ΤΟΠΙΟ ΣΤΗΝ ΟΜΙΧΛΗ ΤΟΥ ΠΑΛΙΟΥ ΚΑΙ ΝΕΟΥ ΚΟΜΦΟΡΜΙΣΜΟΥ

Η ανάγνωση παραμυθιών σε παιδιά από drag queens και τα σχόλια της Κατερίνας Λάσπα γίνονται έναυσμα για προβληματισμό και συζήτηση.

Αφορμή για το σημερινό σημείωμα είναι τα πρόσφατα γεγονότα με τις drag queens που διάβασαν παραμύθια σε παιδιά του νηπιαγωγείου και του δημοτικού.

Γνωστές οι αντιδράσεις. Για αθλιότητα μίλησε η Κατερίνα Λάσπα, καινούρια στο άθλημα της πολιτικής (επικεφαλής του Τομέα Εθελοντισμού του ΠΑΣΟΚ). Για απαράδεκτο, κακοποιητικό, ρατσιστικό τρανσοφοβικό λόγο κατήγγειλαν την παλιά τηλεοπτική περσόνα ορισμένα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα.

Τι έχουμε εδώ; Έναν ισοπεδωτικό λόγο από τη Λάσπα, που αγνοεί, περιφρονεί και παρακάμπτει το αυτονόητο δικαίωμα οιουδήποτε να εκφράζεται –και να απευθύνεται– σε όποιους νομίζει.

Διέλαθε της προσοχής της ότι οι διοργανωτές (Thessaloniki Pride - Φεστιβάλ Υπερηφάνειας και Οικογένειες Ουράνιο Τόξο) δεν άσκησαν πίεση σε κανέναν να πάει τα παιδιά του στην εκδήλωση.

Όρισαν το περιεχόμενο και την ημερομηνία και απηύθυναν ανοιχτή πρόσκληση για συμμετοχή. Κάποιοι γονείς ανταποκρίθηκαν. Και πήγαν με τα παιδιά τους στην εκδήλωση. Άσκησαν δηλαδή το δικαίωμα που διαθέτουν οι ελεύθεροι άνθρωποι σε μια δημοκρατική χώρα και δεν υποχρεούνται να δώσουν λόγο σε κανέναν.

Δικά τους τα παιδιά, δική τους πρωτίστως και η παιδαγωγική ευθύνη. Το τι σημαίνει αυτό για τα παιδιά τους, δηλαδή ποια είναι τα ευεργετικά αποτελέσματα και ποιες οι επιπτώσεις, είναι ενδιαφέρον, σοβαρό ζήτημα που θα μας απασχολήσει στη συνέχεια.

Στην απέναντι όχθη της Λάσπα, ακούστηκε ένας εξίσου καταγγελτικός λόγος, αρματωμένος με τις γνωστές λέξεις, κοινόχρηστες πια, όπως οι καλημέρες και οι καλησπέρες.

Πρόκειται για λέξεις-έννοιες κατάφορτες από επιθετικές στηλιτεύσεις, απολύτως δικαιολογημένες, αν αναλογιστεί κανείς τι έχουν υποστεί συγκεκριμένες κοινότητες μέσα στα χρόνια.

Κατακραυγή, μπούλινγκ, ειρωνείες, χλευασμοί, επιθετικότητα, περιφρόνηση και περιθώριο συνέθεταν τον εφιαλτικό κόσμο στον οποίο ζούσαν μέχρι πρότινος οι συγκεκριμένες κοινότητες (ομοφυλόφιλοι, διεμφυλικοί κ.ά.)

Τώρα αναπνέουν το οξυγόνο της νέας εποχής. Η κοινωνία –ναι, και η ελληνική– ή ένα ικανό μέρος της δείχνει να καταλαβαίνει, να συν-αισθάνεται κι όχι απλώς να ανέχεται (η ανοχή κρύβει μέσα της δυσθυμία που δεν θέλει να εκφραστεί).

Τι συμβαίνει, όμως, όταν κάποιος διαφωνεί με την ουσία του εγχειρήματος, όπως αυτό που είδαμε στη Θεσσαλονίκη; Κατατάσσεται αυτομάτως στους ρατσιστές αν θεωρεί ότι π.χ. τα παραμύθια για παιδιά από drag queens είναι εξίσου αντιπαιδαγωγικά με την ισχύουσα παιδαγωγική συνθήκη στα σχολεία;

Illustration: Χριστίνα Αβδίκου

Αν κρίνουμε από τις αντιδράσεις εναντίον της Λάσπα, η «λεπτομέρεια» αυτή δεν δείχνει να ενδιαφέρει τους καταγγέλλοντες. Κι όχι μόνον αυτό. Το Σωματείο Διεμφυλικών ζητεί από την πολιτεία να ποινικοποιηθεί κάθε «ρητορική μίσους», έστω κι αν δεν ωθεί/προτρέπει σε πράξεις βίας.

