ΜΗΠΩΣ ΥΠΕΡΒΑΛΛΟΥΜΕ ΜΕ ΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΜΑΣ;

Μήπως η ανάγκη μας να παρέχουμε ασφάλεια στα παιδιά μας σε κάθε βήμα είναι υπερβολική και τα εγκλωβίζει; Υπάρχει μια μέση οδός; Και πώς θα την προσεγγίσουμε; 

Από τότε που γεννήθηκε ο γιος μας, σκέφτομαι μήπως υπερβάλλουμε σε ό,τι αφορά την ασφάλειά του. Όποιος έχει γεννηθεί τον προηγούμενο αιώνα, όπως εγώ, έχει μια ιστορία ακραίας χαλαρότητας να διηγηθεί.

Το μακρινό 1980, είμαι πιτσιρικάς στη Νέα Υόρκη και βρίσκομαι στο αυτοκίνητο με τον μπαμπά μου, από εκείνα που το μπροστινό κάθισμα είναι ενιαίο. «Έλα από μένα», μου είπε όταν φτάσαμε στον προορισμό μας. Βγήκα από τη θέση του οδηγού έχοντας προλάβει να ανοίξω την πόρτα μου – εννοείται καθόμουν μπροστά χωρίς ζώνη. Κατεβήκαμε, ψωνίσαμε, επιστρέψαμε. Μπήκα ξανά από τη θέση του οδηγού και στην πρώτη στροφή, η πόρτα του συνοδηγού άνοιξε κι εγώ βρέθηκα στον δρόμο. 

Οι χαλαροί με την ασφάλεια γονείς

Σήμερα, αυτό θα σήμαινε αυτεπάγγελτη δίωξη στον ασυνείδητο πατέρα μου. Για εμάς, όπως και σε οποιαδήποτε οικογένεια εκείνης της εποχής, είναι ένα αστείο που θυμόμαστε στα τραπέζια. Από τότε που τα παιδιά δεν είχαν καρεκλάκια με αισθητήρες στο αυτοκίνητο, οι γονείς κάπνιζαν με τα παιδιά τους αγκαλιά και το σπίτι δεν αποστειρωνόταν για τα μικρά μας.

Τι άλλαξε; Αρχικά, τα δικά μας τραύματα: Κανείς δεν θέλει να ζήσει το παιδί του ό,τι ο ίδιος βίωσε από αμέλεια ή επειδή έτσι ήταν η εποχή. Είμαστε πιο προσεκτικοί από τους γονείς μας. Είμαστε υπέρ το δέον προσεκτικοί; 

ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΕΝΤΡΥΦΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ. ΕΛΕΓΧΟΥΜΕ ΚΙΝΗΣΕΙΣ, ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ, ΥΓΡΑΣΙΑ, ΣΑΝ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΜΠΟΝΖΑΪ. 

Γονείς των millennials: όλα αλλάζουν

Δεν είναι μόνο τα βιώματά μας, είναι και το μάρκετινγκ. Τα συμπαρομαρτούντα της βρεφικής ηλικίας έγιναν πιο πολύπλοκα, πιο απαιτητικά. Έγιναν πιο πολλά. Άλλαξε και το lifestyle: η Αντζελίνα, η Βικτόρια Μπέκαμ, η Γκουίνεθ και η Μαντόνα έκαναν παιδιά δημιουργώντας μια νέα αγορά και μια νέα συνήθεια: παπαράτσι και editorial μόδας έχουν θέμα τα παιδιά. Με πίξελ ή χωρίς, βλέπουμε SUV αυτοκίνητα που παρκάρουν έξω από αεροδρόμια, καρότσια που βολτάρουν σε mall.

