ΜΙΑ ΕΘΕΛΟΝΤΡΙΑ ΔΙΑΣΩΣΤΡΙΑ ΜΙΛΑΕΙ ΣΤΟ OW ΓΙΑ ΤΟ ΝΑΥΑΓΙΟ ΣΤΗΝ ΠΥΛΟ

Με αφορμή το πολύνεκρο ναυάγιο έξω από την Πύλο, η διασώστρια Μάνια Μπικώφ μιλά στο OW για τη δική της πολυετή εμπειρία με το προσφυγικό και απαντά σε καίρια ερωτήματα.

«Το πρώτο νεκρό μωρό το αντίκρυσα ένα παγωμένο ξημέρωμα, στις ακτές της Λέσβου. Δυσκολευτήκαμε να καταλάβουμε τι είναι... ήταν δεν ήταν 9 μηνών... το ξέβρασε η θάλασσα μαζί με κομμάτια από το σκαρί το σάπιο που βούλιαξε 2-3 μέρες πριν.

»Το δεύτερο ήταν ακόμη ζωντανό όταν το είδα να επιπλέει μέσα σε ένα πορτοκαλί σωσίβιο στη φουρτουνιασμένη θάλασσα, μα το σωσίβιο ήταν μεγάλο και φτιαγμένο από πριονίδι που βράχηκε και έγινε βαρύ και το μωρό ήταν αδύνατον να κρατηθεί στην επιφάνεια. Γλίστρησε, πνίγηκε σε κύματα 8 μποφόρ... ένα τόσο δα κοριτσάκι 6 μηνών.. Και όταν βγήκαμε στο λιμάνι θρήνος…

»Το τρίτο… το τέταρτο... τι σημασία έχουν οι αριθμοί... κάθε πνιγμένο παιδί ή ενήλικας μια τεράστια πληγή... ανοικτή για πάντα... άνθρωποι αδικοχαμένοι…  πάντα ταπεινά, έσκυβα το κεφάλι και ψέλλιζα ένα συγνώμη... για την χαμένη ανθρωπιά για την ανύπαρκτη συνείδηση…»

Τον Νοέμβριο του 2015, η διασώστρια Μάνια Μπικώφ, συνιδιοκτήτρια της Σχολής Ναυαγοσωστικής Lifeguard Hellas και της εθελοντικής ομάδας διάσωσης SaveLife Lifeguard Hellas SAR Volunteer, βρέθηκε στη Λέσβο για να βοηθήσει με όποιον τρόπο μπορούσε στη διάσωση των προσφύγων που έφταναν στο νησί από τις ακτές της Τουρκίας. Αργότερα βοήθησε στη φονική πυρκαγιά στο Μάτι, πέρσι έσπευσε με την ομάδα στην Ουκρανία. Έχει βιώσει τον πόνο των προσφύγων και των κατατρεγμένων στο πετσί της. Και συνεχίζει να συγκλονίζεται με κάθε νέο ναυάγιο, όπως η τραγωδία που συνέβη το ξημέρωμα της 15ης Ιουνίου στα ανοιχτά της Πύλου, την οποία χαρακτηρίζει σε ανάρτησή της «δολοφονία».

Η εθελόντρια διασώστρια Μάνια Μπικώφ Facebook

Γιατί συμβαίνουν τέτοια ναυάγια ξανά και ξανά;

«Θα σου απαντήσω με λόγια απλά: Τα ναυάγια γίνονται γιατί δεν κάθονται σε ένα τραπέζι όλοι αυτοί που οφείλουν να το κάνουν, η Ευρωπαϊκή Ένωση και όσοι προκαλούν τους πολέμους στις χώρες που εγκαταλείπουν οι άνθρωποι αυτοί, ώστε να βρεθεί μια λύση που να τους σέβεται ως οντότητες και να μην είναι επιζήμια για τα εκατομμύρια των ανθρώπων που εμπλέκονται στο προσφυγικό ζήτημα», λέει η κ. Μπικώφ.

«Σαφώς δεν μπορεί η Ελλάδα να γίνεται ο τελικός προορισμός όλων όσοι εγκαταλείπουν τις χώρες τους, όμως δεν είναι αυτό και το δικό τους ζητούμενο. Από την δική μου εμπειρία έχω να πω ότι κανένας από τους ανθρώπους αυτούς που έχω γνωρίσει δεν επιθυμεί να μείνει στην Ελλάδα. Όλοι θέλουν να προωθηθούν σε χώρες της βόρειας Ευρώπης ή στον Καναδά.

»Όσοι περνούν μέσω Τουρκίας, λοιπόν, θα έπρεπε να φτιάχνουν εκεί τα χαρτιά τους και να προωθούνται στις χώρες της Ευρώπης με ένα ποσοστό αναλογικό των δυνατοτήτων και των αναγκών της κάθε χώρας, π.χ. σε εργατικά χέρια.

Εικονογράφηση: Χριστίνα Αβδίκου

»Τα ναυάγια συμβαίνουν γιατί οι πολιτικές που ακολουθούμε όταν οι βάρκες με τους πρόσφυγες προσεγγίζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα –βάρκες σε τραγική κατάσταση– είναι αυτές των pushbacks. Προσπαθούμε να διώξουμε το πρόβλημα από την χώρα μας και να γίνει πρόβλημα μιας άλλης χώρας. Εν προκειμένω της Ιταλίας, η οποία με τη σειρά της κλείνει τα λιμάνια της.

