Η ΕΡΗΜΟΣ ΑΤΑΚΑΜΑ ΣΤΗ ΧΙΛΗ ΕΙΝΑΙ ΓΝΩΣΤΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΛΑΘΟΣ ΛΟΓΟ

Η έρημος Ατακάμα στη Χιλή είναι πόλος έλξης για όσους λατρεύουν τα αστέρια. Την ίδια ώρα, όμως, είναι γνωστή και για έναν αρνητικό λόγο. Ποιος είναι αυτός;

Η έρημος Ατακάμα στη βόρεια Χιλή είναι γνωστή ως μια από τις πιο ξηρές ερήμους στη Γη. Αποτελεί πόλο έλξης για χιλιάδες επισκέπτες που θέλουν να θαυμάσουν τα αστέρια στον νυχτερινό ουρανό, ενώ το βραχώδες τοπίο της μοιάζει τόσο πολύ με αυτό του πλανήτη Άρη, που έχει προσελκύσει ακόμη και το ενδιαφέρον της NASA.

Όμως, η έρημος Ατακάμα έχει κερδίσει και μια λιγότερο θετική διάκριση: είναι μία από τις μεγαλύτερες χωματερές πεταμένων ρούχων στον κόσμο. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η Χιλή είναι ο τρίτος μεγαλύτερος εισαγωγέας μεταχειρισμένων ρούχων στον κόσμο. Κάθε χρόνο αποστέλλονται στη χώρα περίπου 60.000 τόνοι μεταχειρισμένων ρούχων, ένα μέρος των οποίων μεταπωλείται, ενώ τουλάχιστον 39.000 τόνοι καταλήγουν παράνομα στην έρημο αυτή (στη Χιλή απαγορεύεται η απόρριψη κλωστοϋφαντουργικών απορριμμάτων σε νόμιμους χώρους υγειονομικής ταφής). Μάλιστα, αποκαλεί το φαινόμενο αυτό «περιβαλλοντική και κοινωνική έκτακτη ανάγκη». Ας μην ξεχνάμε ότι υφάσματα με βάση το πλαστικό χρειάζονται δεκάδες χρόνια για να αποσυντεθούν, ενώ όταν αποτεφρώνονται απελευθερώνουν τοξικές αναθυμιάσεις, βλάπτοντας το έδαφος, το στρώμα του όζοντος και την υγεία του τοπικού πληθυσμού.

Η γρήγορη μόδα πλήττει τον πλανήτη

Ποιος ευθύνεται για αυτό; Η μαζική παραγωγή φτηνών ενδυμάτων, δηλαδή το λεγόμενο fast fashion. Η βιομηχανία της μόδας είναι ένας από τους μεγαλύτερους ρυπαντές στον κόσμο, υπεύθυνη για περίπου το 20% των λυμάτων του πλανήτη και περίπου το 10% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Μεταξύ 2000 και 2014, η παραγωγή ρούχων διπλασιάστηκε και οι καταναλωτές άρχισαν να αγοράζουν 60% περισσότερα ρούχα και να τα φορούν για το μισό διάστημα. Τα 3/5 των ρούχων υπολογίζεται ότι καταλήγουν σε χωματερές ή αποτεφρωτήρες μέσα σε έναν χρόνο από την παραγωγή τους.

«Ο τόπος αυτός χρησιμοποιείται ως μια παγκόσμια ζώνη απόρριψης αποβλήτων που φτάνουν από διάφορα μέρη του κόσμου και καταλήγουν γύρω από τον δήμο του Alto Hospicio. Ο τρόπος με τον οποίο η πρακτική αυτή μας έχει επηρεάσει περισσότερο είναι ο στιγματισμός. Μας παρουσιάζουν ως ένα από τα πιο βρώμικα και άσχημα μέρη στον κόσμο», λέει η Ángela Astudillo, μία εκ των ιδρυτικών μελών της ΜΚΟ Desierto Vestido.

AP Photo/Matias Delacroix

Μια πασαρέλα στην έρημο Ατακάμα

Για να αντιμετωπίσει αυτό το αίσθημα αδυναμίας, ο παραπάνω οργανισμός συνεργάστηκε με το Fashion Revolution Brazil και το διαφημιστικό πρακτορείο Artplan, για να πραγματοποιήσει μια επίδειξη μόδας ανάμεσα στα σκουπίδια. Σκοπός τους να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο για τα όσα συμβαίνουν εκεί, αλλά και για το τι μπορεί να γίνει.

Η στυλίστρια και εικαστικός Μάγια Ράμος σχεδίασε μια συλλογή ρούχων με θέμα τα τέσσερα στοιχεία της φύσης (γη, φωτιά, αέρας και νερό), τα οποία κατασκεύασε από αντικείμενα πεταμένα στην έρημο Ατακάμα. Τα ρούχα αυτά παρουσίασαν οκτώ χιλιανά μοντέλα στην Atacama Fashion week 2024 και κάθε ένδυμα συμβολίζει διαφορετικούς τύπους ρύπανσης και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.

«Οι άνθρωποι εκεί ζουν μέσα στη φτώχεια και στην επισφάλεια. Η κατάσταση είναι επείγουσα. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη μόδα και την εφοδιαστική αλυσίδα. Είναι ένα κοινωνικό πρόβλημα. Οι άνθρωποι, λόγω της έλλειψης σύνδεσης με τη φύση, καταναλώνουν περισσότερα από όσα χρειάζονται με αχαλίνωτο ρυθμό», υπογραμμίζει η Ράμος.