ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ ΕΝΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΟ ΣΕ ΕΝΑ ΜΟΝΑΧΟΠΑΙΔΙ;

Μοναχοπαίδι και κατοικίδιο: μετά από λίγους μήνες συνύπαρξης με ένα σκυλάκι στο σπίτι, ποια είναι τα «δώρα» αυτής της σχέσης;

Πριν από λίγα χρόνια ήμουν αρνητική. Όχι επειδή δεν υποψιαζόμουν τα θετικά της συνύπαρξης ενός παιδιού με ένα κατοικίδιο, αλλά επειδή γνώριζα από πρώτο χέρι τι σημαίνει να έχεις σκυλάκι στο σπίτι, πόσο μεγάλη ευθύνη και δέσμευση είναι. Η κόρη μου, που είναι μοναχοπαίδι, ζητούσε από 6 ετών επίμονα ένα σκυλάκι. Φαντάστηκα ότι θα της περνούσε, ότι ήταν κάποια φάση της ηλικίας της.

Ήμουν σίγουρη ότι αν παίρναμε σκύλο, σύντομα θα βαριόταν και η φροντίδα του ζώου θα γινόταν αποκλειστικά δική μου ευθύνη. Την άφησα λοιπόν με την επιθυμία, ενώ παράλληλα τόνιζα πόση φροντίδα χρειάζεται ένα ζωάκι. Εκείνη ήταν απτόητη. Τέσσερα χρόνια μετά –και με τον εγκλεισμό της πανδημίας σύμμαχό της–, η επιμονή της με νίκησε και υιοθετήσαμε ένα κουτάβι. 

Σκύλος και μοναχοπαίδι

Πρέπει εδώ να τονίσω ότι όλα όσα θα διαβάσετε παρακάτω αφορούν έναν σκύλο, γεγονός που καθορίζει τον βαθμό της αλληλεπίδρασης με το παιδί. Θα μπορούσε να είναι και γάτα, αλλά σίγουρα δεν είναι το ίδιο με το να έχεις στο σπίτι ένα καναρίνι ή μια θαλάσσια χελώνα.

Το σκυλάκι απαιτεί από το παιδί μεγαλύτερη δέσμευση, αλλά προσφέρει και μια πιο δυνατή σχέση. Σε ένα μοναχοπαίδι που περνάει τον περισσότερο χρόνο μόνο του, αλλά με τα βλέμματα των γονιών του στραμμένα συνεχώς πάνω του, τα δώρα του συγκεκριμένου κατοικίδιου είναι ανεκτίμητα. 

iStock

Ποια είναι τα οφέλη;

Τα πιο σημαντικά «δώρα» του κατοικίδιου προς ένα μοναχοπαίδι σημειώνει η παιδοψυχολόγος Έλλη Γιαννοπούλου.

– Ανάληψη ευθύνης

Το μοναχοπαίδι, που βίωνε μια πραγματικότητα όπου όλοι και όλα περιστρέφονταν γύρω του, τώρα καλείται να φροντίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το ζωάκι του.

– Παρατηρητικότητα

Το παιδί πρέπει να παρατηρήσει το σκυλάκι και να μάθει να ερμηνεύει τα «σημάδια» της συμπεριφοράς του και το ποια μηνύματα θέλει να του στείλει. Για παράδειγμα, όταν θέλει να βγει έξω, ο σκύλος στέκεται κοντά στην πόρτα. Η παρατηρητικότητα της συμπεριφοράς ενισχύει τις κοινωνικές δεξιότητες του παιδιού, καθώς έτσι μαθαίνει να παρατηρεί και τις συμπεριφορές των άλλων.

– Ενσυναίσθηση

Όταν το παιδί μάθει να παρατηρεί το κατοικίδιο, προσπαθεί να καταλάβει πώς νιώθει ώστε να ικανοποιήσει τις ανάγκες του. Όλη αυτή η διαδικασία αποτελεί προπόνηση στην ενσυναίσθηση.

– Υπομονή

Το κουτάβι μπορεί να είναι χαριτωμένο, αλλά μπορεί να κάνει και αρκετές ζημιές, όπως να μασουλάει τα παιχνίδια του παιδιού, να ρίχνει κάτω τα πράγματά του, να λερώνει μια εργασία που μόλις έχει τελειώσει. Το παιδί μαθαίνει να έχει υπομονή και να διαχειρίζεται τις συναισθηματικές του αντιδράσεις, επειδή το σκυλάκι θα του κάνει ένα παραπονιάρικο γάβγισμα.

iStock

– Συναισθηματική ασφάλεια

Το κατοικίδιο και ιδιαίτερα το σκυλάκι προσφέρει σταθερή αγάπη άνευ όρων. Είναι πάντα εκεί να υποδεχτεί με χαρά το παιδί όταν γυρίζει από το σχολείο, είναι πάντα εκεί όταν θέλει να το χαϊδέψει γιατί είχε μια δύσκολη μέρα, είναι πάντα εκεί για να του «πει» τα προσωπικά του χωρίς κριτική.

