ΠΩΣ ΤΟ CASH STUFFING ΘΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ ΝΑ ΞΟΔΕΥΕΙΣ ΧΡΗΜΑΤΑ ΜΕ ΣΥΝΕΣΗ

Το cash stuffing, ή αλλιώς το «φακέλωμα» των μετρητών, είναι μια μέθοδος που μπορεί να σε βοηθήσει να καταλάβεις πόσα χρήματα ξοδεύεις και για ποιον ακριβώς σκοπό.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Αποταμίευσης, στις 31 Οκτωβρίου (θεσπίστηκε σε ανάμνηση της ίδρυσης του Διεθνούς Ινστιτούτου Ταχυδρομικών Ταμιευτηρίων στο Μιλάνο, το 1924), θυμήθηκα την εποχή που σε κάθε παιδικό δωμάτιο υπήρχε ένας κουμπαράς. Ο δικός μου ήταν ένα ροζ γουρουνάκι. Μου τον είχε κάνει δώρο ο νονός μου. Τον είχε εγκαινιάσει με ένα γερό χαρτζιλίκι και ένα εκτενές λογύδριο περί αποταμίευσης, το οποίο ομολογώ δεν συγκράτησα. Αυτό που συγκράτησα ήταν ο ήχος από τα κέρματα που έβγαινε μέσα από την κοιλιά του κουμπαρά μου, όταν τον κουνούσα κάθε τόσο για να τσεκάρω «πώς πάνε τα κέρδη».

Σήμερα, η αποταμίευση για πολλούς ανθρώπους είναι ίσως ένα όνειρο απατηλό. Οι καθημερινές οικονομικές απαιτήσεις έχουν αυξηθεί κατά πολύ και αποτελεί πραγματική νίκη το να καταφέρει κανείς να ξοδεύει με σύνεση και «να τα βγάλει πέρα». Αν και οι ηλεκτρονικές πληρωμές βοηθούν στο να κρατάς λογαριασμό για το τι πληρώνεις και τι χρωστάς, η Gen Z (άνθρωποι που γεννήθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές της δεκαετίας 2010), δείχνουν να προτιμούν έναν άλλο τρόπο για να έχουν τον έλεγχο των χρημάτων τους.

Έρευνα του 2023, που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, έδειξε ότι το 69% της συγκεκριμένης ηλικιακής ομάδας χρησιμοποιεί περισσότερα μετρητά τώρα από ό,τι χρησιμοποιούσε ένα χρόνο πριν, ενώ το 23% δηλώνει ότι χρησιμοποιεί μετρητά για τις περισσότερες οικονομικές συναλλαγές. Όσο κι αν διαθέτουν τελευταίας τεχνολογίας κινητά και άλλες σύγχρονες συσκευές, τα πατροπαράδοτα μετρητά φαίνεται ότι βοηθούν τους Gen Zers να ελέγχουν τα έξοδά τους. Πάνω σε αυτή την ιδέα στηρίζεται μια νέα τάση οργάνωσης των οικονομικών, που κυκλοφόρησε στο TikTok: το cash stuffing.

Τι είναι το cash stuffing

To cash stuffing ή cash envelope budgeting είναι η μέθοδος του να τοποθετείς σε ξεχωριστούς φακέλους τα χρήματα που θα χρειαστεί να ξοδέψεις για συγκεκριμένους σκοπούς. Με απλά λόγια, υπολογίζεις χοντρικά το ποσό που θα διαθέσεις μηνιαία για διαφορετικά πράγματα (λογαριασμούς δημοσίου, ενοίκιο, κοινόχρηστα, διατροφή, διασκέδαση κ.ά.) και το βάζεις σε φακέλους όπου αναγράφεται ο σκοπός των εξόδων.

Κατά τη διάρκεια του μήνα, χρησιμοποιείς μόνο τα μετρητά που έχεις προβλέψει για κάθε κατηγορία, γνωρίζοντας έτσι κάθε στιγμή τι έχεις ξοδέψει και τι σου απομένει. Σίγουρα κάθε μήνας δεν είναι ίδιος από πλευράς υποχρεώσεων. Κάποια έκτακτα ή προγραμματισμένα γεγονότα και κοινωνικές εκδηλώσεις (π.χ. γάμοι, βαφτίσεις, γενέθλια) μπορεί να σε βγάλουν εκτός σχεδιασμού. Φρόντισε να υπολογίσεις από την αρχή του μήνα τα επιπλέον έξοδα ή φτιάξε ξεχωριστό φάκελο για την συγκεκριμένη κατηγορία.

Η αλήθεια είναι ότι το «φακέλωμα» των μετρητών στο σπίτι είναι μια πρακτική που δεν μας είναι εντελώς άγνωστη. Πολλοί από εμάς ίσως θυμόμαστε τους γονείς μας να έχουν αυτή τη συνήθεια, καθώς παλαιότερα τα μετρητά ήταν ο μοναδικός σχεδόν τρόπος οικονομικής συναλλαγής.

