ΜΑΛΛΟΝ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΣ ΛΑΘΟΣ ΤΑ ΑΠΟΛΥΜΑΝΤΙΚΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΟΥ

Τα απολυμαντικά προϊόντα υπήρχαν στη ζωή μας και πριν από την πανδημία, πόσο μάλλον τώρα. Είναι βέβαια αποτελεσματικά εφόσον χρησιμοποιούνται σωστά.

Μικρόβια υπάρχουν παντού, μα παντού! Και αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό. Έρευνες έχουν δείξει ότι παιδιά που έχουν μεγαλώσει π.χ. σε φάρμες όπου υπάρχουν μικρόβια, έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άσθμα ή αλλεργίες σε σχέση με άλλα παιδιά. Ως ενήλικες, έχουμε τρόπους να τα εξαφανίζουμε από τα σπίτια μας. Δηλαδή απολυμαντικά προϊόντα. Που τα χρησιμοποιούμε συνήθως λάθος.

Θα το καταλάβεις διαβάζοντας παρακάτω τις επισημάνσεις που έκανε στους New York Times η Erica Hartmann, μηχανικός περιβάλλοντος στο Northwestern University. Αλλά ας κάνουμε πρώτα κάποιες διευκρινίσεις.

Άλλο μικροβιοφοβία, άλλο υποχονδρίαση

Η μικροβιοφοβία είναι ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, που εκδηλώνεται με τη μορφή έμμονης ιδέας. Ένα μικροβιοφοβικό άτομο φοβάται συνεχώς τα μικρόβια, τους ιούς και τις ασθένειες, κάτι που αποδίδεται συχνά στο έντονο στρες και την αγωνία μην τυχόν νοσήσει και αποκλειστεί κοινωνικά ή μήπως χάσει κάτι που κατέκτησε με κόπο.

Η υποχονδρίαση χαρακτηρίζεται από σωματικές ενοχλήσεις και αίσθημα φόβου για την υγεία. Το υποχόνδριο άτομο νιώθει πως πάσχει ή θα εμφανίσει κάποια νόσο και τελικά πείθεται πως είναι άρρωστο. Το παραμικρό σύμπτωμα είναι ικανό να πείσει πως υπάρχει ασθένεια.

Άλλο καθαρισμός, άλλο απολύμανση

Με τον καθαρισμό αφαιρούμε από επιφάνειες πράγματα όπως η βρωμιά, τα ψίχουλα και οι τρίχες σκύλου. Με την απολύμανση σκοτώνουμε επιβλαβείς οργανισμούς, συνηθέστερα ιούς και βακτήρια.

Ο καθαρισμός από μόνος του δεν είναι αρκετός. Χρειάζεται και η απολύμανση. Που όμως θέλει ένα όριο. Γιατί;

«Υπάρχουν μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι που σχετίζονται με την υπερβολική χρήση ορισμένων απολυμαντικών, όπως οι ενώσεις τεταρτοταγούς αμμωνίου. Αυτές βρίσκονται σε πολλά δημοφιλή προϊόντα οικιακού καθαρισμού», λέει η Dr Hartmann.

iStock

Πολύ αποτελεσματικά απολυμαντικά είναι τα χλωριολευκαντικά προϊόντα, η ισοπροπυλική αλκοόλη, η αιθανόλη (οινόπνευμα), το υπεροξείδιο του υδρογόνου (οξυζενέ) και τα καθαριστικά που έχουν ως βάση ενώσεις τεταρτοταγούς αμμωνίου, τα λεγόμενα quats (από τις λέξεις quaternary ammonium compounds). Πρόκειται για ισχυρές απολυμαντικές χημικές ουσίες που συνήθως υπάρχουν στα απολυμαντικά μαντηλάκια, τα σπρέι και όσα άλλα οικιακά καθαριστικά προορίζονται για την εξόντωση των μικροβίων.

Aπολυμαντικά που έχουν χλώριο ή αμμωνία απελευθερώνουν αναθυμιάσεις που επίσης μπορεί να είναι επιβλαβείς. Γι’ αυτό και όταν τα χρησιμοποιούμε πρέπει να αερίζουμε πρώτα την περιοχή ή να φοράμε μάσκα μίας χρήσης.

Σίγουρα πρέπει να απολυμάνουμε τους πάγκους της κουζίνας, όταν χειριζόμαστε ωμό κρέας.

Δεν χρειάζεται να απολυμαίνουμε το μπάνιο κάθε μέρα, εκτός αν το επισκέπτεται κάποιος που έχει μόλυνση η οποία μεταδίδεται μέσω των κοπράνων. Για παράδειγμα, σαλμονέλα.

Όπως μας δίδαξε η πανδημία, το σαπούνι είναι εξαιρετικό για τον καθαρισμό και την απολύμανση των χεριών μας, όταν δημιουργούμε καλό αφρό και πλενόμαστε ενδελεχώς για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα.

Βάζεις στοίχημα ότι χρησιμοποιείς τα απολυμαντικά λάθος;

Κατά τον Bill Wuest, χημικό του Emory University, πολλοί άνθρωποι ψεκάζουν ή απλώνουν απολυμαντικά σε μια επιφάνεια και στη συνέχεια σκουπίζουν αμέσως με μια χαρτοπετσέτα ή ένα σφουγγάρι. Έτσι όμως αφαιρούν τη χημική ουσία που προορίζεται για την απολύμανση, πριν αυτή ολοκληρωθεί. Δείτε στην ετικέτα κάθε προϊόντος αν αναγράφεται ορισμένος χρόνος που χρειάζεται για να δράσει αποτελεσματικά. Ενημερωθείτε σχετικά, για να μην πηγαίνει χαμένο το προϊόν και τα λεφτά σας.

• Οι συστάσεις για χλωριολευκαντικά προϊόντα κυμαίνονται από ένα λεπτό έως ένα δεκάλεπτο.
• Τα διαλύματα με βάση το αλκοόλ δεν χρειάζεται να σκουπιστούν καθόλου, αφού τελικά εξατμίζονται.
• Ορισμένα απολυμαντικά φυτικής προέλευσης μπορεί να χρειαστεί να μείνουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, ακόμη και για 15 ή 30 λεπτά.

iStock

Η αλήθεια για το ξύδι και το DIY

Ένα από τα πιο δημοφιλή σπιτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό είναι το ξύδι. Έχει αποδειχθεί πως δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στο να σκοτώνει μικρόβια, τουλάχιστον όχι όσο τα λευκαντικά με χλώριο. Σίγουρα δεν «σκοτώνει» τον SARS-CoV-2.

Αν θέλετε κάτι αποτελεσματικό για τις επιφάνειες, που να μπορείτε να φτιάξετε μόνοι, υπάρχει το διάλυμα χλωρίνης: θα χρειαστείτε 1/3 του φλιτζανιού οικιακή χλωρίνη και 3,8 λίτρα νερό. Μόνο που επειδή η χλωρίνη διασπάται γρήγορα στο νερό, χρειάζεται να φτιάχνουμε νέο μείγμα κάθε φορά που το χρειαζόμαστε, δεν κρατάει.

Τα σπρέι που περιέχουν 70% αιθανόλη ή ισοπροπυλική αλκοόλη και 30% νερό είναι επίσης αποτελεσματικά. Σε αυτήν την περίπτωση, το νερό χρειάζεται για να μην εξατμιστεί το αλκοόλ πριν κάνουμε τη δουλειά μας.