ΘΕΣ ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΒΕΙΣ ΤΙ ΕΙΝΑΙ NFT;

Θα προσπαθήσω να σου εξηγήσω τι είναι NFT σε όσο πιο απλά ελληνικά γίνεται. Μετά, μπορεί να θέλεις να δημιουργήσεις ή να αγοράσεις δικά σου. Μπορεί επίσης να μην σε ενδιαφέρει καθόλου να ασχοληθείς. Αλλά το σίγουρο είναι ότι θα ακούς να συζητιούνται αρκετά.

Όλο για NFT ακούω και NFT δεν βλέπω. Δηλαδή, δεν βλέπω κάπου πληροφορίες σε απλά ελληνικά, που να με βοηθήσουν να καταλάβω περί τίνος πρόκειται. Ναι, είμαι ακατέργαστη στο κομμάτι των κρυπτονομισμάτων και ως εκ τούτου δεν έχω ιδέα για ό,τι άλλο υπάρχει σε ψηφιακή αγορά. Πειράζει; Ενοχλώ κάποιον; Αλλά εμένα μάνα δεν με γέννησε; Ας έχω την πληροφορία και ας την αφήσω να πέσει κάτω.

To ακρωνύμιο NFT προκύπτει από τις λέξεις Non-Fungible Token. Το «non-fungible» σημαίνει «μη ανταλλάξιμο». Άρα, ότι είναι κάτι μοναδικό και αναντικατάστατο. Εν αντιθέσει με τα κρυπτονομίσματα, που είναι ανταλλάξιμα. Τόσο τα NFT όσο και τα Bitcoin (ή γενικά τα κρυπτονομίσματα) κατασκευάζονται (κωδικοποιούνται), με τη χρήση του ίδιου είδους προγραμματισμού. Κάπου εκεί τελειώνουν οι ομοιότητες.

Το «token» στη γλώσσα των υπολογιστών (προγραμματισμού) σημαίνει «λεκτική μονάδα». Επίσης, σημαίνει «λεξικογραφική μονάδα». Εν προκειμένω, είναι νόμισμα/τεκμήριο. Τύπου κάρτας. Άρα, το NFT είναι μια μοναδική στο είδος της κάρτα συναλλαγών, που δεν μπορείς να ανταλλάξεις. Δηλαδή, μπορείς. Αλλά με διαφορετική κάρτα και άρα με κάτι τελείως διαφορετικό.

Διάσημος συλλέκτης NFT ονόματι Gmoney εξήγησε στο CNBC Make It πως «το να έχεις NFT είναι “απόδειξη” κοινωνικού status στην κοινότητα των κρυπτονομισμάτων. Όπως είναι να έχεις ένα Rolex ή μια Lamborghini στην πραγματική ζωή. Όταν κάποιος αγοράζει ένα Rolex στον πραγματικό κόσμο, δεν πληρώνει χιλιάδες δολάρια για τη χρηστική αξία του ρολογιού. Μπορεί να κάνει την ίδια δουλειά και με ένα ρολόι αξίας 5 δολαρίων. Το Rolex, όμως, είναι επίδειξη κύρους. Όταν έχω ένα NFT και αναρτήσω το avatar μου στο Twitter και στο Discord (σ.σ. πλατφόρμα ανταλλαγής άμεσων μηνυμάτων και ψηφιακής διανομής), μπορώ να κάνω πολύ γρήγορα ανάλογη επίδειξη με μια φωτογραφία».

Ακόμα δεν σου είπα τι είναι NFT

Κράτα πως, στην πιο βασική του μορφή, το NFT είναι ένας τύπος κρυπτονομίσματος που αντιπροσωπεύει κάτι μοναδικό και συλλεκτικό, που δεν μπορεί να αναπαραχθεί. Οι περισσότερες ψηφιακές δημιουργίες είναι συνήθως άπειρες σε προσφορά. Αυτό δεν ισχύει με τα NFT. Το καθένα είναι μοναδικό ή, αν προτιμάς, έχει μοναδικούς κωδικούς αναγνώρισης.

iStock

Το Academy Binance έδωσε το πιο απλό παράδειγμα που μπορείς να βρεις εκεί έξω: «Μια απλή αναλογία ενός NFT είναι με μια ξεχωριστή κάρτα Pokémon. Οποιοσδήποτε μπορεί να εκτυπώσει κάποια και αυτή να μοιάζει πολύ με την πραγματική. Εντούτοις, η αξία δεν είναι ίδια στα μάτια ενός συλλέκτη που εκτιμά την κάρτα για τη μοναδικότητα και την αυθεντικότητά της».

Το κάθε NFT έχει ψηφιακή «υπογραφή» που καθιστά αδύνατη την ανταλλαγή ή την εξισορρόπηση διαφόρων μεταξύ τους. Επίσης, κάθε NFT έχει μόνο έναν ιδιοκτήτη τη φορά (που έχει μοναδικό ID και metadata που δεν μπορούν να αναπαραχθούν).

