ΑΚΜΗ ΜΕΤΑ ΤΑ 30: ΠΩΣ ΘΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΕΙΣ

Η ενήλικη ακμή αφήνει σημάδια όχι μόνο στο πρόσωπο αλλά και στην ψυχολογία. Μιλήσαμε με δερματολόγο για να μας εξηγήσει γιατί εμφανίζεται αυτό το πρόβλημα και πώς μπορείς να το ξεπεράσεις ή να το προλάβεις.

Έχω φίλες που δεν είχαν ακμή ποτέ στη ζωή τους και μια μέρα έκανε την εμφάνισή της ξαφνικά κι απροειδοποίητα. Η μία απ’ αυτές διανύει τώρα την εμμηνόπαυση και η άλλη είναι γύρω στα 30. Επίσης, μια καλή συνάδελφος μού διηγούνταν πρόσφατα ότι είχε ακμή ήπιας μορφής στην εφηβεία της, την εμφάνισε πάλι μετά τα 25 και αναγκάστηκε να «συμβιώσει» μαζί της για πολλά χρόνια.

Παρόμοιο θέμα με ακμή στην ενήλικη ζωή μπορεί να έχεις αντιμετωπίσει και εσύ ή κάποιος δικός σου άνθρωπος. Το πρόβλημα της ακμής δεν απασχολεί μόνο τους έφηβους και είναι πιο συχνό απ’ όσο νομίζεις σε μεγαλύτερες ηλικίες. Για να μάθεις τι μπορείς να κάνεις για να θεραπεύσεις την ενήλικη ακμή ή, ακόμα καλύτερα, για να την προλάβεις, όσο αυτό περνάει από το χέρι σου, ρωτήσαμε τη δερματολόγο Παναγιώτα Ρήγα.

Τι προκαλεί την ακμή ενηλίκων;

Δεν έχει αποσαφηνιστεί εντελώς η αιτιολογία της ενήλικης ακμής. Η κληρονομικότητα σίγουρα παίζει ρόλο, αν και όχι πάντα. Μπορεί να υποκρύπτεται κάποιο ορμονικό πρόβλημα, όπως οι πολυκυστικές ωοθήκες και η έκκριση περισσότερων ανδρογόνων στα επινεφρίδια, που συνδυάζεται με άλλα κλινικά συμπτώματα όπως οι διαταραχές της περιόδου, η υπερβολική τριχοφυΐα και το αυξημένο σωματικό βάρος.

Μπορεί όμως απλώς να είναι μια αντίδραση του σμηγματογόνου αδένα και του δέρματος σε φυσιολογικές ορμονικές διακυμάνσεις, όπως η περίοδος, η εγκυμοσύνη, ακόμα και η κλιμακτήριος και η εμμηνόπαυση. Επίσης, μπορεί να εμφανιστεί με τη λήψη ή τη διακοπή αντισυλληπτικών χαπιών, αλλά και με τη λήψη αντικαταθλιπτικών ή κορτιζόνης.

Μεγάλο ρόλο παίζει ο τρόπος ζωής, με σημαντικότερο παράγοντα το στρες. Όταν βρισκόμαστε σε έντονη ψυχολογική καταπόνηση, η κορτιζόλη, η ορμόνη του στρες, εκκρίνεται από τον οργανισμό μας και προκαλεί φλεγμονή και εμφάνιση ακμής.

iStock

Εξίσου επιβαρυντικοί παράγοντες είναι η μόλυνση του περιβάλλοντος και το κάπνισμα, οι λίγες ώρες ύπνου, η μη ισορροπημένη διατροφή, ειδικά αν περιέχει πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα, αλλά και η χρήση μάσκας όλη την περίοδο του Covid.

Ένας άλλος λόγος, τέλος, για την εμφάνιση της ενήλικης ακμής είναι η ακατάλληλη ρουτίνα καθαρισμού και περιποίησης της επιδερμίδας.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της; Ταλαιπωρεί το ίδιο άντρες και γυναίκες;

Η ακμή των ενηλίκων χωρίζεται σε δύο κατηγορίες. Σε εκείνη που συνεχίζει από την εφηβεία και στην ενήλικη ζωή και σε εκείνη που εμφανίζεται σε άτομα που δεν είχαν καθόλου ακμή στην εφηβεία.

Η ενήλικη ή μετεφηβική ακμή, όπως τη λέμε, προσβάλλει το 15% των ανθρώπων, αλλά αυτό το ποσοστό αυξάνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια, γεγονός που αποδίδεται στον σύγχρονο τρόπο ζωής. Ταλαιπωρεί περισσότερο τις γυναίκες σε σύγκριση με τους άντρες, σε ποσοστό 85%.

