ΣΥΝΑΡΠΑΣΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ-ΕΞΠΡΕΣ ΣΤΗΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Μια βραδιά σε ένα από τα πιο φημισμένα χαμάμ, ένα απόγευμα στο γραφικό Ορτάκιοϊ, μια νυχτερινή έξοδος στο αναπάντεχα ζωηρό Καντίκιοϊ, μια μεγάλη βόλτα στη Σκεπαστή Αγορά, μια ολόκληρη μέρα στην αρχοντική Πρίγκηπο, μια βόλτα στο αριστοκρατικό Νισάντασι. Θέλεις άλλους λόγους για μια γρήγορη απόδραση στην Κωνσταντινούπολη;
Κάθε φορά στην Κωνσταντινούπολη επιστρέφουμε σε κάτι παλιό και ανακαλύπτουμε κάτι καινούργιο. Κάθε φορά αισθανόμαστε πως περιπλανιόμαστε σε ένα αχανές και πολύβουο σταυροδρόμι πολιτισμών. Ναι, είναι η επιτομή του όρου και ποτέ δεν παύει να μας εκπλήσσει.
Ίσως γιατί η Πόλη του Βοσπόρου κρύβει ένα πλούτο σηματοδοτήσεων, ιδίως αν για οδηγό σου έχεις τις αφηγήσεις του Ορχάν Παμούκ, του Τούρκου νομπελίστα συγγραφέα. Τα βιβλία του διαπερνούν τον χρόνο και την ιστορία και λειτουργούν ως καλειδοσκόπιο για να δούμε την Πόλη αλλιώς. Παρόλο που δεν θα αποφύγουμε τα «κλασικά ταξιδιωτικά βήματα».
Πρώτο βράδυ στην Κωνσταντινούπολη
Άφιξη στο αεροδρόμιο Atatürk. Ο δρόμος μέχρι το κέντρο της πόλης είναι μακρύς και θορυβώδης. Κόρνες, ένταση και αρώματα. Μέσα από ένα κίτρινο ταξί, που κοστίζει περίπου 400 τούρκικες λίρες για να μας οδηγήσει στην περιοχή του Σουλταναχμέτ, όπου διαμένουμε.
Είναι ήδη σούρουπο. Είναι η πρώτη φορά που βρισκόμαστε ξανά στην Κωνσταντινούπολη μετά τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί. Η είσοδος είναι ελεύθερη. Δεν έχει εισιτήριο , ούτε τεράστιες ουρές. Μπαίνουμε όπως θα μπαίναμε σε οποιοδήποτε τζαμί. Στην είσοδο του προαυλίου αναγράφεται «The Hagia Sophia Grand Mosque» ενώ υπάρχει χώρος για να πλυθούν οι πιστοί, όπως οφείλουν πριν προσευχηθούν. Οι γυναίκες πρέπει να καλύψουν τα μαλλιά τους και τα όποια ακάλυπτα σημεία του σώματος. Φοράω ένα μαντήλι στο κεφάλι, βγάζουμε τα παπούτσια μας και βιώνουμε μια εντελώς διαφορετική εμπειρία σε σχέση με προηγούμενες επισκέψεις μας στην Αγία Σοφία.
Δεν θα επιστρέψουμε αυτή τη φορά στο Μπλε Τζαμί και το Τοπ Καπί. Το έχουμε κάνει κάμποσες φορές σε προηγούμενα ταξίδια.
Η ώρα της προσευχής στο κάλεσμα του ιμάμη ορίζει σχεδόν τα πάντα σε αυτήν την πλευρά της πόλης. Βγαίνοντας, κατευθυνόμαστε στη Γέφυρα του Γαλατά, που ενώνει την παλιά με τη νέα πόλη, και αγναντεύουμε τα παρατεταγμένα καλάμια των ψαράδων με θέα τον Κεράτειο.
Σταματάμε σε μια από τις πλωτές καντίνες στο Εμίνονου για ένα balik ekmek –σάντουιτς με ψάρι– κοιτάζοντας τον πύργο του Γαλατά και τους μιναρέδες της Πόλης.