Για να κάνεις παιδί, πρέπει να έχεις αλλαξιέρα, λίκνο, κούνια, relax, πορτ μπεμπέ. Τα καρότσια χωρίζονται σε πόλης και off road. Κοιτάζω παιδικές μου φωτογραφίες και με βλέπω σε καροτσάκι που σήμερα μοιάζει με τα καροτσάκια που έχουν τα παιδάκια για τις κούκλες τους. Μαζί με τη millennial γενιά, γιγαντώθηκε η αίσθησή μας ότι τα παιδάκια δεν μεγαλώνουν με αρκετή ασφάλεια.

iStock

Αφήστε τα μπιμπελό στη θέση τους

Πιάσαμε να μαζέψουμε τα μπιμπελό, τα βάζα τα κρυστάλλινα, τις φοντανιέρες και τις κορνίζες από τα τραπέζια, μην τυχόν τα πιάσουν, τα σπάσουν, πατήσουν τα γυαλιά και κοπούν. Γεμίσαμε τα σπίτια μας μαλακά επιθέματα σε κάθε έπιπλο, σε κάθε γωνιά. Λούζουμε τα παιδιά με αντισηπτικό (ανεξαρτήτως κορoνοϊού), αποστειρώνουμε τα πάντα, ζητάμε από τους επισκέπτες να βγάλουν τα παπούτσια τους. Όλα για την ασφάλεια.

«Είναι σημαντικό να διαμορφώνουμε τους χώρους του σπιτιού με τέτοιο τρόπο ώστε τα παιδιά να αισθάνονται ελεύθερα μέσα σε αυτά, περιορίζοντας τα “όχι” και τις απαγορεύσεις. Είναι προτιμότερο να αφήσουν οι γονείς π.χ. ένα αντικείμενο στην τραπεζαρία και να μάθουν το παιδί να ζει με αυτή την εικόνα, παρά να κρύβουν τα πάντα και το παιδί να μεγαλώνει σε ένα αποστειρωμένο περιβάλλον που θα το προστατεύει από κάθε κίνδυνο που καραδοκεί στη γωνία», θα μου πει η Βίκυ Κατσαβριά, διαγνωστική ψυχολόγος. 

Η αίσθηση κινδύνου και το σπίτι

Η Βίκυ είναι μητέρα δίδυμων παιδιών, που είναι σχεδόν 3 ετών. «Μήπως υπερβάλλουμε;», τη ρωτώ. «Τα παιδιά από τη φύση τους είναι γεμάτα περιέργεια και δεν έχουν ανεπτυγμένη την αίσθηση του κινδύνου. Τα περισσότερα ατυχήματα σε παιδιά 0-4 ετών συμβαίνουν στο σπίτι, καθώς εκεί περνούν και τον περισσότερο χρόνο τους μέσα στην ημέρα», θα μου πει.

«Ένα παιδί φυσικά και είναι απρόβλεπτο και μπορεί ανά πάσα στιγμή να σκαρφιστεί κάτι το οποίο θα μας εκπλήξει. Οι γονείς πρέπει να είναι προετοιμασμένοι, ωστόσο πάντα με μέτρο και σύνεση. Φυσικά και δεν θα αφήσουν εκτεθειμένα καλώδια, αλλά ας μην φτάνουν και στο άλλο άκρο χτίζοντας φρούρια μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Η επίβλεψη άλλωστε είναι η καλύτερη πρόληψη». Και όσον αφορά την ασφάλεια! 

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΠΤΥΞΕΙ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ «ΚΙΝΔΥΝΟΜΕΤΡΟ». ΟΣΟ ΕΝΑ ΠΑΙΔΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΑΜΕΣΟ ΚΙΝΔΥΝΟ, ΕΙΝΑΙ ΠΡΟΤΙΜΟΤΕΡΟ Ο ΓΟΝΙΟΣ ΝΑ ΜΕΝΕΙ ΠΙΟ ΠΙΣΩ. 

Τροφός ναι, τρόφιμος ποτέ

Τα τελευταία χρόνια εντρυφούμε στην επιτήρηση από μακριά. Ακόμη κι αν λείπουμε, υπάρχει πάντα μια κάμερα που παρακολουθεί γιαγιάδες και νταντάδες. Ελέγχουμε κινήσεις, θερμοκρασία, υγρασία, σαν το παιδί να είναι μπονζάι. Εμείς αρνηθήκαμε να βάλουμε κάμερες. Πρώτον, διότι ξαφνικά μετατρέπεσαι από γονιός σε Christof, τον δημιουργό του Truman show. Κι άντε να ξεχωρίσεις μέσα στις σκιές τι συμβαίνει.

