ΟΛΑ ΟΣΑ ΚΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΝΙΣΥΡΟ ΤΟΣΟ ΞΕΧΩΡΙΣΤΗ
Αν υποθέσουμε ότι υπάρχει μόνο ένα νησί για τον καθένα, η Νίσυρος είναι ασυζητητί το δικό μου. Ένα ηφαίστειο καταμεσής της θάλασσας επιφυλάσσει υπέροχες αντιφάσεις!
Σύμφωνα με τη μυθολογία, η Νίσυρος δημιουργήθηκε την περίοδο της Τιτανομαχίας, όταν ο γίγαντας Πολυβώτης, κυνηγημένος μεσοπέλαγα από τον Ποσειδώνα, φτάνει στην Κω. Εκεί, ο θεός της θάλασσας ξεριζώνει με την τρίαινά του ένα κομμάτι από το νησί και το ρίχνει πάνω στον γίγαντα, καταποντίζοντάς τον στον βυθό της θάλασσας.
Ο βράχος που έμελλε να γίνει η αιώνια φυλακή του, πήρε το όνομα «Νίσυρος». Κάθε φορά που ο Πολυβώτης βρυχάται, βγαίνουν από το έδαφος οι ατμοί του ηφαιστείου, και όποτε παλεύει να αλλάξει την μοίρα του και να ελευθερωθεί, προκαλεί τις σεισμικές δονήσεις, που τόσο ταλαιπώρησαν τους ντόπιους.
Την ιστορία αυτή την ανακάλυψα αφού είχα πλέον επιστρέψει στην άδεια, αυγουστιάτικη Αθήνα και πάλευα να εξηγήσω, τι με έκανε και εμένα να αναστενάζω μελαγχολικά σαν εκείνο τον ταλαίπωρο γίγαντα. Γρήγορα κατάλαβα πως ο βράχος είχε «καθίσει» και στο δικό μου στήθος και όσο και αν πάλευα να του ξεφύγω, δεν τα κατάφερνα. Πλέον τα καλοκαίρια μου είχαν χωριστεί σε δύο περιόδους: Πριν και μετά την Νίσυρο.
Τι κάνει την Νίσυρο τόσο ξεχωριστή;
#1 Το Μανδράκι: λιμάνι και πρωτεύουσα της Νισύρου
Το πρώτο μέρος που επισκέφτηκα και ο τόπος διαμονής μου για το διάστημα που έμεινα στο Νίσυρο, ήταν το Μανδράκι, η πρωτεύουσα του νησιού.
Τον πρώτο μου καφέ τον απόλαυσα στην πλατεία της Ηλικιωμένης, κάτω από τη δροσερή σκιά των τεράστιων φίκων.
Για μια πανοραμική θέα, μου είπαν, θα ανέβεις οπωσδήποτε στο κάστρο των Ιωαννιτών ιπποτών, όπου βρίσκεται και η Παναγιά η Σπηλιανή, ξακουστή σε όλα τα γύρω νησιά για τη θαυματουργή της εικόνα. Πράγματι, στην περίπτωσή μου η Παναγιά το έκανε το θαύμα της, αν σκεφτεί κανείς πως άντεξα να ανέβω 130 σκαλιά με 40 βαθμούς υπό σκιάν. Από εκεί ψηλά όμως, το νησί έμοιαζε με μια ονειρεμένη καρτ ποστάλ, που ξαφνικά είχα την επιθυμία να στείλω σε κάθε δικό μου άνθρωπο.
2# Τα κρυστάλλινα νερά του νησιού
Μετά την ανάβαση στο Κάστρο, ήταν σχεδόν επιβεβλημένο το μπάνιο στην παραλία των Χοχλάκων, με το μοναδικό της άγριο τοπίο: τα μαύρα ηφαιστειακά βότσαλα, τα βράχια και τη σπηλιά κάτω από την Παναγία την Καστριανή.
Μια εναλλακτική πρόταση για μπάνιο, είναι και οι Πάλοι – κατάλληλη μάλιστα για οικογένειες και παιδιά καθότι δεν φυσάει.
Επίσης πολύ καλή επιλογή αποτελεί η παραλία Λιες, μια ήσυχη παραλία που σου επιφυλάσσει ένα μυστικό: ακολουθώντας το κρυφό της μονοπάτι, φτάνεις στην Παχιά άμμο, όπου βρίσκονται οι ελεύθεροι –και πολιορκημένοι από τους αμμόλοφους και τους θάμνους– κάμπερς του νησιού.
Για το τέλος, κρατώ την αγαπημένη μου εξόρμηση. Μια εκδρομή στο υπέροχο Γυαλί, ένα νησί που μπορείς να το προσεγγίσεις είτε με σκάφος είτε με το καραβάκι που κάνει κάθε Κυριακή μια ημερήσια εκδρομή. Την πρώτη φορά που το αντίκρυσα, μου ήρθαν στο μυαλό τα λόγια του Καραγάτση στη Μεγάλη Χίμαιρα: «Ένα λευκό όραμα, που με το φως του σου τυραννάει πιότερο την ψυχή παρά τα μάτια».
Το λεγόμενο και «νησί της ελαφρόπετρας», καθότι εκεί υπάρχουν τα ανοιχτά ορυχεία του νησιού, από όπου εξάγεται ελαφρόπετρα και περλίτης, συνδυάζει από τη μια τη φύση, με τα δάση με τις κουμαριές και τους κολπίσκους με τα γαλαζοπράσινα νερά, και από την άλλη τα ορυχεία και τους γερανούς.
Ένα ηφαίστειο καταμεσής της θάλασσας, μόνο τέτοιες υπέροχες αντιφάσεις θα μπορούσε να επιφυλάσσει!
