ΚΑΝΕΙ ΟΝΤΩΣ ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ Η ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΖΑΧΑΡΗΣ;

Μη βιαστείς να απαντήσεις θετικά, πριν μάθεις κάποια ερευνητικά δεδομένα για τη ζάχαρη και την πραγματική της επίδραση στα παιδιά.

Μια από τις «χρυσές συμβουλές» που περνούν από γενιά σε γενιά σχετικά με τη διατροφή των παιδιών είναι πως είναι χρήσιμο να μην τρώνε οτιδήποτε γλυκό το απόγευμα, γιατί η ζάχαρη εκτοξεύει στα ύψη την ενέργειά τους. Είναι όμως αυτή η αλήθεια;

Ήρθε η ώρα να μάθετε πως πρόκειται για έναν μύθο που άρχισε με τα ευρήματα μεμονωμένης μελέτης που έγινε το 1973. Είχε φανεί πως η ζάχαρη προκαλεί διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).

Ο αλλεργιολόγος Benjamin Feingold συνέδεσε την υπερκινητικότητα με την κατάποση τροφίμων που είχαν τεχνητά χρώματα, πρόσθετα, συντηρητικά και σαλικυλικά – δηλαδή ουσίες που βρίσκονται σε φυτά και τρόφιμα και χρησιμοποιούνται επίσης σε πολλά φάρμακα, όπως η ασπιρίνη. Η ζάχαρη δεν ήταν στη λίστα με τις τροφές που επέκρινε ο Feingold, εντούτοις πολλοί γονείς έκαναν εσφαλμένα τη σύνδεση, καθώς οι υψηλές ποσότητες ζάχαρης συμβαδίζουν συνήθως με τρόφιμα που περιέχουν βαφές και άλλα πρόσθετα.

Γιατί κατηγορείται η ζάχαρη;

Εκατοντάδες σχετικές έρευνες που ακολούθησαν δεν έδειξαν οριστική σχέση μεταξύ υπερδιέγερσης και ζάχαρης, κρυσταλλικής, καστανής ή της όποιας τεχνητής γλυκαντικής ουσίας.

Οι ειδικοί εκτιμούν πως ένας από τους λόγους που έχει κυριαρχήσει ο μύθος είναι γιατί οι άνθρωποι έχουμε την τάση να βλέπουμε ό,τι περιμένουμε. Έτσι, αν πιστεύουμε ότι η ζάχαρη κάνει τα παιδιά υπερκινητικά, ερμηνεύουμε την κανονική τους ενέργεια ως αποτέλεσμα της κατανάλωσης ζάχαρης.

Ρόλο παίζει και το placebo effect, με τα παιδιά να έχουν υιοθετήσει την ιδέα πως ανεβαίνει η ενέργειά τους όταν τρώνε γλυκά, χωρίς όμως να συμβαίνει αυτό στην πραγματικότητα.

Εικάζεται και ότι οι γονείς κάνουν τον συσχετισμό, επειδή τα παιδιά συνηθίζουν να είναι υπερενεργητικά σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις, όπως πάρτι γενεθλίων στα οποία το μενού περιλαμβάνει προϊόντα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Ή στις διακοπές, που τρώνε ένα γλυκό σνακ παραπάνω.

Και στις δύο περιπτώσεις, υπάρχουν πολλές άλλες προσλαμβάνουσες που τα αναζωογονούν και δημιουργούν υπερδιέγερση.

iStock

Τι δημιουργεί υπερδιέγερση στα παιδιά

Κάποιες από τις μελέτες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια έχουν συνδέσει αρκετά τεχνητά χρώματα με υπερκινητικότητα και άλλα προβλήματα στη συμπεριφορά των παιδιών. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της κόκκινης βαφής Νο 3.

Έκθεση που δημοσίευσε το 2021 το Γραφείο Περιβαλλοντικής Αξιολόγησης Κινδύνων για την Υγεία της Καλιφόρνια κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ορισμένα παιδιά που καταναλώνουν χρωστικές τροφίμων εμφανίζουν ανάλογες επιπτώσεις στην υγεία τους. Τονίστηκε πως η ευαισθησία σε αυτές ποικίλλει μεταξύ των παιδιών.

Μολονότι λοιπόν, η ζάχαρη δεν ευθύνεται για την υπερκινητικότητα των παιδιών, οι γιατροί επισημαίνουν πως αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να καταναλώνεται ελεύθερα, καθώς έχει άλλες δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία.

Κατ’ αρχάς, τα γλυκά περιέχουν πολλές θερμίδες, επομένως μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση βάρους και πιθανότατα σε καρδιακή νόσο μετέπειτα στη ζωή. Σίγουρα μπορούν να προκαλέσουν και τερηδόνα.