Τι μπορεί να γίνει NFT

Το κάθε NFT δημιουργείται (ο όρος που χρησιμοποιείται είναι «minted», δηλαδή «κόβεται», όπως τα νομίσματα στο νομισματοκοπείο) από ψηφιακά αντικείμενα που αντιπροσωπεύουν υλικά αλλά και άυλα στοιχεία. Όπως;

• Τέχνη
• GIF
• Βίντεο και αθλητικά στιγμιότυπα
• Συλλεκτικά είδη
• Εικονικά avatar και skin βιντεοπαιχνιδιών
• Επώνυμα αθλητικά παπούτσια

Ας γίνω και πιο συγκεκριμένη:

• Αρθρογράφος των New York Times πούλησε άρθρο του –σε έκδοση NFT– για 563.000 δολάρια.
• Το viral βίντεο ενός μωρού να δαγκώνει το δάχτυλο του αδελφού του πουλήθηκε για 761.000, το Μάιο του 2021.
• Tο ρεκόρ ανήκει στον Beeple, digital artist, graphic designer και animator, και το έργο του «EVERYDAYS: THE FIRST 5000 DAYS», που πουλήθηκε από τον οίκο δημοπρασιών Christie’s για 69 εκατομμύρια δολάρια.
• Ο Jack Dorsey, εκ των ιδρυτών του Twitter, πούλησε το πρώτο «τιτίβισμα» της ιστορίας ως NFT και πήρε περισσότερα από 2,9 εκατομμύρια δολάρια.

Ναι, και τα tweets μπορούν να γίνουν NFT, τα οποία εν ολίγοις είναι ψηφιακά στοιχεία που αντιπροσωπεύουν αντικείμενα του πραγματικού κόσμου. «Υπάρχουν» σε ένα blockchain (βλ. κατανεμημένη βάση δεδομένων, ένα δημόσιο «βιβλίο» που καταγράφει τις συναλλαγές -πάνω στην οποία δόμησε την ύπαρξή του το Bitcoin).

Από πέρυσι, πολλοί και διάφοροι (από σταρ του Bollywood και του αθλητισμού, έως οργανισμοί και κορυφαία brands) δημιουργούν δικά τους NFT και τα μοσχοπουλούν. Το δεύτερο τετράμηνο του 2021 ο όγκος συναλλαγών NFT έφτασε στα 10,7 δισεκατομμύρια δολάρια.

Αν ζαλίστηκες, κράτα ότι είναι μια φανταστική ευκαιρία που έχουν όσοι δημιουργούν το όποιο περιεχόμενο να βγάλουν χρήματα από τη δουλειά τους, εφόσον πείσουν πως αξίζει της προσοχής και χρημάτων.

iStock

Τέλος στους μεσάζοντες

Παρεμπιπτόντως, τα NFT υπάρχουν από το 2014, αλλά έκαναν «όνομα» εσχάτως, καθώς celebrities και ψηφιακοί καλλιτέχνες (μεταξύ πολλών άλλων) τα προτιμούν για τις δουλειές τους και τις αγοραπωλησίες έργων τέχνης που έχουν στην ιδιοκτησία τους. Γιατί; Επειδή δεν υπάρχουν μεσάζοντες, άρα όλο το ποσό είναι δικό τους. Οι καλλιτέχνες μπορούν να «προγραμματίσουν» με αυτόν τον τρόπο τα δικαιώματα εκμετάλλευσης της δουλειάς τους, ώστε να παίρνουν ποσοστό επί των πωλήσεων κάθε φορά που μια δημιουργία τους αλλάζει χέρια, κάτι που δεν γινόταν στον πραγματικό κόσμο.

Συνήθως τα NFT «διατηρούνται» στο blockchain Ethereum και στο BNB Smart Chain. Υποστηρίζονται, ωστόσο, και από άλλα.

To κάθε NFT κατέχει μια μοναδική θέση, την οποία ουδείς μπορεί να διαβάλλει. Μέσα σε αυτή τη μοναδική θέση αποθηκεύεται πληροφορία (ή σύνδεση σε εξωτερικές πληροφορίες) εικόνας, ήχου, κειμένου και άλλων δεδομένων που είναι το νόημα κάθε NFT – από πίνακες ζωγραφικής και τραγούδια έως συλλεκτικές κάρτες).

Ο Artibled, ο οποίος έχει πλήρη γνώση επί του κόσμου των NFT και της αγοραπωλησίας τους, εξήγησε πρόσφατα στο NEWS 24/7 πως «μπορείς να πάρεις μία εικόνα και να την κάνεις NFT. Αξία θα αποκτήσει εάν πείσεις τον υπόλοιπο κόσμο να το αγοράσει». Είπε και ότι το blockchain «σαν τεχνολογικό χέρι του θεού, λοιπόν, κατοχυρώνει τη μοναδικότητα ενός ψηφιακού αντικειμένου». Για να γίνει η εικόνα που τράβηξες, ας πούμε, με το κινητό σου NFT, πρέπει να πληροί τις προδιαγραφές ενός token, σε δημόσιο blockchain.

iStock

Πώς να φτιάξεις ένα NFT

Αν θες να δοκιμάσεις την τύχη σου και να δημιουργήσεις κάποιο, μπορείς να μπεις στο BakerySwap και στο Treasureland. Θα χρειαστείς το προϊόν (εικόνα, ήχο κ.λπ.), κάποια χρήματα για το fee και ένα ψηφιακό πορτοφόλι – το οποίο χρησιμοποιείς για τα κρυπτονομίσματα. Δεν γίνεται να μην έχεις, αφού αν τυχόν πουλήσεις το NFT, οι πιθανότητες είναι ότι η αγορά θα γίνει σε κρυπτονόμισμα.

