ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΩΞΕΙΣ ΤΑ ΖΙΖΑΝΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΦΥΤΑ ΣΟΥ, ΧΩΡΙΣ ΧΗΜΙΚΑ

Αν τα φυτά στη βεράντα σας ή ο κήπος με λαχανικά ή λουλούδια έχει γεμίσει ζιζάνια, υπάρχει τρόπος να τα αντιμετωπίσετε χωρίς να χρησιμοποιήσετε χημικά.

«Τι είναι ένα αγριόχορτο [ζιζάνιο]; Ένα φυτό του οποίου οι αρετές δεν έχουν ακόμη ανακαλυφθεί», είχε γράψει το 1878 ο φιλόσοφος Ralph Emerson. Μέχρι, όμως, να ανακαλυφθούν οι αρετές του, σκέφτηκα εγώ, ας απαλλαγώ από την παρουσίαση όλων αυτών των ζιζανίων που έχουν κάνει κατάληψη στον μικρό μου κήπο. Έψαχνα μια λύση όσο γίνεται πιο φιλική στο περιβάλλον, που θα με βοηθούσε να ξεφορτωθώ τα ενοχλητικά αυτά φυτά. Έτσι, επικοινώνησα με τον Ηλία Κάνταρο, γεωπόνο και σύµβουλο βιολογικής γεωργίας.

«Η εμφάνιση ζιζανίων δεν είναι κάτι παράξενο ούτε κάτι απαραίτητα κακό», μου είπε εκείνος. «Τα ζιζάνια θεωρούνται “κακά”, γιατί καταλαμβάνουν μέρος της ποσότητας βιομάζας που μπορεί να παραχθεί σε μια περιορισμένη έκταση με περιορισμένους πόρους (θρεπτικά στοιχεία, νερό, φως). Όμως, πολλά από αυτά αποτελούν δείκτες για την κατάσταση του εδάφους, δίνοντάς μας έτσι την δυνατότητα να παρέμβουμε όταν χρειαστεί. Επιπλέον, συμβάλλουν σε έναν βαθμό στη βιοποικιλότητα της περιοχής. Δεν είναι, επομένως, αναγκαίος ο πλήρης αφανισμός τους».

Ξαφνιάστηκα ευχάριστα. Παρ’ όλα αυτά, το «κακό» στον κήπο μου είχε παραγίνει και χρειαζόμουν επειγόντως ένα «πράσινο» ζιζανιοκτόνο. Τα περισσότερα εμπορικά ζιζανιοκτόνα περιέχουν χημικές ουσίες επικίνδυνες για τον άνθρωπο, παραμένουν στο έδαφος και παρασύρονται από το νερό. Ας σκεφτούμε τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της χρήσης τους.

Πότε πρέπει να αντιμετωπίζονται τα ζιζάνια;

«Τα ζιζάνια πρέπει να αντιμετωπίζονται μόλις εμφανιστούν, πριν ανθίσουν. Αν βγάλουν σπόρους, θα πολλαπλασιαστούν και μετά δεν υπάρχει τρόπος να τα καταπολεμήσουμε», ήταν η πρώτα συμβουλή του ειδικού. Επιπλέον, είναι σημαντικό να επιλέγουμε χώμα καλής ποιότητας, απαλλαγμένο από σπόρους ζιζανίων. Το υγιές έδαφος οδηγεί σε υγιή βλάστηση, που με τη σειρά της εμποδίζει την ανάπτυξη ζιζανίων.

Το παραδοσιακό ξεχορτάριασμα

Το βοτάνισμα ή ξεχορτάριασμα είναι η πιο απλή και φιλική στο περιβάλλον μέθοδος καταπολέμησης των ζιζανίων. Αν και τείνει να εγκαταλειφθεί, είναι ένας από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους ελέγχου τους. Επιπλέον αποτελεί καλή σωματική δραστηριότητα! Μπορεί να απαιτεί αρκετή δουλειά, αλλά αν το κάνουμε συστηματικά, τα ζιζάνια θα μειωθούν. Επίσης, θα νιώθουμε μια μικρή ικανοποίηση, καθώς δεν ρυπαίνουμε το περιβάλλον και δεν θέτουμε σε κίνδυνο την υγεία μας.

Ένα επιπλέον πλεονέκτημα του ξεχορταριάσματος είναι ότι παρέχει ένα μέσο αερισμού του εδάφους. Δυστυχώς, δύσκολα εφαρμόζεται σε περιπτώσεις καταπολέμησης πολυετών ζιζανίων, επειδή έχουν βαθιές ρίζες και η απομάκρυνσή τους μπορεί να οδηγήσει στην ταυτόχρονη απομάκρυνση φυτών που δεν μας φταίνε σε τίποτα.

