ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΤΑ PARABENS ΠΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΠΟΛΛΑ ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ ΣΟΥ;

Μάθε τι είναι ακριβώς τα –αμφιλεγόμενα αλλά και απαραίτητα στις φόρμουλες κάποιων καλλυντικών– parabens, ώστε να επιλέξεις αν τελικά θα τα χρησιμοποιείς στην καθημερινότητά σου.

Σίγουρα έχεις διαβάσει και ακούσει πολλά για τα parabens. Τα τελευταία χρόνια έχουν μπει στο στόχαστρο πολλών επιστημόνων, οι οποίοι τα θεωρούν «ύποπτα» και επικίνδυνα για την ανθρώπινη υγεία. Παράλληλα, πολλές εταιρείες καλλυντικών αρχίζουν να τα απομακρύνουν από τις συνθέσεις των προϊόντων τους.

Σε ποιο όμως βαθμό ευσταθεί η δυσπιστία και η καχυποψία για αυτά; Μάθε τι ακριβώς είναι τα parabens και αποφάσισε αν τα θέλεις ή όχι στη ρουτίνα περιποίησής σου.

Τι είναι τα parabens;

Τα parabens, ή παραβένια στα ελληνικά, είναι τα πιο διάσημα χημικά συντηρητικά, που χρησιμοποιούνται εδώ και πολλές δεκαετίες σε χιλιάδες καταναλωτικά προϊόντα, μεταξύ των οποίων στα τρόφιμα και στις καλλυντικές συνθέσεις. Η χρησιμότητά τους είναι να αποτρέπουν την ανάπτυξη μικροβίων και να παρατείνουν τη ζωή των προϊόντων, καθώς και να προστατεύουν τον χρήστη από πιθανή τοπική μόλυνση.

Όσον αφορά στα καλλυντικά, τα parabens περιέχονται σε ενυδατικές κρέμες προσώπου και σώματος, αντηλιακά, σαμπουάν και conditioner, αφρούς ξυρίσματος και προϊόντα μακιγιάζ. Με απλά λόγια, αν δεν υπήρχαν τα parabens, όλα αυτά τα προϊόντα ομορφιάς θα διαρκούσαν όσο τα λαχανικά και τα φρούτα που αγοράζεις από το μανάβικο.

Τα πιο κοινά parabens είναι γνωστά με τη λατινική τους ονομασία, όπως methylparaben, ethylparaben, propylparaben και butylparaben. Σε κάθε προϊόν χρησιμοποιούνται περισσότερα από ένα parabens και μάλιστα συνδυάζονται μεταξύ τους για να αποτρέψουν την ανάπτυξη βακτηρίων, μυκήτων και άλλων μικροβίων.

iStock

Είναι επικίνδυνα τα parabens;

Κάποτε αποτέλεσαν επανάσταση στο χώρο της κοσμετολογίας, χάρη στη δράση τους ενάντια στην ανάπτυξη μικροοργανισμών, τη βιο-αποικοδομησιμότητα αλλά και το χαμηλό τους κόστος. Θεωρούνταν ασφαλή για το δέρμα και τον οργανισμό μέχρι που τα «δαιμονοποίησε» μια μελέτη το 2004, εντοπίζοντας parabens σε περιπτώσεις καρκίνου του μαστού. Η μελέτη ισχυριζόταν ότι τα parabens μιμούνται τη δράση των οιστρογόνων και ότι η υπερβολική έκθεση σε αυτά μπορούσε να συσχετιστεί με διαφορετικούς τύπους καρκίνου του μαστού.

Οι αρμόδιοι επιστήμονες του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) είχαν δηλώσει τότε ότι παρακολουθούν συνεχώς όλες τις μελέτες που γίνονται σχετικά με την ασφάλεια των parabens και ότι δεν βρίσκουν κάποιο τρανταχτό στοιχείο που να αποδεικνύει την αρνητική τους επίπτωση στην ανθρώπινη υγεία. Ο FDA προσπάθησε επανειλημμένα να ρίξει τους τόνους λέγοντας ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, γι’ αυτό και δεν απαγόρευσε ποτέ τη χρήση τους. Oι απανταχού υπερασπιστές τους μάλιστα θεωρούν ότι υπάρχουν πολύ πιο ισχυρά χημικά συντηρητικά τα οποία μιμούνται τη λειτουργία των οιστρογόνων.