»Η ιστορία, όμως, έχει δείξει ότι κλείνοντας τα περάσματα δεν αλλάζει κάτι επί της ουσίας. Οι άνθρωποι αυτοί θα βρουν τρόπο να μπουν σε μια άλλη βάρκα και να φύγουν από τη φρίκη που βιώνουν μέσω άλλης διαδρομής. Η διαδρομή αυτή θα είναι πιο μεγάλη, άρα και η βάρκα μεγαλύτερη, άρα και τα ναυάγια πιο πολυάριθμα. Από καθαρή τύχη καταφέρνουν λίγοι πρόσφυγες να φτάσουν σε κάποια γη.

»Είναι τεράστιο το παιχνίδι που παίζεται εις βάρος τους. Οι διακινητές δεν χάνουν ευκαιρία να κερδίσουν χρήματα και υπάρχει μια ευρύτερη ανοχή για να μπορούν να δρουν. Όλοι βγάζουν μερίδιο από αυτή τη διαδικασία. Και έτσι η κατάσταση συντηρείται, με εκατομμύρια να παίζονται στις πλάτες αυτών των ανθρώπων. Δεν διακρίνω καμία πολιτική πρόθεση να σταματήσει όλο αυτό».

Όσοι μιλούν για «παράνομους μετανάστες»

«Το ναυάγιο έξω από την Πύλο είναι συγκλονιστικό. Είμαι σοκαρισμένη, γιατί μπορώ να κάνω εικόνα πώς στριμώχνουν γυναίκες και παιδιά στα αμπάρια. Άτομα χωρίς καμία βοήθεια, που δεν ξέρουν κολύμπι, φεύγουν κακήν κακώς από την χώρα τους, εκδιωγμένα αν πρόκειται για χώρες της Αφρικής. Οι γυναίκες πιθανώς έχουν αποκτήσει τα μωρά αυτά έχοντας πέσει θύματα βιασμού. Και κρατούν στα χέρια του πλασματάκια ημερών ή μόλις λίγων μηνών… Και οι χειρισμοί για το συγκεκριμένο καράβι φάνηκαν – τόσες αεροφωτογραφίες βγήκαν, αλλά και φωτογραφίες από διπλανά σκάφη που το είχαν προσεγγίσει. Το πλοίο, λοιπόν, συνοδευόταν. Άρα ποιοι χειρισμοί έγιναν, ώστε οι άνθρωποι να βοηθηθούν και όχι να βυθιστούν;

Facebook Neal McQueen 2016 (c)

»Αυτό, όμως, που με σοκάρει περισσότερο είναι κάποιες αντιδράσεις του απλού κόσμου σε αυτό. Του κόσμου που τους αποκαλεί παράνομους μετανάστες και που νιώθει να απειλείται από αυτούς. Και ναι, κάποιοι μπορεί να εμπλέκονται σε παρανομίες, αλλά σίγουρα δεν είναι η πλειοψηφία.

»Έχω εμπλακεί στο προσφυγικό εθελοντικά, η SAVELIFE SAR, η διασωστική μας ομάδα, δεν είναι ΜΚΟ να λειτουργεί με κρατικό χρήμα, και μιλάω και ως εθελόντρια, που έχει ζήσει τον πόνο του να βλέπεις έναν άνθρωπο μπροστά σου μέσα στην θάλασσα και την άλλη στιγμή να βουλιάζει, και ως μάνα. Μπορώ να καταλάβω κάποιον που ζει με τον φόβο και δεν έχει την δυνατότητα να αντιληφθεί την πραγματικότητα, που έχει άγνοια ίσως ότι μετανάστης είναι ο Έλληνας που αναζητά δουλειά στο εξωτερικό για καλύτερο μισθό και πρόσφυγας αυτός που αναγκάζεται να φύγει από την χώρα του που έχει πόλεμο αναζητώντας το θεμελιώδες δικαίωμά του στην ελευθερία.

»Αυτό που δεν μπορώ να ανεχθώ είναι η απανθρωπιά. Αν έχουμε 300 ή 400 αγνοούμενους έξω από την Πύλο, έχουμε και άλλες τόσες οικογένειες που θρηνούν γι’ αυτούς. Όλοι αυτοί είναι άνθρωποι κι ας έχουν διαφορετικό χρώμα από εμάς.

»Έχουμε 6 ναυάγια φέτος μόνο στην Ελλάδα. Δεν είναι αμελητέο νούμερο. Το ότι δεν δίνεται δημοσιότητα δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Η άγνοια αυτή του απλού κόσμου είναι που δημιουργεί την προσφυγιά. Όταν εμείς εκλέγουμε κυβερνήσεις που στηρίζουν τις χώρες που εισβάλλουν σε άλλα κράτη, δεν είμαστε συνυπεύθυνοι; Το πρόβλημα, λοιπόν, είναι όλων μας. Μας αφορά. Και δεν θα έπρεπε να διαλέγουμε ποιοι πρόσφυγες θα μπουν στη χώρα μας, σύμφωνα με το χρώμα του δέρματος και των ματιών τους, όπως στην περίπτωση της Ουκρανίας που ανοίξαμε τα σύνορα. Η ανθρωπιά μας πού είναι τώρα;»