Τραβάμε το ζιζάνιο από τη ρίζα, για να το εμποδίσουμε να ξαναφυτρώσει. Αν δεν έχουμε τσουγκράνα ή κάποιο άλλο εργαλείο ή μηχάνημα, το αφαιρούμε με το χέρι.

iStock

3 φυσικοί τρόποι για κήπο χωρίς ζιζάνια

Αν τα ζιζάνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους, μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε με έναν από τους παρακάτω τρόπους.

1. Επιλέγουμε ανταγωνιστικά φυτά

Στον κήπο υπάρχει ανταγωνισμός μεταξύ των φυτών για το φως του ήλιου, το νερό και τα θρεπτικά συστατικά. Το αποτέλεσμα (με το οποίο συμφωνεί και ο Δαρβίνος) είναι οι ισχυρότεροι να επιβιώνουν και να ευδοκιμούν. Φυτεύουμε, λοιπόν, είδη που ανταγωνίζονται τα ζιζάνια και αναπτύσσουν γρήγορα άφθονη φυλλική επιφάνεια, σκιάζοντάς τα. Η ντοματιά, για παράδειγμα, είναι ένα τέτοιο φυτό.

2. Καλύπτουμε το έδαφος

Τα ζιζάνια είναι και αυτά φυτά, άρα χρειάζονται το φως του ήλιου για να ευδοκιμήσουν. Η εδαφοκάλυψη είναι μια εξαιρετική μέθοδος ελέγχου τους, καθώς δημιουργεί ένα φράγμα που κρατά τα ζιζάνια κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, στερώντας τους τις ζωοποιές ακτίνες του. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε εφημερίδες, χαρτόνι, ξερά χόρτα, πριονίδι για να εξαλείψουμε τα ζιζάνια που ήδη υπάρχουν, εμποδίζοντας ταυτόχρονα την ανάπτυξη νέων.

iStock

3. Κήπος χωρίς ζιζάνια με υλικά της κουζίνας

Αν δεν θέλουμε να ακολουθήσουμε κάποια από τις παραπάνω λύσεις, υπάρχουν στην κουζίνα μας υλικά που μπορούν να δώσουν μια κάποια λύση.

- Ξίδι: Το πιο συνηθισμένο σπιτικό ζιζανιοκτόνο είναι ο συνδυασμός ξιδιού (π.χ. 4 λίτρα), αλατιού (π.χ. 1 φλιτζάνι) ή / και σαπουνιού (π.χ. 1 κουταλιά). Το αποτέλεσμα είναι ένα γενικής χρήσης ζιζανιοκτόνο, με το οποίο ψεκάζουμε τα φύλλα και τους μίσχους των ανεπιθύμητων... επισκεπτών.

- Αλάτι: Διαλύουμε 1 μέρος αλάτι σε 8 μέρη ζεστό νερό, προσθέτουμε μικρή ποσότητα υγρού πιάτων και ρίχνουμε το διάλυμα σε μπουκάλι ψεκασμού. Για να το εφαρμόσουμε, καλύπτουμε τα κοντινά φυτά για προστασία και ψεκάζουμε τα φύλλα των ζιζανίων.

- Βραστό νερό: Είναι η πιο απλή μέθοδος από όλες. Βράζουμε νερό και στη συνέχεια το ρίχνουμε πάνω από τα φύλλα και τους μίσχους των ζιζανίων.

- Αλκοόλ: Αραιώνουμε δύο κουταλιές αλκοόλ σε τέσσερα φλιτζάνια νερό και ψεκάζουμε με το διάλυμα τα φύλλα των ζιζανίων.

«Οι λύσεις αυτές είναι ιδανικές για πεζοδρόμια, πάρκινγκ και περιοχές που δεν θέλουμε να καλλιεργήσουμε. Με εξαίρεση το βραστό νερό, οι υπόλοιπες μπορούν να επηρεάσουν το έδαφος και τη μετέπειτα καλλιέργεια. Για παράδειγμα, το αλκοόλ μπορεί να βλάψει τα κοντινά φυτά και το αλάτι έχει επιζήμια επίδραση στο έδαφος»‚ επισημαίνει ο κ. Κάνταρος.

Τι χρειάζεται να προσέχουμε

Για να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, τα παραπάνω σκευάσματα πρέπει να εφαρμόζονται όταν δεν βρέχει, δεν φυσάει και δεν επικρατεί έντονη ηλιοφάνεια. Το γεγονός ότι είναι «φυσικά» δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να βλάψουν το χώμα, άλλα φυτά ή εμάς. Είναι σημαντικό, επομένως, να τα εφαρμόζουμε απευθείας στα φύλλα των ζιζανίων, να μην εμποτίζουμε το έδαφος και να αποφεύγουμε την επαφή με το δέρμα μας.