Παρ’ όλα αυτά, πολλές εταιρείες καλλυντικών έσπευσαν να αφαιρέσουν τα parabens από τις φόρμουλες, για να καθησυχάσουν τους καταναλωτές και να απομακρύνουν και το παραμικρό αρνητικό συννεφάκι που θα έκανε κακό στη φήμη των προϊόντων τους.

Πότε να αποφεύγεις τα parabens

Τα parabens απορροφώνται από το δέρμα και ενδέχεται να έχουν ερεθιστική επίδραση πάνω του, ειδικά αν περιέχονται σε υψηλές συγκεντρώσεις μέσα στην καλλυντική φόρμουλα. Γι’ αυτό, το 2014 η αυστηρή Επιστημονική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιόρισε τη μέγιστη συγκέντρωση δύο συντηρητικών, του propylparaben και του butylparaben, από το 0,4% στο 0,14%, απαγορεύοντας τη χρήση τους σε προϊόντα leave-in, που δεν ξεπλένονται. Το ίδιο έκανε με το methylparaben.

Ειδικά αν έχεις ευαίσθητο ή δυσανεκτικό δέρμα, είναι καλό να τα αποφεύγεις, γιατί υπάρχει η πιθανότητα εκδήλωσης δερματίτιδας. Έρευνες δείχνουν ότι είναι πιο πιθανό να παρουσιάσεις ευαισθησία στο δέρμα με τοπική χρήση των parabens, παρά μέσω της πρόσληψης τροφίμων που τα περιέχουν. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι όλοι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν στην καθημερινότητά τους καλλυντικά με parabens θα παρουσιάσουν αλλεργική αντίδραση. Θα καταλάβεις αν είσαι αλλεργικός σε αυτά, αν εμφανίσεις:

• κοκκινίλα,
• ερεθισμό,
• κνησμό,
• καντήλες.

Ποια είναι η επίπτωση των parabens στο περιβάλλον

Τα parabens έχουν μπει στο στόχαστρο και των οικολογικών οργανώσεων! H μη κερδοσκοπική ακτιβιστική οργάνωση Enviromental Working Group έχει πάρει θέση κατά των parabens αναφερόμενη στην αρνητική επίδρασή τους στο περιβάλλον. Χαμηλές συγκεντρώσεις από το butylparaben μπορεί να σκοτώσουν τα κοράλλια, ενώ άλλοι τύποι parabens, που έχουν ανιχνευτεί και εντοπιστεί στην επιφάνεια των νερών, απειλούν τη θαλάσσια ζωή. Αν, λοιπόν, έχεις οικολογικές ανησυχίες, πρέπει να σκεφτείς σοβαρά να αποφεύγεις τα parabens και να επιλέγεις προϊόντα με φυσικά συντηρητικά.

Πώς να βγάλεις τα parabens από την καθημερινότητά σου

• Τσέκαρε προσεκτικά τη λίστα των συστατικών στη συσκευασία του προϊόντος.
• Εμπιστεύσου τη φροντίδα του εαυτού σου σε αξιόπιστες εταιρείες καλλυντικών.

Στην αγορά υπάρχει πλέον μια πληθώρα από paraben-free προϊόντα, τα οποία υπογράφουν φυσικές και οργανικές εταιρείες καλλυντικών. Στο ελληνικό έδαφος, εκτός από την Apivita και την Korres, τσέκαρε την Aegli Premium Organics και την Apeiranthos Natural Skincare. Διεθνή brands που έχουν απαρνηθεί τα parabens είναι τα Weleda, Byoma, Burt’s Bees και Ilia Beauty και πολλά άλλα.