ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΤΟ ΗΧΗΤΙΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ ΑΠΟ ΤΗ ΓΥΝΑΙΚΟΚΤΟΝΙΑ ΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΑΝΑΡΓΥΡΟΥΣ

Δεν στεκόμαστε στην τραγικότητα των συμβάντων. Ή στο ότι χρειάζονται μόνο λίγα δευτερόλεπτα για να γίνει το κακό. Ούτε καν στον ρόλο της Αστυνομίας. Στεκόμαστε μόνο στον τόνο των ανθρώπινων φωνών και στα όσα αποκαλύπτει για τον τρόπο που μεγαλώνουμε.

Συνήθως δεν ακούω και δεν βλέπω βίντεο από τραγικά γεγονότα. Είναι κάτι που δεν μπορώ να διαχειριστώ και το αποφεύγω. Αυτή τη φορά όμως, σε αυτή τη γυναικοκτονία, κάτι με έκανε να πατήσω το βελάκι πάνω στην εικόνα.

Το στόρι το ήξερα, όλοι το μάθαμε, αλλά αυτό που άκουσα ήταν ό,τι πιο ανατριχιαστικό έχω ακούσει το τελευταίο διάστημα.

Σε ένα ηχητικό στιγμιότυπο μπορείς να πιάσεις μηνύματα που ο γραπτός λόγος δεν είναι ικανός να αποδώσει. Αυτή άλλωστε είναι και η αιτία που πολλές φορές ένα γραπτό μήνυμα μπορεί να φανεί παρεξηγήσιμο: επειδή δεν σου δίνει τη δυνατότητα να ακούσεις τον τόνο της φωνής του αποστολέα και να συμπεράνεις κάποια πρόθεση.

Λουλούδια, κεριά και συνθήματα έξω από το Αστυνομικό Τμήμα των Αγίων Αναργύρων, Παρασκευή 5 Απριλίου 2024. ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI

Τι ακούγεται στο ηχητικό ντοκουμέντο της γυναικοκτονίας

Στο ηχητικό βίντεο της Κυριακής Γρίβα με τον αστυνομικό της Αμέσου Δράσεως, ακούω μια ευγενική και ήρεμη κοπέλα, που –ενώ σίγουρα φοβάται– καταφέρνει να παραμένει ψύχραιμη και τυπική και να αναφέρει όλα όσα της ζητούνται.

Από την άλλη, ο συνομιλητής της παραμένει απαθής και φροντίζει να καταγράψει τα απαραίτητα στοιχεία, ενώ ο τόνος της φωνής του δεν δείχνει κανένα ενδιαφέρον.

Εκδήλωση διαμαρτυρίας μαθητών έξω από το Αστυνομικό Τμήμα των Αγίων Αναργύρων, για τη γυναικοκτονία της Κυριακής Γρίβα. ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI

Ακούγεται σα να μη συνειδητοποιεί ότι η συγκεκριμένη στιγμή είναι κρίσιμη, ούτε και ότι η ίδια του η θέση δεν είναι απλώς γραφειοκρατική. Είναι μια θέση υπευθυνότητας και πολύ γρήγορων αντανακλαστικών, καθώς τα πράγματα και οι καταστάσεις που την αφορούν μπορεί να ξεφύγουν μέσα σε δευτερόλεπτα.

Δεν θα σταθώ στο ότι ένας αστυνομικός πρέπει να το ξέρει αυτό. Ούτε στο ότι, όταν ένα κράτος επιλέγει ανθρώπους γι’ αυτό το επάγγελμα, θα πρέπει να υπάρχουν πολύ συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης. Δεν θα σταθώ στην «ποινή» του συγκεκριμένου υπαλλήλου, ούτε καν στο περιεχόμενο της φράσης «το περιπολικό δεν είναι ταξί». Πράγματι, το περιπολικό δεν είναι ταξί.

Θα σταθώ μόνο στο ύφος του ανθρώπου αυτού, που εκπέμπει ανωτερότητα και coolness, ενώ (μόνο) κατά την εκφορά της συγκεκριμένης πρότασης έως και νταηλίκι.

Ποιες απορίες μού γεννήθηκαν

Δεν μπορώ παρά να αναρωτηθώ από πού προκύπτει αυτό το νταηλίκι. Από την επαγγελματική του ταυτότητα; Από τον βαθμό του; Ή ίσως από τα έμφυλα στερεότυπα που διέπουν την κοινωνία μέσα στην οποία μεγάλωσε;

ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI

Από την άλλη, ο τόνος μιας γυναίκας που βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο πώς μπορεί να είναι τόσο ήρεμος; Πώς μπορεί να παραμένει ψύχραιμη και ευγενική, ενώ τρέμει για τη ζωή της;

Θα μπορούσαμε ενδεχομένως να ισχυριστούμε ότι κάτι τέτοιο μπορεί ως έναν βαθμό να προκύπτει και από άγνοια κινδύνου, όμως κάτι τέτοιο δεν συνάδει ούτε με το περιεχόμενο όσων λέει, ούτε με την απόφασή της να απευθυνθεί στην Αστυνομία.

Έστω ότι και ο τόνος του αστυνομικού θα μπορούσε να ερμηνευθεί με το ίδιο σκεπτικό. Αλλά πόση άγνοια κινδύνου μπορείς να έχεις, όταν εργάζεσαι στην Άμεση Δράση και γνωρίζεις πόσες γυναικοκτονίες συμβαίνουν;

Τα δολοφονικά στερεότυπα της κοινωνίας μας

Θα τολμήσω λοιπόν να αποδώσω αυτό που άκουσα στα κοινωνικά στερεότυπα. Από τη μια έχουμε τη γυναίκα, που ακόμη κι όταν διεκδικεί το δίκιο της, οφείλει να το κάνει ήρεμα, ευγενικά και ψύχραιμα. Να μην την πουν υστερική, τρελή, παράλογη, γκρινιάρα. «Έχει ψυχολογικά προβλήματα», λέει για τον πρώην σύντροφό της. Δεν τον κατηγορεί καν.

Από την άλλη έχουμε τον άντρα, τον σίγουρο, τον δυνατό, εκείνον που του επιτρέπεται να ειρωνευτεί, να κάνει λίγο τον νταή αν χρειαστεί –ίσως να παίξει και ξύλο– αλλά πάντως όχι να απαντήσει στον ίδιο ευγενικό τόνο. Αν στην εξίσωση προσθέσουμε και λίγη νοοτροπία εξουσίας, το μείγμα γίνεται εκρηκτικό.

Δεν χρειάζεται να προσθέσω πόσο υποσυνείδητα έχουν περάσει όλα αυτά τα πρότυπα στις συμπεριφορές μας. Χρειάζεται όμως να μπορούμε να τα διακρίνουμε και να τα αλλάζουμε.

Γιατί διαφορετικά, η προτροπή Μίλα! Δεν είσαι μόνη σου! ακούγεται –και με ακραία τραγικό τρόπο– αποδεικνύεται κούφια.