Πολύ σημαντικό είναι ότι δεν ενοχλεί απλώς αισθητικά. Μπορεί να επηρεάσει αρνητικά, σε μεγάλο βαθμό, την ψυχική υγεία του ατόμου που υποφέρει απ’ αυτήν και να πλήξει σοβαρά την αυτοπεποίθησή του.

Ποιες είναι οι διαφορές ανάμεσα στην ενήλικη και την εφηβική ακμή;

Εντοπίζονται κυρίως στην αιτιολογία. Η εφηβική ακμή εμφανίζεται κυρίως λόγω κληρονομικότητας, ενώ η ενήλικη ακμή είναι πολυπαραγοντική. Ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο είναι και πιο δύσκολο να θεραπευτεί.

Επίσης, ενώ η εφηβική ακμή προσβάλλει όλο το πρόσωπο, η ενήλικη ακμή είναι συνήθως περισσότερο εντοπισμένη στο κάτω μέρος του προσώπου. Χαρακτηριστικά συμπτώματα ενήλικης ακμής είναι η εμφάνιση εσωτερικών επώδυνων φλεγμονωδών βλαβών, όπως τα εσωτερικά σπυράκια και οι μικροί κλειστοί φαγέσωρες.

Τι μπορεί να επιδεινώσει την ενήλικη ακμή;

Ο τρόπος ζωής μας, όπως τον περιγράψαμε πιο πάνω, και κυρίως το στρες. Όταν αναφερόμαστε συγκεκριμένα σε ακατάλληλη περιποίηση ομορφιάς, εννοούμε τη χρήση λιπαρών υφών, καλλυντικών προϊόντων με φαγεσωρογόνες ουσίες και προϊόντων μακιγιάζ που φράζουν τους πόρους, καθώς και την παραμέληση καθαρισμού του προσώπου πριν από τον ύπνο. Είναι πολύ σημαντικό να επενδύουμε σε προϊόντα κατάλληλα για τον τύπο του δέρματος και την ηλικία μας, που δεν ξηραίνουν το πρόσωπο και σέβονται τον επιδερμιδικό φραγμό.

iStock

Τι να αποφεύγουμε οπωσδήποτε όταν έχουμε ενήλικη ακμή;

• Τα σκληρά και επιθετικά προϊόντα απολέπισης και η ελλιπής ενυδάτωση του προσώπου μπορεί να οδηγήσουν σε καταστροφή του επιδερμιδικού φραγμού, ξηρότητα και φλεγμονή, άρα επιδείνωση της ακμής.
• Επίσης, πρέπει να αποφεύγουμε να πειράζουμε τα σπυράκια, γιατί η φλεγμονή διασπείρεται και δημιουργούνται σημάδια και μεταφλεγμονώδης υπερμελάγχρωση.

Ποιες είναι οι κατάλληλες θεραπείες για την αντιμετώπισή της

Είναι απολύτως χρήσιμο να συμβουλευόμαστε τον δερματολόγο, γιατί χρειάζεται στοχευμένη αντιμετώπιση και αγωγή για τον έλεγχο της ακμής.

• Χρησιμοποιούμε τοπικά φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν κλινδαμυκίνη, ένα τοπικό αντιβιοτικό, υπεροξείδιο του βενζολίου και αδαπαλένη ή ρετινοϊκό οξύ.
• Σε επίμονες περιπτώσεις βοηθάει και η από του στόματος θεραπεία με ισοτρετινοΐνη, η οποία πρέπει να γίνεται πάντα υπό αυστηρή ιατρική επίβλεψη.
• Τα τοπικά ρετινοειδή, όπως το ρετινοϊκό οξύ, η ρετιναλδεΰδη και η ρετινόλη, βοηθούν πολύ στην εξομάλυνση της υφής της επιδερμίδας και στην αντιμετώπιση των σημαδιών.
• Στην αγωγή της ακμής συνδράμουν και θεραπείες στο ιατρείο όπως η φωτοθεραπεία, τα lasers, τα peelings και το dermapen.

Έπειτα από πόσο καιρό μπορεί να απαλλαγεί κάποιος από την ακμή;

Επειδή πρόκειται για επίμονο πρόβλημα, δεν μπορούμε να πούμε πότε ακριβώς θα θεραπευτεί και αν αυτό θα εμφανιστεί ξανά κάποια στιγμή στο μέλλον. Το σίγουρο είναι ότι χρειάζεται υπομονή και εξειδικευμένο πρωτόκολλο για την κάθε περίπτωση.