ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΤΟ ΣΩΣΤΟ ΤΣΕΚ-ΑΠ ΤΟΥ ΣΚΥΛΟΥ ΜΑΣ

Ο προληπτικός έλεγχος της υγείας του σκύλου μας είναι εξίσου σημαντικός με το δικό μας τσεκ-απ, αν θέλουμε να περάσουμε μαζί πολλά, καλά χρόνια.

Κάθε χρόνο είναι χρήσιμο να κάνουμε ένα τσεκ-απ για να ελέγξουμε την κατάσταση της υγείας μας. Είναι η διαδικασία που μας βοηθά να εντοπίσουμε τυχόν θέματα στην απαρχή τους, όταν οι πιθανότητες για θεραπεία και ίαση είναι πολύ περισσότερες. Το τι περιλαμβάνει κάθε τσεκ-απ εξαρτάται από την ηλικία μας, το ιστορικό μας, τον τρόπο ζωής, το τι τρώμε, το πόσο δραστήριοι είμαστε και το αν καπνίζουμε.

Ό,τι ισχύει για εμάς ισχύει και για τα κατοικίδιά μας. Τι είναι, όμως, εκείνο που χρειάζονται ακριβώς;

Το τσεκ-απ του σκύλου μας βήμα προς βήμα

Επικοινωνήσαμε με τον Κυριάκο Αφεντουλίδη, μέλος της Ευρωπαϊκής Κτηνιατρικής Καρδιολογικής Εταιρείας (European Society of Veterinary Cardiology – ESVC) και της Ελληνικής Κτηνιατρικής Δερματολογικής Εταιρείας (ΕΚΔΕ). Από το 2001, ασχολείται με την κλινική παθολογία σκύλων και γατών, με ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον στην καρδιολογία και στη δερματολογία. Τι μας προτείνει;

• Ξεκινάμε με μία καλή κλινική εξέταση, που μπορεί να αναδείξει διάφορα σοβαρά ή μη προβλήματα υγείας. Η πρώτη αυτή εξέταση πρέπει να γίνεται άμεσα με την απόκτηση του κατοικίδιου, ακόμα κι όταν το κατοικίδιο είναι λίγων μηνών, ώστε να διαγνωστούν πιθανά συγγενή προβλήματα, όπως για παράδειγμα ένα φύσημα στην καρδιά.
• Στο εξάμηνο, γίνεται αιμοληψία για τον πρώτο έλεγχο για λεϊσμανίαση (καλαζάρ) και διροφιλαρίωση (βλ. σκουλήκι της καρδιάς).
• Στην περίπτωση που το ζωάκι μας ήταν αδέσποτο, ο έλεγχος πρέπει να είναι πιο λεπτομερής και να περιλαμβάνει και αιμοδιάγραμμα, που παλιά το λέγαμε γενική αίματος – δείχνει αιματοκρίτη, λευκά, αιμοπετάλια κ.ά.
• Ένας σκύλος, ιδίως μεγαλόσωμης φυλής, χρειάζεται και ορθοπεδικό, κλινικό και ειδικό ακτινολογικό έλεγχο μέχρι την ηλικία των 4 με 5 μηνών. Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να προλάβουμε πράγματα, αν διαπιστωθεί προδιάθεση για δυσπλασία των ισχίων.

iStock

• Είναι καλό με την ενηλικίωση, περίπου στο πρώτο έτος, να γίνεται ένας πλήρης αιματολογικός έλεγχος, ώστε να τον έχουμε ως κριτήριο και μέτρο σύγκρισης στο μέλλον.
• Αν είναι ταλαιπωρημένο το ζώο, οφείλουμε να ελέγξουμε την ηπατική και τη νεφρική λειτουργία του. Αυτά αποκτούν μεγαλύτερη σημασία στα ζώα μεγαλύτερης ηλικίας, γι’ αυτό από τα 7 χρόνια και μετά ο σχετικός προληπτικός έλεγχος πρέπει να είναι ετήσιος.
• Στην ίδια ηλικία, καλό είναι να ξεκινάμε και τον υπέρηχο κοιλίας, προληπτικά. Δείχνει τα όργανα της κοιλιάς και αν υπάρχουν μάζες ή πιθανές μεταβολές.
• Έως τότε, κάθε χρόνο οφείλουμε να ελέγχουμε προληπτικά το κατοικίδιό μας για νοσήματα: λεϊσμανίαση και ερλιχίωση.
• Όταν το ζωάκι μας γίνεται υπερήλικας, χρειάζονται δύο επισκέψεις τον χρόνο, για καλές κλινικές εξετάσεις, ώστε να δει ο γιατρός πράγματα που δεν παρατηρεί ο ιδιοκτήτης. Κάνουμε ψηλάφηση στην κοιλιά, έλεγχο της καρδιάς, των πνευμόνων, των λεμφαδένων κ.ά.
• Τέλος, είναι χρήσιμο να ελέγχουμε το ζώο όταν μας αποχαιρετούν τα τσιμπούρια και οι σκνίπες, κάτι που συνήθως συμβαίνει από τον Οκτώβριο και μετά.

«ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΦΑΙΝΟΝΤΑΙ ΚΟΣΤΟΒΟΡΑ ΣΕ ΠΟΛΛΟΥΣ. ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΩΡΑ ΟΜΩΣ, Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΣΕΙ ΤΟ ΖΩΟ».

Μια ιστορία με πρωταγωνιστή τον Μπέμπη

Ο ένας σκύλος μου (ονόματι Μπέμπης) είχε διαγνωστεί με φύσημα από την πρώτη επίσκεψη στον κτηνίατρο, το 2010. Το είχε χαρακτηρίσει ως «άνευ σημασίας». Λίγα χρόνια αργότερα, του συνταγογράφησε φάρμακο ήπιας δράσης που –για να μη στα πολυλογώ– ήταν σαν απλή καραμέλα για το πραγματικό του πρόβλημα: μια βαλβίδα η οποία είχε τεθεί εκτός λειτουργίας.

Με αφορμή τις προσωπικές μου αναζητήσεις, έμαθα πως είναι χρήσιμο να γίνεται ένας υπέρηχος και ένα triplex στο ζωάκι όταν κλείσει τα 7 ή 8 χρόνια, καθώς αυτή είναι η τρίτη ηλικία (ανάλογα με τη ράτσα του). Εφόσον δεν έχει διαπιστωθεί κάποια ανωμαλία στις ακροάσεις νωρίτερα –για να χρειαστούν νωρίτερα περισσότερο ενδελεχείς εξετάσεις–, ελέγχουμε την καρδιά και χρησιμοποιούμε το αποτέλεσμα ως οδηγό για τη συνέχεια.

«Μια καλή κλινική εξέταση μας βοηθά να δούμε αρκετές λειτουργίες του ζώου. Η καλή ακρόαση της καρδιάς μπορεί να δείξει συγγενές φύσημα στα ζωάκια που είναι λίγων μηνών. Οι εκτιμήσεις πρέπει να γίνουν από ειδικό, ώστε να καταλήξει αν χρειάζεται άμεση διερεύνηση ή όχι», λέει ο κ. Αφεντουλίδης.

«Μέχρι την ηλικία των 6 μηνών αλλάζουν κάποια πράγματα στην ωρίμανση της καρδιάς. Μπορεί, δηλαδή, ένα μικρό φύσημα να μην ακούγεται πια. Αν είναι έντονο, θα συνεχίσει να υφίσταται, άρα θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω», προκειμένου να μην ταλαιπωρείται άδικα το κατοικίδιό μας.

Ο προληπτικός ρόλος του τσεκ-απ στον σκύλο μας

Ο ειδικός αναγνωρίζει πως όλα αυτά μπορεί να φαίνονται πολλά και κοστοβόρα σε πολλούς, εξ ου και δεν γίνονται πάντα. «Την ίδια ώρα όμως, η πρόληψη μπορεί να σώσει το ζώο. Για παράδειγμα, ο υπέρηχος κοιλίας μπορεί να δείξει μία αρχόμενη νεοπλασία (καρκίνο) στον σπλήνα, στον νεφρό ή σε οποιοδήποτε άλλο όργανο, οπότε μπορούμε να παρέμβουμε έγκαιρα, πριν αυτή εξαπλωθεί».