Δεύτερον, διότι η εμπιστοσύνη είναι κάτι που χτίζεται ανάμεσα στον γονιό και σε εκείνον που προσέχει το παιδί. Έχοντας τα μάτια ανοιχτά, μπορείς να δεις τα σημάδια. Τροφός ναι, τρόφιμος ποτέ. Στο νου μου έχω πάντα τους τουρίστες που πετυχαίνουμε στις παραλίες: Τα μικρά τους βουτάνε μόνα τους στη θάλασσα, χωρίς σωσίβια και φωνές, όσο εμείς ρίχνουμε ψαροντουφεκάδες σε περίμετρο για να μπορέσουν να πατήσουν το πόδι τους τα δικά μας. 

Η στολή του δρόμου

«Θα πέσει, θα μάθει». Στο πάρκο συναντάω μικρούς και μικρές Transformers που δεν αναγνωρίζονται μέσα από τα κράνη, τις επιγονατίδες, τις επωμίδες και τα γάντια. Θέλουμε τα παιδιά μας να μάθουν να ισορροπούν, να τρέχουν με το πατίνι αλλά με τόσους περιορισμούς που θέτουμε είναι σαν να του λέμε: «Ασ’ το, θα μάθεις αργότερα». Δεν ξέρω αν έτσι χάνεται η χαρά του παιχνιδιού, σίγουρα όμως αισθανόμαστε πιο σίγουροι ως γονείς.

Η Βίκυ Κατσαβριά προτείνει: «Το παιδί πρέπει να αναπτύξει σταδιακά το δικό του ''κινδυνόμετρο''. Κανείς δεν θέλει να βλέπει το παιδί του να πέφτει στο πάρκο και να γρατζουνάει τα γόνατά του, αλλά οι πτώσεις και οι γρατζουνιές είναι κομμάτι αλληλένδετο της παιδικής ηλικίας και της εξελικτικής διαδικασίας. Όσο ένα παιδί δεν είναι σε άμεσο κίνδυνο, είναι προτιμότερο ο γονιός να μένει πιο πίσω, αλλιώς το παιδί δεν θα μάθει ποτέ να σηκώνεται». 

Η εμπιστοσύνη χτίζεται

Παρατηρώ με ενδιαφέρον πώς αντιδρά ο Άρης, όταν πηγαίνουμε στο σπίτι των γονιών μου, στην Πάτρα. Δεν μετακινείται μισό γυαλικό κι όμως εκείνος δεν ακουμπάει τίποτε. Whisperer, σκέφτομαι, είναι οι γιαγιάδες. Μήπως η υπερβολή στην ασφάλεια που παρέχουμε στα παιδιά συναρτάται με την αδυναμία μας να θέσουμε όρια; Μπορεί.

Θυμάμαι την ιστορία της κυρίας Λιάνας, η οποία μεγάλωσε στα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Οι πρόγονοί της είχαν το Ψυχικό. Ολόκληρο. Τα απογεύματα, όταν ο μπαμπάς της έπαιζε με τους φίλους της κουμκάν, εκείνη ήταν πολύ συχνά το τέταρτο μέλος της παρέας. Τα τσιγάρα δεν θόλωναν το μυαλό της και την κρίση της, να κατεβάσει μια τρίτη, να κολλήσει εκεί που πρέπει τα φύλλα της, να κλείσει.

Ελεύθερα παιδιά από κούνια

Όπως μάθουμε, προχωράμε. Οι γονείς μας ήταν παιδιά-ενήλικες, μεγαλωμένα στις αλάνες. Εμείς εμείς έχουμε στο Face Ttime τον παιδίατρο, αν το παιδί βήξει ανορθόδοξα.

Ο κοινός στόχος είναι ένας: «Nα χτίζουμε την εμπιστοσύνη, να ενθαρρύνουμε την επίλυση των προβλημάτων από τα ίδια τα παιδιά, να επικροτούμε την προσπάθεια, τη συμμετοχή και την επιλογή, και να μεγαλώνουμε ελεύθερα και ανεξάρτητα παιδιά», καταλήγει η Βίκυ. Με ή χωρίς κράνη και αφρολέξ στις γωνίες.