Διασχίζουμε τη γέφυρα του Γαλατά, με κατεύθυνση τη συνοικία Μπέγιογλου. Τα ανηφορικά δρομάκια μας οδηγούν στον εμπορικό πεζόδρομο Ιστικλάλ Τζαντεσί που καταλήγει στην Πλατεία Ταξίμ.
Eίμαστε πλέον στη σύγχρονη πλευρά της πόλης. Κλασικές διευθύνσεις για γλυκό το ζαχαροπλαστείο Saray για εκμέκ και το Inci για προφιτερόλ Επιλέγουμε αυτή τη φορά να κάνουμε μια στάση σε ένα από τα καταστήματα του Hafiz Mustafa, που έχουν κατακλύσει πόλη. Τα σιροπιαστά του γλυκά δικαιώνουν την απόφασή μας.
Περιπλανιόμαστε στο Μπέγιογλου, στα κάθετα στην Ιστικλάλ δρομάκια που είναι γεμάτα μπαράκια, καφέ, εστιατόρια, και κοστοστεκόμαστε για ακούσουμε πλανόδιες μπάντες. Οι οριεντάλ ήχοι μπλέκονται με ροκ μουσικές.
Η κοσμοπολίτικη Κωνσταντινούπολη
Το επόμενο πρωί επισκεπτόμαστε το Ντολμά Μπαχτσέ, που δεν είχαμε προλάβει να δούμε τις άλλες μας φορές στην Πόλη. Το πιο εντυπωσιακό δεν είναι το εσωτερικό του παλατιού –παρά τις διακοσμημένες με χρυσό και κρύσταλλα αίθουσες– αλλά οι πύλες απ’ όπου έμπαινε στο λιμάνι ο σουλτάνος με την αυτοκρατορική λέμβο.
Βαδίζουμε προς τη Μπεσίκτας, κάνουμε μια στάση στο γήπεδο και μπαίνουμε στο κατάστημα της ομώνυμης ποδοσφαιρικής ομάδας. Το Μουσείο της Μπεσίκτας είναι ένας τρόπος για να προσεγγίσεις διαφορετικά την ιστορία της Τουρκίας. Στη συνέχεια, χανόμαστε στα δρομάκια μιας συνοικίας που δεν πρέπει να αγνοήσετε για μια γεύση πραγματικής ζωής στην Κωνσταντινούπολη.
Γευματίζουμε στο House Café, μια ενδιαφέρουσα και ασφαλή επιλογή που συνδυάζει στα πιάτα του δύση και ανατολή, και ανηφορίζουμε προς το Νισάντασι, το Κολωνάκι της Κωνσταντινούπολης.
Εκεί αντικρίζουμε τη σικ και γκλάμορους όψη της κοσμοπολίτικης μητρόπολης. Καθόμαστε για ένα κρασί σε ένα καφέ μπαρ, βλέποντας γυναίκες με επώνυμες μαντήλες να μπαινοβγαίνουν στους οίκους Prada και Louis Vuitton, και νιώθουμε πως βρισκόμαστε σε μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα με μουσουλμανικό πληθυσμό.
Μια ημέρα στο Ορτάκιοϊ
Την επόμενο πρωί παίρνουμε το τραμ με κατεύθυνση το Καμπατάς και έπειτα συνεχίζουμε για Ορτάκιοϊ, μια από τις πιο όμορφες περιοχές της Πόλης, στην ευρωπαϊκή όχθη του Βοσπόρου, πριν από τη Γέφυρα Ατατούρκ.
Η κεντρική πλατεία είναι γεμάτη κιόσκια που πωλούν kumpir, ψητή πατάτα με βούτυρο, ανοιγμένη στη μέση και γεμιστή με ό,κτι υλικό επιλέξει κανείς, από αλλαντικά και τυριά μέχρι λαχανικά και διάφορες σάλτσες. Αφού παραδινόμαστε στα καλέσματα των πωλητών και καταλήγουμε από ποιον θα δοκιμάσουμε τη σπεσιαλιτέ της περιοχής, κάνουμε βόλτα στα μαγαζάκια στα πλακόστρωτα και επισκεπτόμαστε το Tζαμί Μετζιντιγέ, ένα νεομπαρόκ κτίσμα που βρίσκεται στην προβλήτα.
