VAGONETTO: Η ΠΙΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΜΕΣΑ ΣΤΗ ΓΗ ΠΟΥ ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
«Το μέταλλο που άνοιξε τον δρόμο του ανθρώπου στη νέα εποχή ήταν το αλουμίνιο», έγραψε ο Ι. Βερν και το μεταλλευτικό πάρκο Vagonetto στη Γραβιά είναι ο καλύτερος προορισμός για να γνωρίσεις την ιστορία του.
Γεγονός είναι ότι η σκέψη της κατάβασης σε βάθος 500 μέτρων κάτω από το βουνό, η μεταφορά μας μέσα σε μικροσκοπικά, σκεπαστά βαγονέτα και η περιήγηση στις δαιδαλώδεις χαμηλοτάβανες στοές ενός παλιού μεταλλείου βωξίτη δεν με άφησε απροβλημάτιστη. Λες να είμαι κλειστοφοβική και να μην το ξέρω; αναρωτήθηκα. Λες να είναι τα παιδιά; Η ιδέα της εμπειρίας, όμως, μου είχε ήδη εξάψει το ενδιαφέρον και η ιστορία πίσω από το πρωτότυπο αυτό θεματικό πάρκο είναι άκρως γοητευτική.
Βρεθήκαμε, λοιπόν, στο Vagonetto του Μεταλλευτικού Πάρκου Φωκίδας ένα ζεστό πρωινό του Αυγούστου, φορώντας τα μπουφανάκια μας, όπως σωστά οι υπεύθυνοι εκεί μας είχαν συμβουλεύσει από το τηλέφωνο, καθώς η θερμοκρασία στα έγκατα της γης πέφτει κατακόρυφα.
Η κράτηση θέσεων είναι απαραίτητη, αφού παρόλο που το αξιοθέατο δεν είναι από τα πολύ γνωστά στο ευρύ κοινό, το ενδιαφέρον δεν λείπει, ειδικά από άτομα που ασχολούνται με τη διαδικασία της επεξεργασία μετάλλων, αλλά και από γεωλόγους, μηχανολόγους και χημικούς. Ταυτόχρονα, το μέρος αποτελεί και έναν ιδανικό προορισμό για εκπαιδευτικές επισκέψεις και σχολικές εκδρομές.
Γιατί αξίζει να πας στο Vagonetto
Η ιδέα της δημιουργίας του Vagonetto γεννήθηκε από τους ίδιους τους ανθρώπους που δούλεψαν στα μεταλλεία και θέλησαν έτσι να διαφυλάξουν και να εκθέσουν τόσο τις μνήμες του τόπου τους, όσο και την όλη διαδικασία εξόρυξης του βωξίτη.
Ο βωξίτης είναι ένα από τα πιο πολύτιμα πετρώματα. Αποτελεί το κυριότερο μετάλλευμα αργιλίου, βρίσκεται κοντά στην επιφάνεια του εδάφους, άρα είναι σχετικά εύκολο στην εξόρυξη και –το σπουδαιότερο– αποτελεί την πρώτη ύλη του αλουμινίου. Δεν φαντάζεσαι πόσο απαραίτητος είναι ο βωξίτης για την παραγωγή αμέτρητων ειδών καθημερινής χρήσης, ηλεκτρικών συσκευών, ακόμα και για την κατασκευή αεροσκαφών. Επιπλέον, κάτι που ενδέχεται να μη γνωρίζεις είναι ότι στην Ευρώπη τα μεγαλύτερα κοιτάσματα βωξίτη βρίσκονται στην Ελλάδα, κυριότερα στην περιοχή Παρνασσού-Γκιώνας.
