινούσα πιο εντατικές θεραπείες. Η σωστή επιλογή και ο συνδυασμός τους με συχνά ελαφριά peelings σχεδιασμένα ειδικά για τις δυσχρωμίες όπως και με μεσοθεραπείες με λευκαντικές ουσίες είχαν εξαιρετικό αποτέλεσμα. Όταν όμως ερχόταν πάλι η άνοιξη, παρά τη χρήση αντηλιακού το μέλασμα επέστρεφε. Επίσης, όταν έμεινα έγκυος στην κόρη μου, τα πράγματα έγιναν χειρότερα.
– Μπορούμε να εξαφανίσουμε κάπως το μέλασμα;
Στο ιατρείο συναντώ καθημερινά γυναίκες με αυτό το θέμα, που ψάχνουν την τέλεια κρέμα, το λέιζερ ή κάποια άλλη θεραπεία που θα εξαλείψει το μέλασμα. Δυστυχώς, το μέλασμα δεν εξαφανίζεται, μπορείς μόνο να το θέσεις υπό έλεγχο. Η σωστή διάγνωση, η ενημέρωση του/της ασθενή και η επιλογή των καταλληλότερων θεραπειών είναι οι τρόποι για να το πετύχουμε. Υπάρχουν διάφορα είδη μελάσματος, όπως τα επιφανειακά, τα μέσου βάθους και τα βαθιά. Η διάγνωση γίνεται με ειδικό φωτισμό από δερματολόγο, που αξιολογεί την έκταση και το βάθος του προβλήματος. Στη συνέχεια, περνάμε στην επιλογή της θεραπείας που θα εφαρμοστεί τον χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι ασχολούμαστε κυρίως με την πρόληψη. Συμπληρωματικά κάνουμε και ειδικά λέιζερ όπου υπάρχει ένδειξη. Δυστυχώς, όμως, τα βαθιά μελάσματα δεν ανταποκρίνονται στη θεραπεία.
– Ποια είναι τα SOS της αντιμετώπισης του μελάσματος στο σπίτι;
Η εφαρμογή της αντηλιακής κρέμας είναι μονόδρομος και θέλει πειθαρχία. Η κρέμα πρέπει απαραίτητα να παρέχει προστασία ευρέος φάσματος, δηλαδή τόσο από την υπεριώδη ακτινοβολία UVB όσο και από τη UVA, η οποία διαπερνά τα τζάμια των παραθύρων και των αυτοκινήτων και ευθύνεται για τη φωτογήρανση και το μέλασμα. Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι το μέλασμα υποτροπιάζει ακόμα και αν δεν εκτεθεί ο/η ασθενής άμεσα στον ήλιο. Επιβάλλεται επίσης η τακτική ανανέωση του αντηλιακού ανά δύο ώρες, χειμώνα-καλοκαίρι, όχι μόνο σε εξωτερικούς χώρους αλλά και σε κλειστούς φωτεινούς χώρους, ακόμα και όταν έχει συννεφιά. Ευτυχώς, τα αντηλιακά εξελίσσονται συνεχώς, έχουν πιο ανάλαφρες υφές και δεν προκαλούν ακμή, οπότε η ανανέωσή τους μέσα στη μέρα γίνεται πιο άνετα. Σημειώστε επίσης ότι τα αντηλιακά με χρώμα προσφέρουν μεγαλύτερη προστασία ενάντια στις πανάδες απ’ ό,τι εκείνα χωρίς χρώμα, γιατί οι χρωστικές δημιουργούν ένα επιπλέον στρώμα προστασίας.
Θα ήθελα, τέλος, να παρακινήσω τους γονείς με κόρες να τις εκπαιδεύσουν από πολύ νωρίς στη χρήση του αντηλιακού, ώστε εκείνες να διαφυλάξουν τη νεότητα της επιδερμίδας τους και φυσικά την υγεία της κάτω από τον ήλιο.