Ατυχές αίτημα, γιατί εμπεριέχει έναν εν δυνάμει κίνδυνο: οποιαδήποτε διαφωνία και κριτική, οποιαδήποτε διαφορετική αντίληψη για την παιδαγωγική διάσταση του θέματος θα μπορούσε να κριθεί ποινικά επιλήψιμη αν ήθελε να ικανοποιηθεί θεσμικά το αίτημα αυτό.

Καταλαβαίνει κανείς ότι έτσι ενδέχεται να ζήσουμε έναν αντίστροφο ρατσισμό και την κυριαρχία νέου ολοκληρωτισμού. Που δεν ανέχεται ενάντια γνώμη, δεν συζητεί και δεν αφήνει κανένα περιθώριο να συναντηθούν δημιουργικά οι διάφορες απόψεις και να αποκρυσταλλωθεί μια θέση προσπελάσιμη στην κοινωνία.

Εδώ το κρίσιμο ζήτημα: ο αγώνας των κοινοτήτων εναντίον του ρατσισμού, της τρανσοφοβίας κλπ. δεν θα αποδειχτεί απλώς άγονος, αλλά θα δημιουργήσει εχθρική δυναμική στην κοινωνία –επομένως, αποτελέσματα αντίθετα από τα σκοπούμενα– και θα ενισχύσει τις αντιδραστικές εστίες, όταν υιοθετεί υπερβολές και λαϊκίστικες προσεγγίσεις.

Επί παραδείγματι, ατυχέστατη τυγχάνει και άκρως βλαπτική για τον αγώνα των κοινοτήτων η εκφρασθείσα άποψη ότι η εναντίωση σε drag queens που διαβάζουν παραμύθια σε παιδιά είναι χαρακτηριστικό της ακροδεξιάς!

Πρόκειται για μυωπική θέση, όπως και εκείνη ενός «επωνύμου» της τιβί σύμφωνα με την οποία αν ένα αγόρι δεν έχει παίξει μικρό με κούκλες δεν μπορεί να γίνει καλός πατέρας!

Εντάξει, ακούγονται και ανοησίες. Αλλά το ζήτημα είναι να μην θολώνει το τοπίο από υπερβολές και δήθεν προοδευτικές απόψεις που αρκούνται σε πιασάρικες γενικεύσεις, ώστε να βρίσκονται «στο κλίμα της εποχής» όσοι τις εκφράζουν. «Τα ράκη του αντιρατσισμού» δεν προσφέρουν καλές υπηρεσίες στον αγώνα εναντίον του ρατσισμού.

Βολές εκ των έσω

Θα κλείσουμε το σημερινό σημείωμα με ένα φιλιππικό εναντίον των drag queens που διαβάζουν παραμύθια σε παιδιά. Όχι, δεν προέρχεται από ενοχλημένους συντηρητικούς ούτε από τη σκονισμένη ακροδεξιά τρώγλη.

Τον καταδικαστικό λόγο διατυπώνει ευθέως και ευθαρσώς μια πολύ γνωστή Αμερικάνα drag queen, η Κίτι Ντεμούρ. Ας την ακούσουμε:

«Δεν έχω την παραμικρή ιδέα γιατί πηγαίνετε τα παιδιά σας να τους διαβάσουν παραμύθια drag queens. Τι διάολο έχει κάνει μια drag queen εκτός από το να βάφεται και να χοροπηδάει στην πίστα κάνοντας σεξουαλικά κόλπα, ώστε να την έχετε τόσο ψηλά σε εκτίμηση και να την προβάλλετε ως πρότυπο στα παιδιά σας; […]

»Μια drag κάνει το νούμερό της σε κλαμπ για ενήλικες. Στα παρασκήνια υπάρχει γύμνια, ναρκωτικά και βρωμιά. Απορώ ειλικρινά τι προσπαθείτε να καταφέρετε […] Μη νομίζετε ότι μας κάνετε χάρη. Ίσα ίσα, μας δημιουργείτε επιπρόσθετα προβλήματα.

»Είχαμε τη φήμη, που δεν ευσταθεί, ότι είμαστε παιδόφιλοι, ανώμαλοι. Δεν έχουμε ανάγκη να φέρετε τα παιδιά σας σε εμάς. Πηγαίνετέ τα στην Disneyland ή αν θέλετε να δουν βαμμένους ανθρώπους, πηγαίνετέ τα στο τσίρκο. Γι’ αυτό λοιπόν μην καταστρέφετε τα παιδιά σας και μην καταστρέφετε κι εμάς».