Στη συνέχεια, κάνουμε μια στάση για το κλασικό σαλέπι και έναν περίπατο στα αρχοντικά της πιο ρομαντικής συνοικίας, και καθόμαστε σε ένα ρεστοράν-καφέ που βρίσκεται πάνω στο νερό. Η νύχτα πέφτε μαγικά στο Ορτάκιοϊ, καθώς τα φώτα των εστιατορίων αντανακλώνται στο νερό.
Μια νύχτα στο χαμάμ
Στον δρόμο της επιστροφής , επισκεπτόμαστε ένα από τα περίφημα χαμάμ της Πόλης. Επιλέγουμε σκοπίμως να βιώσουμε την εμπειρία του τούρκικου λουτρού αργά τη νύχτα, για να αποφύγουμε τον συνωστισμό και για να κλείσουμε τη βραδιά με απόλυτη χαλάρωση.
Η εμπειρία στο Çemberlitaş Hamam –τουλάχιστον αυτή την ώρα– είναι μοναδική και παρέχει μια από τις καλύτερες εμπειρίες λουτρού κάτω από έναν τεράστιο θόλο, και δίπλα στο Καπαλί Τσαρσί, το Μεγάλο Παζάρι. Το Χαμάμ με τη μοναδική αρχιτεκτονική, που χτίστηκε το 1584 και έχει υποστεί δυο αναστηλώσεις, χωρίζεται σε τμήμα ανδρών και γυναικών. Εκτός από την παραδοσιακή υπηρεσία με τρίψιμο και αφρό, επιλέγουμε και το μασάζ με λάδι και μάσκα προσώπου με πηλό. Βγαίνουμε αναγεννημένοι και έτοιμοι για ύπνο.
Ένα πρωινό στο Καπαλί Τσαρσί
Το επόμενο πρωινό είναι αφιερωμένο στη Σκεπαστή Αγορά. Περιφερόμαστε στον πολύχρωμο και πολύβουο λαβύρινθο με τα 4.500 δρομάκια και τα άπειρα μικρά μαγαζάκια. Χαζεύουμε πασμίνες, χαλιά, πολύχρωμα γυάλινα αντικείμενα και ξεσηκώνουμε μικρούς θησαυρούς για να φέρουμε την Πόλη στο σπίτι μας.
Δεν προλαβαίνουμε να περάσουμε αυτή τη φορά από την αιγυπτιακή αγορά των Μπαχαρικών και να χαθούμε στους πάγκους με τα βότανα, τα σαφράν και τα τσάγια.
Μια βραδιά στο Καντίκιοϊ
Το απόγευμα αποφασίζουμε να περάσουμε στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινούπολης και να δούμε πως διασκεδάζουν οι ντόπιοι. Παίρνουμε ένα από πλοία της γραμμής από το Εμινονού και μέσα σε λίγη ώρα αποβιβαζόμαστε σε ένα λιμάνι γεμάτο γλάρους και πλανόδιους πωλητές.
Όσο προχωράμε προς το εσωτερικό της περιοχής ανακαλύπτουμε μια άκρως ζωντανή συνοικία γεμάτη μπαρ, ρεστοράν και πολλά εναλλακτικά στέκια με φοιτητικό πληθυσμό. Διασχίζουμε τον κεντρικό πεζόδρομο, χανόμαστε στις διακλαδώσεις του και ανακαλύπτουμε την πραγματικά κοσμπολίτικη καρδιά της Κωνσταντινούπολη.
Η Kadife Sokak είναι οδός που φημίζεται για τη νυχτερινή ζωή της. Το Καντίκιοϊ μοιάζει να ανήκει στους νέους εναλλακτικούς Τούρκους. Οι μαντίλες σπανίζουν στα πολύβουα σοκάκια, καλλιτέχνες του δρόμου γεμίζουν την περιοχή με τη μουσική τους, ενώ διαρκώς ξεπροβάλλουν μπροστά μας μυστικά μπαρ μέσα σε αυλές και υπόγεια.