#3 Νικιά και Εμπορειός: εδώ στη ρωγμή του χρόνου
Πρόκειται για δύο από τα ωραιότερα χωριά των Δωδεκανήσων. Οι παραδοσιακές πέτρινες κατοικίες και τα γραφικά σοκάκια, το σπίτι που έμενε ο Νίκος Παπάζογλου στα Νικιά (με το χαρακτηριστικό του κόκκινο μαντήλι κρεμασμένο ακόμα στην πόρτα, σαν να σε χαιρετάει με κάθε φύσημα του αέρα) με έκαναν σε κάθε μου βόλτα εκεί, να σιγοτραγουδώ «εδώ στην ρωγμή του χρόνου...».
Πράγματι, αυτά τα μέρη λες και έχουν κρυφτεί σε μια ρωγμή του χρόνου και έχουν κατορθώσει να μείνουν ανέγγιχτα από οποιαδήποτε παρέμβαση μοντέρνα και κυρίως τουριστική. Ιδίως ο Εμπορειός, με τα περισσότερα σπίτια του πλέον εγκαταλελειμμένα, μοιάζει με σκηνικό κάποιας παλιάς ταινίας. Αντιλαμβάνεσαι αμέσως πως εκείνος δεν θα χάσει ούτε στιγμή την αυθεντικότητά του και έτσι σε αναγκάζει να παίξεις το παιχνίδι του: να του αποκαλύψεις την πραγματική σου ταυτότητα, να τον αφήσεις να σου πει την ιστορία του και να ακούσει την δική σου. Από τις περιηγήσεις μου εκεί, θυμάμαι και νοσταλγώ πάντα το Αποσπέρι, με τα ιδιαίτερα και εκλεπτυσμένα του πιάτα, μα κυρίως με τη φανταστική του θέα σε όλο το νησί.
Λίγο πιο πάνω, βρίσκονται τα Νικιά, με τη φημισμένη –και βραβευμένη από την Unesco παρακαλώ– μικροσκοπική πλατεία τους, τις Πόρτες. Καθόμουν εκεί για κάμποσες ώρες, πίνοντας τον περιποιημένο μου ελληνικό στο καφενείο του Νικόλα, χαζεύοντας τους περαστικούς και γράφοντας γράμματα που ποτέ δεν είχα σκοπό να στείλω, καταλήγοντας πάντα να θαυμάζω την απόκοσμη θέα στον κρατήρα του ηφαιστείου. Στα Νικιά, βρίσκεται και το μοναδικό Ηφαιστειολογικό μουσείο της Ελλάδας – όπου μπορεί να θαυμάσει κανείς σπάνια ηφαιστειακά πετρώματα και να μάθει περισσότερα για τη δημιουργία του νησιού.
#4 Το ενεργό ηφαίστειο και η σχέση του νησιού με την τέχνη
Δεν θα μπορούσα φυσικά να παραλείψω τον ζωοδότη του νησιού, γιατί θα με έκανε ο Πολυβώτης ψητή στα κάρβουνα. Η βραδιά λοιπόν που γνώρισα από κοντά τον φίλο μου τον γίγαντα και περπάτησα στον κρατήρα Στέφανο, είναι σίγουρα από τις πιο ενδιαφέρουσες και απόκοσμες εμπειρίες της ζωής μου. Βρίσκεσαι ξαφνικά σε ένα μέρος εντελώς πρωτόγνωρο και ανοίκειο, γεμάτο με μια δύναμη που ενώ ξέρεις ότι σε υπερβαίνει, σε κάνει με έναν ανεξήγητο τρόπο να νιώσεις ασφαλής και ήρεμος.
Σ' αυτό φυσικά έρχεται να συμβάλει και η μουσική, που ξέρει πάντα τον τρόπο να δημιουργεί δεσμούς και καταφύγια. Κάθε χρόνο διοργανώνονται συναυλίες με φόντο το σεληνιακό τοπίο του κρατήρα, που σίγουρα μένουν αξέχαστες. Επίσης, από το 2021, λαμβάνει χώρα στα Ιαματικά Λουτρά του νησιού, το Lava Music Festival, το οποίο συνδυάζει τις θεραπευτικές ιδιότητες της μουσικής πράξης με τις ιαματικές φυσικές πηγές του νησιού. Οι δύο βασικοί του άξονες είναι τα μουσικά εργαστήρια και τα σεμινάρια ευεξίας.
#5 Οι άνθρωποι της Νισύρου
Πέρα από τις παραλίες, τα χωριά και τους κρατήρες, η Νίσυρος είναι κυρίως οι άνθρωποί της. Οι παρέες που μαζεύονται τα βράδια στα μπαρ και καταβρέχει τα τραπέζια τους το κύμα, οι ντόπιοι που έχουν πάντα ένα γλυκό του κουταλιού και μια ιστορία να σε φιλέψουν, οι άνθρωποι της τέχνης που ξέρουν καλά πως είναι να ζεις με ένα ηφαίστειο που ποτέ δεν ησυχάζει και η τέχνη των ανθρώπων, παντού παρούσα στο νησί και τόσο όμορφα μπλεγμένη με το φυσικό τοπίο.
Φεύγοντας και κοιτάζοντας για τελευταία φορά τον ήλιο να πέφτει πίσω από το κάστρο, σκεφτόμουν πόσο νόημα έβγαζε ξαφνικά η φράση από εκείνο το βιβλίο που είχα μαζί μου: Υπάρχει μόνο ένα νησί για τον καθένα, πρέπει να το βρει και να μείνει εκεί.