ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΩ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΟΥ ΚΙ ΑΣ ΦΟΒΑΜΑΙ

Μπορείς να είσαι υποστηρικτικός γονιός, παρά τους φόβους σου; Πότε οι φόβοι των γονιών διαβρώνουν τις σχέσεις τους με τα παιδιά τους και πώς μπορούμε να αποφύγουμε κάτι τέτοιο;

Το αυθόρμητο αντανακλαστικό για έναν γονιό στο άκουσμα μιας κακής είδησης που περιλαμβάνει νέους/ες και παιδιά είναι: «Κι αν ήταν το παιδί μου στη θέση του;»

Δεν προλαβαίνουμε να επεξεργαστούμε ούτε την είδηση ούτε τη βία που εμπεριέχεται. Βία παντού. Βία στις ειδήσεις, βία ενάντια στις γυναίκες, βία δίπλα μας, παραδίπλα μας, μέσα μας, παντού.

Ευχαριστούμε την τύχη μας που δεν συνέβη κάτι στα δικά μας παιδιά και την ίδια στιγμή «φτύνουμε τον κόρφο» μας να μην συμβεί. Αυτές οι δύο καταστάσεις αποκαλύπτουν για μένα όλη τη συναισθηματική φόρτιση της γονεϊκότητας.

Μπορούμε ως γονείς να αποφύγουμε το «κακό»;

Κανείς δεν ξέρει. Κανείς δεν μπορεί να μας πει με ασφάλεια με ποιο τρόπο χρειάζεται να συμπεριφερθούμε σήμερα για να μην βρεθούμε σε θέση πρωταγωνιστών κακών ειδήσεων. Υπάρχουν δρόμοι που μπορεί να είναι πιο ασφαλείς, αλλά τίποτα και κανένας δεν μπορεί να ισχυριστεί με βεβαιότητα ότι γνωρίζει αυτή τη μαγική συνταγή που θα έκανε τους γονείς να μην ξανασκεφτούν ποτέ το «κακό» για το παιδί τους. Αυτή τη συνταγή που θα έδινε τη βεβαιότητα της ασφάλειας.

iStock

Ο φόβος είναι πάντα εδώ

Δεν λείπει ο φόβος από τους γονείς. Και υπάρχει ο φόβος που κάποιες φορές μας ενεργοποιεί, αλλά τις περισσότερες φορές μας κυριεύει και μας συμβουλεύει προς μία κατεύθυνση με αρνητική επίδραση στη σχέση μας με το παιδί μας.

Ο φόβος μάς κλείνει και μας απομονώνει δίνοντας αυτή την αίσθηση της προστασίας. Όσο πιο κλειστά, τόσο πιο προφυλαγμένα. Όσο πιο «μόνο εμείς», τόσο πιο ασφαλείς. Και ανάποδα: Η μοναξιά μας πυροδοτεί τους φόβους μας. Όσο πιο μόνοι ως γονείς και αποκομμένοι, χωρίς δίκτυα υποστήριξης, τόσο πιο φοβισμένοι για τα παιδιά και το μέλλον.

Υπερπροστατευτικοί ή υποστηρικτικοί γονείς;

Και εκεί δημιουργείται αυτό το παράδοξο: Μεγαλώνουμε παιδιά με αυτό τον φόβο, στο εμείς –κλειστά– προφυλαγμένα, ενώ θα χρειαστεί να περπατήσουν τις δικές τους ζωές, συνομιλώντας με το έξω και τους άλλους, αυτούς που φοβόμασταν αυτά τα χρόνια πριν.

Ο φόβος λειτουργεί σαν ηλεκτρική σκούπα ενέργειας στην οικογένεια. Μπορεί να προστατεύει, αλλά όταν μας κυριεύει στη σχέση με το παιδί μας, μας στερεί τη ζωντάνια στην αλληλεπίδραση.

Βλέπουμε τον κόσμο αλλιώς, μένουμε σε άλλες ειδήσεις, δίνουμε σημασία σε διαφορετικά πράγματα ως γονείς και τις περισσότερες φορές τροφοδοτούμε τους φόβους μας. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, όλες αυτές τις ειδήσεις τις χρησιμοποιούμε για να δικαιολογήσουμε τον φόβο μας και κατ’ επέκταση τις πράξεις μας.

iStock

Κάντε συνειδητές επιλογές κατά του στρες

Διανύουμε μία περίοδο που οι κακές ειδήσεις είναι τόσες πολλές και τόσο βίαιες, που μπορεί να οργανώνουν τη σκέψη μας και κατ’ επέκταση να πυροδοτούν αυτούς τους φόβους. Χρειάζεται εσωτερική παρατήρηση για να παραμένουμε στο παρόν μας ως γονείς αγκαλιάζοντας τέτοιες στρεσογόνες σκέψεις. Ας επιλέγουμε συνειδητά να ερχόμαστε σε επαφή με ανθρώπους, ειδήσεις, άρθρα, κείμενα, εικόνες που δεν σπέρνουν τον τρόμο.

Είναι διαφορετικό το βίωμα του γονιού στο να είναι γονιός (η αίσθηση του ρόλου), από την πραγματική αλληλεπίδραση στη σχέση γονέα–παιδιού. Το βίωμα επηρεάζει τη σχέση αλλά δεν ταυτίζεται με αυτήν.

• Πώς αισθανόμαστε τον ρόλο μας;
• Πώς αισθανόμαστε αυτή την ευθύνη;
• Ποιος είναι ο μεγαλύτερος φόβος μας για το παιδί μας και πώς αυτός ο φόβος βοηθάει σήμερα τη σχέση μας μαζί του;
• Τι είναι αυτό που κρατάει ζωντανό τον μεγαλύτερο φόβο μας για το παιδί μας;

Πιστεύω βαθιά ότι μπορούμε να είμαστε υποστηρικτικοί γονείς μαζί με τους φόβους μας. Αυτό όμως είναι κάτι τελείως διαφορετικό από το να είμαστε «γονείς από τους φόβους μας»: να καθοδηγούμε, να εξηγούμε, να υποστηρίζουμε απαντώντας στους δικούς μας φόβους.

H Δήμητρα Γούναρη είναι πιστοποιημένη Parent Coach από το Parent Coaching Institution, πιστοποιημένη εκπαιδεύτρια γονέων (ΑΡΙ) και συνεργάτης του δικτύου της Attachment Parenting Hellas.