Πώς να αγοράσεις ένα NFT

Αρχικά, θα χρειαστείς ψηφιακό πορτοφόλι, όπου όπως είπαμε, αποθηκεύονται τα κρυπτονομίσματα και τα NFT. Ίσως να χρειαστεί να αγοράσεις και κρυπτονόμισμα, ανάλογα με το τι δέχεται ο πάροχος NFT. Μπορείς να αγοράσεις κρυπτονόμισμα χρησιμοποιώντας μια πιστωτική κάρτα σε πλατφόρμες όπως το Coinbase, το Kraken, το eToro και το PayPal, και να το βάλεις στο ψηφιακό πορτοφόλι. Τα περισσότερα ανταλλακτήρια χρεώνουν τουλάχιστον ένα ποσοστό της συναλλαγής, όταν αγοράζεις κρυπτονόμισμα.

Σύμφωνα με το Forbes, οι πιο δημοφιλείς «αγορές» NFT είναι οι εξής:

• OpenSea.io: Είναι προμηθευτής «σπάνιων ψηφιακών αντικειμένων και συλλεκτικών αντικειμένων». Δημιουργείς ένα λογαριασμό και κάνεις μια «βόλτα» στις συλλογές.
• Rarible: Επίσης είναι δημοκρατική, ανοιχτή αγορά, που επιτρέπει σε καλλιτέχνες και δημιουργούς να εκδίδουν και να πουλούν NFT. Τα διακριτικά RARI που εκδίδονται στην πλατφόρμα επιτρέπουν στους κατόχους να σταθμίζουν χαρακτηριστικά, όπως τα τέλη και τους κανόνες της κοινότητας.
• Foundation: Στη συγκεκριμένη αγορά, οι καλλιτέχνες πρέπει να λάβουν πρόσκληση ή ψήφους από άλλους δημιουργούς, για να μπορούν να δημοσιεύσουν το περιεχόμενο τους. Η αποκλειστικότητα και το κόστος εισόδου της κοινότητας (οι καλλιτέχνες πρέπει επίσης να αγοράσουν τα «υλικά» για να «κόψουν» NFT), σημαίνει ότι κάθε μέλος του Foundation μπορεί να υπερηφανεύεται για έργα τέχνης υψηλότερου επιπέδου.

iStock

Τι θα κερδίσεις αν αγοράσεις NFT

Το μέλλον είναι αβέβαιο, ενώ γίνονται ουκ ολίγες απάτες. Οπότε, σε κάθε περίπτωση είναι χρήσιμο να είμαστε προσεκτικοί. Μια καλή κίνηση είναι η επένδυση μικρού ποσού, ώστε να δεις αν θα σε πείσει η δοκιμή. Πάντα κατά το Forbes:

Η αξία ενός NFT βασίζεται εξολοκλήρου στο τι είναι διατεθειμένος να πληρώσει για αυτό κάποιος άλλος. Επομένως, η ζήτηση είναι αυτή που ορίζει την τιμή, όχι τεχνικοί ή οικονομικοί δείκτες που επηρεάζουν τις τιμές των μετοχών. Ως εκ τούτου, ένα NFT μπορεί να μεταπωληθεί για ποσό μικρότερο αυτού που πληρώσατε. Ή να μην το θέλει κανείς και να σας μείνει.

Έχετε υπόψη και ότι τα NFT υπόκεινται σε φόρους κεφαλαιουχικών κερδών, όπως συμβαίνει όταν πουλάτε μετοχές με κέρδος. Βέβαια, θεωρούνται συλλεκτικά και ενδέχεται να μην λαμβάνουν τα προνομιακά ποσοστά μακροπρόθεσμων κεφαλαιουχικών κερδών που έχουν οι μετοχές. Ή μπορεί και να φορολογούνται με υψηλότερο συντελεστή, εάν αυτό αποφασίσει η εφορία. Τα κρυπτονομίσματα που χρησιμοποιούνται για την αγορά NFT επίσης ενδέχεται να φορολογηθούν, στην περίπτωση που έχει αυξηθεί η αξία συγκριτικά με εκείνη που αγοράσατε.

Συμπερασματικά, προσεγγίστε τα NFT όπως θα κάνατε κάθε επένδυση: κάντε την έρευνά σας, κατανοήστε τους κινδύνους –συμπεριλαμβανομένου ότι μπορεί να χάσετε τα χρήματα σας– και, αν καταλήξετε στο ότι θα αγοράσετε, να είστε πολύ προσεκτικοί.