– Συντροφικότητα

Τα μοναχοπαίδια παραπονιούνται συχνά ότι δεν έχουν παρέα. Με το κατοικίδιο το αίσθημα της μοναξιάς κατευνάζεται.

– Σεβασμός των ορίων

Το παιδί καταλαβαίνει ότι χρειάζεται να ελέγχει τη δύναμή του και να προσαρμόζει τις κινήσεις του, έτσι ώστε να μην ενοχλεί ή να μην πονάει το ζωάκι, αλλά και να προστατεύει τον εαυτό του.

– Αυτοπεποίθηση

Τα μοναχοπαίδια έχουν συχνά την αίσθηση ότι κάτι τους λείπει. Ένα ζωάκι τα βοηθάει στην αίσθηση πληρότητας και νιώθουν πιο όμορφα με τον εαυτό τους, καθώς καταφέρνουν να φροντίζουν το κατοικίδιο και παίρνουν περισσότερες πρωτοβουλίες.

– Εξοικείωση με την απώλεια

Ο κύκλος της ζωής σε ένα ζωντανό πλάσμα που αποτελεί μέλος της οικογένειας είναι από τα πολύ σημαντικά οφέλη που προσφέρει η συμβίωση με το κατοικίδιο. Το παιδί συνήθως συνοδεύει στον κτηνίατρο το ζωάκι του και έρχεται αντιμέτωπο με δύσκολα θέματα, όπως η ασθένεια και η απώλεια/πένθος.

ΜΟΛΙΣ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙ ΟΤΙ Η ΣΥΝΥΠΑΡΞΗ ΜΕ ΕΝΑ ΣΚΥΛΑΚΙ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΟΠΩΣ ΑΚΡΙΒΩΣ ΠΕΡΙΜΕΝΕ, ΑΡΧΙΖΟΥΝ ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΑΠΤΥΞΗ.

Το πιο σημαντικό «δώρο» για το μοναχοπαίδι μου

Μετρώντας λίγους μήνες με το σκυλάκι στο σπίτι, παρατηρώ ότι το πιο σημαντικό όφελος για το δικό μου παιδί είναι κάτι διαφορετικό από τα παραπάνω. Κάτι που κι εγώ ως μοναχοπαίδι άργησα πολύ να αντιληφθώ και με ταλαιπώρησε στη ζωή μου: η ανθεκτικότητα στη ματαίωση. 

«Πριν αποκτήσουμε κάτι, είτε είμαστε μεγάλοι είτε μικροί, το κάνουμε εικόνα με τη φαντασία μας. Και, όταν πρόκειται για κάτι που επιθυμούμε πολύ, η εικόνα είναι εξιδανικευμένη. Όταν το μοναχοπαίδι της οικογένειας επιθυμεί ένα κατοικίδιο, φαντάζεται ότι θα κάνουν παρέα, θα παίζουν μαζί, θα κάνει ό,τι του λέει και θα νιώθει όμορφα μαζί του. Στην πραγματικότητα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Από την αρχή της συνειδητοποίησης ότι η συνύπαρξη με το σκυλάκι δεν ήταν αυτό που περίμενε το παιδί, αρχίζουν και τα οφέλη για τη συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη του», αναφέρει η κ. Γιαννοπούλου.

Από τις πρώτες μέρες η κόρη μου κατάλαβε πως το σκυλάκι δεν ήταν ακριβώς αυτό που περίμενε. Σε κάθε περιστασιακή ματαίωση των προσδοκιών της, ακόμη κι αν θυμώσει, γρήγορα το ξεπερνάει. Διότι αυτό αντισταθμίζεται από άλλες παραμέτρους, όπως είναι η χαρούμενη διάθεση που της μεταδίδει. Έτσι, μαθαίνει να μην απογοητεύεται εύκολα και αντιλαμβάνεται ότι ακόμη και αν τα πράγματα δεν έρχονται όπως τα φανταζόμαστε, μπορεί και πάλι να είναι όμορφα. 

«Με τσαντίζει που δεν κάθεται να την παίρνω αγκαλιά όποτε θέλω, αλλά είναι τόσο γλυκούλα που την αγαπάω κι έτσι», μου λέει. Η συνύπαρξη με το σκυλάκι δεν ήταν όπως την είχε σχεδιάσει. Είναι χειρότερη και καλύτερη ταυτόχρονα. Και αυτή η συνειδητοποίηση την κάνει πιο δυνατή και πιο ευτυχισμένη. 

Η Έλλη Γιαννοπούλου είναι παιδοψυχολόγος.