Ομολογεί ότι «πάντα παίζει ρόλο και ο παράγοντας “τύχη”. Καμιά φορά χάνεις πράγματα και στο τσεκ-απ. Πόσο μάλλον όταν δεν το κάνεις καθόλου».

Επίσης, μπορούμε να προκαλέσουμε πρόβλημα στο ζώο εκεί που δεν υπάρχει. «Για παράδειγμα, υπάρχει το φαινόμενο της κακής χρήσης σαμπουάν, που δημιουργεί προβλήματα (σ.σ. η Μυσιρλού, το άλλο μου σκυλί, έπαθε έγκαυμα κατά μήκους της σπονδυλικής στήλης), όπως υπάρχει και λανθασμένη συχνότητα πλύσεων. Ιδανικά δεν πρέπει να είναι πιο συχνές από μια φορά τον μήνα –και πάντα με ειδικό σαμπουάν για σκύλους–, γιατί μπορεί να προκληθεί ξηροδερμία».

Ένα ακόμα απλό πράγμα που μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα «είναι οι τροφές, που πρέπει να είναι καλής ποιότητας και κατάλληλες για την ηλικιακή κατηγορία του ζώου. Έχουν άλλη σύνθεση ανάλογα με τις ανάγκες. Βλέπω συχνά να δίνουν στα ζώα τους ειδικές τροφές για την καρδιά, όταν προκύψει πρόβλημα, χωρίς να έχουν συνεννοηθεί προηγουμένως με τον γιατρό. Το κάθε στάδιο, όμως, του όποιου προβλήματος στην καρδιά έχει τη δική του κατηγορία τροφής. Η ειδική τροφή για την καρδιά δίδεται στο τελικό. Γι’ αυτό είναι χρήσιμο να επιλέγουμε ό,τι αφορά το κατοικίδιο μας σε συνεννόηση με τον γιατρό. Δεν κοιτάμε μόνο την ηλικία, αλλά και τι περιέχεται στην τροφή. Για παράδειγμα, μια υψιπρωτεϊνική τροφή μπορεί να κάνει κακό στους νεφρούς, αν υπάρχει προδιάθεση».

iStock

Θέλουν και τα σκυλιά τον ειδικό τους

Ρώτησα τον κ. Αφεντουλίδη ποια είναι τα περιστατικά που καλείται να διαχειριστεί πιο τακτικά. «Τα καρδιολογικά, στα οποία έχει μεγάλη σημασία η έγκαιρη διάγνωση, και η έγκαιρη έναρξη της θεραπείας, γιατί έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του χρόνου ζωής του ζώου, αλλά και τη σημαντική βελτίωση της ποιότητας της ζωής του. Επίσης, τα δερματολογικά, τα οποία αν παραμεληθούν μπορεί να προκύψουν σοβαρά προβλήματα».

Με ανθρώπινους όρους, οι κτηνίατροι είναι οι παθολόγοι και μετά υπάρχουν ειδικότητες. «Στην Ελλάδα υπάρχουν ελάχιστες ειδικότητες σε αντίθεση με το εξωτερικό. Καλό είναι όμως όταν έχουμε να αντιμετωπίσουμε κάποιο συγκεκριμένο πρόβλημα υγείας του ζώου μας να απευθυνόμαστε μετά από έρευνα αγοράς σε γιατρούς που έχουν εμπειρία στη συγκεκριμένη κατηγορία προβλήματος (καρδιολογία, δερματολογία, ορθοπεδική, οφθαλμολογία κ.ά.)».

Δεν έχουμε όλοι οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων νοοτροπία ελέγχου των ζώων μας. «Δυστυχώς, έχει μειωθεί ο προληπτικός έλεγχος, λόγω οικονομικών συνθηκών. Συνήθως γίνονται τα άκρως απαραίτητα. Υπάρχει και μια μερίδα ανθρώπων που κάνει για το ζώο του όσα πρέπει να γίνουν. Αυτό όμως προϋποθέτει μια οικονομική άνεση που δεν την έχει ο καθένας. Καλό λοιπόν θα είναι σε συνεννόηση πάντα με τον κτηνίατρο μας να καθορίζονται οι έλεγχοι που επιβάλλονται με βάση τις ιδιαιτερότητες του δικού μας κατοικίδιου».