Στο Καντίκιοϊ δεν χρειαζόμαστε τουριστικό οδηγό. Είναι το πολιτισμικό κέντρο της ασιατικής πλευράς, γεμάτο μπαρ, κινηματογράφους και βιβλιοπωλεία. Κάνουμε κάμποσες στάσεις για ποτό, φαγητό και μικρές αγορές. Οι επιλογές είναι άπειρες, από το Victor Levi Wine House στην περιοχή Moda μέχρι το Mezedaki, εστιατόριο της Tsevik, συγγραφέως του «Πόλη μoυ».
Από την Κωνσταντινούπολη στην Πρίγκηπο
Την τελευταία ημέρα έχουμε αποφασίσει να την περάσουμε στα Πριγκηπόννησα. Παίρνουμε το φέρι μποτ από το Εμινονού νωρίς το πρωί και διασχίζουμε τη θάλασσα του Μαρμαρά.
Δεδομένου πως είναι ανέφικτο σε μια ημέρα να τα επισκεφτούμε όλα, προσπερνάμε την Kınalıada (Πρώτη) και την Burgazada (Αντιγόνη) και κατεβαίνουμε στην Πρίγκηπο, που οι Τούρκοι λένε Büyükada, δηλαδή Μεγαλόνησο.
Στο νησί δεν υπάρχουν αυτοκίνητα. Για να δούμε τα αξιοθέατα, οι επιλογές είναι οι εξής: άμαξα ή ποδήλατα. Νοικιάζουμε ποδήλατα για να γυρίσουμε το μεγαλύτερο από τα Πριγκηπόννησα και να δούμε τα περίφημα αρχοντικά και τις παραθεριστικές κατοικίες από το 1850.
Κατηφορίζουμε στην παραλία του νησιού που είναι γεμάτη ψαροταβέρνες. Η ελληνική παρουσία είναι ακόμα και σήμερα έντονη. Στη συνέχεια, κάνουμε μια βόλτα στα μικρομάγαζα με σουβενίρ και φυσικά μια τελευταία στάση στα γλυκοπωλεία με τους λουκουμάδες.
Η μικρή κακοκαιρία –λίγα παραπάνω μποφόρ από το επιτρεπόμενο– δεν αφήνει το πλοίο μας να φύγει. Μας ενημερώνουν πως θα μείνουμε στην Πρίγκηπο μέχρι να «αλλάξει ο καιρός». Ξέρουμε πως εάν δεν ταξιδέψουμε απόψε, θα χάσουμε την πτήση μας το επόμενο πρωί, ενώ δεν έχουμε εξασφαλίσει διαμονή στο νησί.
Ακολουθούμε ένα ανήσυχο πλήθος ταξιδιωτών που προσπαθεί να βρε λύση, προφανώς για αντίστοιχους λόγους. Μας επιβιβάζουν σε ένα άλλο πλοίο, που δεν πάει στο Εμινονού αλλά στην ασιατική πλευρά, που είναι πιο κοντά. Από εκεί παίρνουμε το μετρό και επιστρέφουμε.
Κάνουμε μια τελευταία βόλτα στην περιοχή που εκτείνεται γύρω από τον Κεράτειο Κόλπο, στα υπαίθρια εστιατόρια και έπειτα ένα περίπατο στα ανηφορικά σοκάκια γύρω από τον Γαλατά, με τα συναρπαστικά παλαιοπωλεία και μικρομάγαζα που παραμένουν ανοιχτά παρά την ώρα.
Καταλήγουμε να περιφερόμαστε στις σκεπαστές στοές που οδηγούν στην Isticlal. Είναι αργά. Μπαίνουμε σε ένα κίτρινο ταξί και επιστρέφουμε στη βάση μας. Σε λίγες ώρες πετάμε για Αθήνα.