Στη Γκιώνα, λοιπόν, διανοίχθηκε το 1967 η στοά 850 – αριθμός που, κατά τη μεταλλευτική πρακτική, υποδηλώνει το υψόμετρό της από την επιφάνεια της θάλασσας. Η λειτουργία της δεν διήρκησε πολύ, αφού το 1972 το κοίτασμα εξαντλήθηκε. Ωστόσο, το 1998 η εταιρεία που ανέδειξε τον βωξίτη της περιοχής ανέλαβε να μετασκευάσει το σημείο σε επισκέψιμο τουριστικό και εκπαιδευτικό προορισμό και να αποτίσει έτσι φόρο τιμής στους μεταλλωρύχους της Φωκίδας. Το 2003, λοιπόν, άνοιξε τις πύλες του το Vagonetto, το οποίο πλέον ανήκει στην γαλλική εταιρεία Imerys, παγκόσμιο ηγέτη των ορυκτών προϊόντων.
Τι θα δεις εκεί
Η περιήγηση στο θεματικό πάρκο διαρκεί περίπου 1μιση ώρα και χωρίζεται σε τρία «μέρη». Ξεκινά με τη βόλτα στα έγκατα του βουνού, κατά την οποία η στοά φωτίζεται ανά σημεία για να γνωρίσει ο επισκέπτης τη διαδικασία εξόρυξης βήμα προς βήμα, μέσω εικονικής αναπαράστασης και ηχογραφημένης αφήγησης. Εκεί θα γνωρίσεις πώς διανοίγονται οι στοές, τι υποστυλώματα τοποθετούνται για να αποφεύγεται ο κίνδυνος κατάρρευσης, τι μηχανήματα χρησιμοποιήθηκαν στην πάροδο των ετών για να εξορυχθεί ο βωξίτης, αλλά και πώς μεταφερόταν αυτός έξω από τη στοά, για να περάσει σε στάδιο επεξεργασίας.
Από το σημείο αυτό ξεκινά το δεύτερο μέρος της ξενάγησης, εσωτερικά του μουσείου, όπου ο επισκέπτης μπορεί να δει πώς πραγματικά είναι τα πετρώματα και να γνωρίσει τον ορυκτό πλούτο της χώρας. Στις αίθουσες που ακολουθούν, θα παρακολουθήσεις τη διαδικασία της επεξεργασίας του βωξίτη, σε τι χημικές διαδικασίες μπαίνει και πώς καταλήγει να αποτελέσει πρώτη ύλη που συσκευάζεται και διοχετεύεται στην αγορά.
Όλες αυτές οι πληροφορίες «ζωντανεύουν» στο τρίτο μέρος της ξενάγησης, στη διαδραστική πτέρυγα ψηφιακής τεχνολογίας, όπου πέρα από λεπτομερείς πληροφορίες για τον βωξίτη θα δεις και τους ίδιους τους γεωλόγους, τους μεταλλωρύχους και μεταλλεργάτες που δούλεψαν στο συγκεκριμένο μεταλλευτικό πάρκο και θα τους ακούσεις να μιλούν στην κάμερα. Δεν γίνεται να μην αναγνωρίσεις τότε πως αυτοί είναι οι άνθρωποι που με την εφευρετικότητα, τις επιστημονικές τους γνώσεις και τον μόχθο τους πραγματικά κάνουν τον κόσμο να γυρίζει.
«Το μέταλλο που άνοιξε τον δρόμο του ανθρώπου στη νέα εποχή»
Ο Ιούλιος Βερν είχε γράψει κάποτε πως «Το μέταλλο που άνοιξε τον δρόμο του ανθρώπου στη νέα εποχή ήταν το αλουμίνιο». Η επίσκεψη στο Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας δίνει ιδανική ευκαιρία να γνωρίσεις πώς μπήκαμε σε αυτή τη «νέα εποχή».
Αποτελεί έναν εξαιρετικό προορισμό για σχολική εκδρομή στη Γραβιά, η οποία ούτως ή άλλως έχει και ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον. Επικοινώνησε με το «Vagonetto: Μεταλλευτικό Πάρκο Φωκίδας» για να προγραμματίσεις τη δική σου επίσκεψη.
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
