ΦΤΑΙΝΕ ΤΑ ΑΝΤΗΛΙΑΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΕΙΨΗ ΒΙΤΑΜΙΝΗΣ D;

Ζούμε σε μία από τις πιο ηλιόλουστες χώρες του κόσμου κι όμως είμαστε πρωταθλητές στην ανεπάρκεια βιταμίνης D, της «βιταμίνης του ήλιου». Τι συμβαίνει; Μπλοκάρει η εφαρμογή του αντηλιακού την παραγωγή της συγκεριμένης βιταμίνης;

Στην ηλιόλουστη χώρα όπου ζούμε, οι ακτίνες του ήλιου μάς «λούζουν» σχεδόν όλο τον χρόνο. Κι όμως, έχουμε έλλειψη βιταμίνης D! Αυτό το μεσογειακό παράδοξο αποκαλύφθηκε σε μια έρευνα που διεξήγε πριν από λίγα χρόνια η IPSOS, όπου οι Έλληνες αναδείχθηκαν πρωταθλητές στην ανεπάρκεια βιταμίνης D, σε ποσοστό μάλιστα 70% του πληθυσμού! Η ανεπάρκεια παρουσιάζεται κυρίως σε ηλικιωμένους, νεαρές γυναίκες και σκουρόχρωμους τύπους δέρματος.

Το αποτέλεσμα αυτού του ευρήματος ήταν να αρχίσει να κυκλοφορεί η άποψη ότι η εφαρμογή του αντηλιακού μπλοκάρει την παραγωγή της βιταμίνης D. Κάποιοι, μάλιστα, το θεωρούν τόσο δεδομένο, ώστε αποφεύγουν να φορούν αντηλιακό για να μην παρουσιάσουν έλλειψη βιταμίνης D. Κάνουν, όμως, καλά;

Γιατί χρειάζεσαι τη «βιταμίνη του ήλιου»

Η λιποδιαλυτή βιταμίνη D είναι πολύτιμη για τον οργανισμό σου. Βοηθάει στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου από τον οργανισμό, συμβάλλει στην υγεία των οστών προστατεύοντας από την οστεοπόρωση, ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, βοηθάει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και περιορίζει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη, απαλύνει τα συμπτώματα κατάθλιψης. Αντίθετα, η ανεπάρκειά της έχει συσχετιστεί με καρδιοπάθειες, αυτοάνοσα νοσήματα, αλλά και καρκίνο.

Οι βασικότερες μορφές της βιταμίνης D είναι η D2 και η D3. Για τη σύνθεση της D2 απαιτείται σε ποσοστό 90% η μεσολάβηση της υπεριώδους ακτινοβολίας UVB. Με λίγα λόγια, ο ήλιος είναι η καλύτερη φυσική πηγή της βιταμίνης D, γι’ αυτό και –καθόλου τυχαία– αποκαλείται «βιταμίνη του ήλιου». Πιο συγκεκριμένα, όταν έρχεται σε επαφή με τη χοληστερόλη που βρίσκεται στα κύτταρα του δέρματος, η UVB παρέχει την απαραίτητη ενέργεια για τη σύνθεση της βιταμίνης D.

Όσο για την D3, αυτή μας την προσφέρουν συμπληρωματικά κάποιες τροφές, όπως τα λιπαρά ψάρια (o σολομός, ο τόνος και η σαρδέλα), ο κρόκος αυγού, το συκώτι, το γάλα, τα δημητριακά και το μουρουνέλαιο.

Χριστίνα Αβδίκου/ Illustration

Προκαλεί το αντηλιακό ανεπάρκεια βιταμίνης D;

Το ερώτημα που τίθεται τα τελευταία χρόνια λόγω των ευρημάτων για την έλλειψη της βιταμίνης D, είναι αν η συστηματική χρήση των αντηλιακών προϊόντων συνδέεται με την ανεπάρκειά της. Μήπως τα φίλτρα ηλιοπροστασίας μπλοκάρουν την UVB, που είναι υπεύθυνη για τον σχηματισμό της;

Οι επιστήμονες σπεύδουν να απαντήσουν ότι, ακόμα και αν εφαρμόζουμε άψογα, στη σωστή ποσότητα και συχνότητα, το αντηλιακό σε όλη την επιφάνεια της επιδερμίδας μας, κάτι που είναι σπάνιο, πάντα ένα μικρό ποσοστό ηλιακής ακτινοβολίας εισχωρεί στο δέρμα μας. Άλλωστε, όπως προβλέπουν οι σχετικές νομοθεσίες, τα προϊόντα με SPF15 συγκρατούν το 93% της ακτινοβολίας, με SPF30 το 97% και με SPF50 το 98%. Το έστω και μικρό ποσοστό ηλιακής ακτινοβολίας που περνάει στο δέρμα συμβάλλει στη σύνθεση της βιταμίνης D.

Βάζοντας τους κινδύνους στη ζυγαριά, το να πάθεις καρκίνο του δέρματος από την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία χωρίς προστασία είναι σαφώς μεγαλύτερος από εκείνους που μπορεί να προκαλέσει η ανεπάρκεια της βιταμίνης D.

Αφιέρωσε 15 λεπτά για να συνθέσεις λίγη «βιταμίνη του ήλιου»

Για να λαμβάνεις τη βιταμίνη D που χρειάζεται ο οργανισμός σου, εμπλούτισε το διατροφολόγιό σου με τροφές που την περιέχουν (διάβασε εδώ κάποιες από αυτές) και βγάζε το πρόσωπο, τα άνω άκρα, τα πόδια και την πλάτη στον ήλιο για λίγα λεπτά κάθε μέρα, ακόμα και χωρίς αντηλιακή κάλυψη. Όσο μεγαλύτερη επιφάνεια δέρματος αφήνεις εκτεθειμένη κατά τη διάρκεια αυτής της ευεργετικής ηλιοθεραπείας, τόση περισσότερη βιταμίνη D θα παράγει το σώμα σου. Υπολόγισε ότι 15 περίπου λεπτά είναι αρκετά το μεσημέρι, όταν οι UVB ακτίνες είναι πιο έντονες.

Αν ο τύπος του δέρματός σου είναι σκουρόχρωμος, είναι πολύ πιθανό να έχεις μεγαλύτερη έλλειψη σε βιταμίνη D. Αυτό συμβαίνει γιατί η μελανίνη, που βρίσκεται σε μεγαλύτερη ποσότητα στο δέρμα, δρα σαν φίλτρο που απορροφάει τη UVB. Επομένως, έχεις ανάγκη από περισσότερο χρόνο έκθεσης στον ήλιο.

Τον χειμώνα που δεν έχει τόση ηλιοφάνεια, χρειάζονται περίπου δύο ώρες, χρόνο που κανείς μας δεν έχει στη διάθεσή του. Γι’ αυτό πρέπει τους χειμερινούς μήνες να λαμβάνεις τη βιταμίνη D από τις τροφές και, αν χρειαστεί, από κάποιο συμπλήρωμα διατροφής. Αυτά τα συμπληρώματα, όπως θα σου συστήσει ο γιατρός σου, είναι απαραίτητα όλον τον χρόνο αν οι αιματολογικές σου εξετάσεις δείξουν ότι έχεις έλλειψη βιταμίνης D.