Αξίζει να κάνω cash stuffing;

Είναι προφανές ότι αυτός ο τρόπος σε βοηθάει να έχεις τον έλεγχο των χρημάτων σου και να μην παρασύρεσαι σε άσκοπα έξοδα. Πέρα από τις υποχρεωτικές πληρωμές λογαριασμών, δανείων κλπ, όλοι μας μπαίνουμε συχνά σε καταναλωτικούς πειρασμούς. Ειδικά όταν χρησιμοποιούμε πιστωτικές κάρτες ή κάνουμε online αγορές. Όταν όμως παρακολουθείς με τα ίδια σου τα μάτια πόσα χρήματα έχεις ακριβώς, αυτόματα καταλαβαίνεις και τι μπορείς να ξοδέψεις. Βλέποντας τους φακέλους σου να αδειάζουν σιγά σιγά, αποφεύγεις τα μικροέξοδα που τελικά επιβαρύνουν το ταμείο σου.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

H Yuval Shuminer, ιδρύτρια και CEO στο οικονομικό app Piere, υποστηρίζει σε σχετικό άρθρο ότι αν αγαπάς τις «μικρές πολυτέλειες» αλλά δυσκολεύεσαι να μαζέψεις χρήματα για μια μεγάλη αγορά, το cash stuffing θα σε βοηθήσει να αποκτήσεις τον έλεγχο των οικονομικών σου.

Ποια είναι τα προβλήματα όταν έχεις μόνο μετρητά στο σπίτι

Σίγουρα το να κρατάς στο σπίτι όλο το μηνιάτικό σου χωρισμένο σε φακέλους είναι από μόνο του επίφοβο. Η περίπτωση τα χρήματά σου να κάνουν φτερά υπάρχει και το ξέρεις (μην το πολυσκέφτεσαι, ωστόσο). Επίσης, όταν χρησιμοποιείς μόνο μετρητά, χάνεις την ασφάλεια που παρέχουν οι πιστωτικές κάρτες: οι ηλεκτρονικές συναλλαγές καταγράφονται και σε περίπτωση λάθους ή κλοπής της κάρτας σου μπορείς να αποζημιωθείς, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί στην περίπτωση των μετρητών. Άλλα προνόμια που κατά καιρούς προσφέρουν οι πιστωτικές, π.χ. πόντους, διάφορα πακέτα προσφορών, καθώς και εκπτώσεις στην ηλεκτρονική αγορά, δεν υφίστανται όταν τα χρήματα βγαίνουν κατευθείαν από το πορτοφόλι σου. Τέλος, τα μετρητά στις μέρες μας δεν έχουν ισχύ παντού (π.χ. σε κάποιες δημόσιες υπηρεσίες ή για αγορές από ένα ποσό και πάνω) και ίσως η αποκλειστική χρήση τους δυσκολέψει κάποιες συναλλαγές σου.

Προφανώς, το πώς θα διαχειριστείς τα οικονομικά σου είναι καθαρά δική σου απόφαση. Στην περίπτωση πάντως που θελήσεις να δοκιμάσεις το cash stuffing, καλό θα είναι να προσέξεις τα εξής:

• Αποφάσισε στην αρχή κάθε μήνα το budget για κάθε κατηγορία εξόδων.
• Χρησιμοποίησε αποκλειστικά χρήματα από τον φάκελο που αντιστοιχεί σε κάθε κατηγορία, ακόμα κι αν στην συνέχεια κάνεις την πληρωμή ηλεκτρονικά.
• Βάλε τους φακέλους σε διάφορα μη εμφανή σημεία του σπιτιού και κάθε τόσο άλλαζε θέσεις (κοίταξε μην μπερδευτείς).
• Προσπάθησε κατά την διάρκεια του μήνα να μην μεταφέρεις χρήματα από έναν φάκελο σε άλλον. Για παράδειγμα, εάν σου τελειώνουν τα χρήματα του φαγητού αλλά όχι συνολικά του μήνα, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να περιορίσεις τα έξοδα της συγκεκριμένης κατηγορίας και όχι να προσθέσεις χρήματα από μια άλλη.
• Στο τέλος του μήνα, παρατήρησε πώς πήγαν οι φάκελοί σου και επαναξιολόγησε το αρχικό ποσό που είχες τοποθετήσει. Εάν παρατηρείς π.χ. ότι επανειλημμένα ένας τομέας της ζωής σου έχει ανάγκη από περισσότερα χρήματα, ενίσχυσε τον αντίστοιχο φάκελο από την αρχή και μείωσε το ποσό σε κάποιον άλλο.
• Όταν αλλάζει μήνας, άδειασε τους φακέλους και ξεκίνα την διαδικασία από την αρχή. Εάν δεις ότι σε κάποια κατηγορία περίσσεψαν χρήματα, μπορείς να τα μεταφέρεις στον φάκελο με την επιγραφή «ο κουμπαράς μου».