H ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ «ΜΙΚΡΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΑΝ ΚΙ ΑΥΤΑ» ΠΟΥ ΒΓΗΚΕ ΣΤΙΣ ΑΙΘΟΥΣΕΣ

Το βιβλίο της Claire Keegan Μικρά πράγματα σαν κι αυτά δίνει πνοή στην ομώνυμη ταινία που προβάλλεται στις αίθουσες κι εμείς απολαμβάνουμε μία ανθρώπινη ιστορία καλοσύνης που σου προτείνουμε να δεις (και να διαβάσεις) λίγο πριν από τα Χριστούγεννα.

Μας αρέσουν οι ιστορίες, αλλά λίγο περισσότερο εκείνες που αφήνουν μια χαραμάδα για να μπει λίγη καλοσύνη από το παράθυρο. Μία ελπίδα ότι παρά τη σκληρότητα και την αδικία, υπάρχουν ακόμη εκεί έξω μερικές φωνές που κάνουν τον κόσμο λιγότερο κακό.

Η ιστορία της Claire Keegan Μικρά πράγματα σαν κι αυτά είναι μια τέτοια ιστορία και όχι τυχαία μεταφέρθηκε στο σινεμά, με την ομώνυμη ταινία που έκανε πρεμιέρα στις ελληνικές αίθουσες μόλις αυτή την εβδομάδα.

Το στόρι εμπνέεται από τα αδιανόητα κακοποιητικά «πλυσταριά της Μαγδαληνής», μοναστήρια όπου στέλνονταν δήθεν για εκπαίδευση ανήλικες κοπέλες με ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες από τις οικογένειές τους.

Τα «πλυσταριά της Μαγδαληνής»: Ένα αδιανόητο έγκλημα

Στην πραγματικότητα, τα κορίτσια αναγκάζονταν να εργάζονται σε απάνθρωπες συνθήκες, πλένοντας και σιδερώνοντας μέρα-νύχτα, σε μια επιχείρηση από την οποία κερδισμένες έβγαιναν οι καλόγριες.

Enda Bowe/Lionsgate via Spentzos Film

Τα μωρά που γεννούσαν, είτε δίνονταν για υιοθεσία, είτε παρέμεναν στις μονές, υποσιτιζόμενα και συχνά έχαναν τη ζωή τους, όπως άλλωστε και πολλές από τις νεαρές μητέρες, λόγω των άθλιων συνθηκών διαβίωσης.

Το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε τη δεκαετία του 1990, όταν διαπιστώθηκε ότι μια μεγάλη έκταση, δίπλα σε κάποια από τις μονές, είχε χρησιμοποιηθεί ως ομαδικός τάφος. Και ενώ η ιρλανδική κυβέρνηση ζήτησε επίσημα συγγνώμη από τα θύματα και προχώρησε σε αποζημιώσεις, η Καθολική Εκκλησία δεν ανέλαβε ποτέ την ευθύνη.

«Μικρά πράγματα σαν κι αυτά»: Από το βιβλίο στη μεγάλη οθόνη

Η Keegan πιάνει την ιστορία μέσα από την οπτική ενός άντρα, του Μπιλ Φέρλονγκ, τον οποίο στην ταινία υποδύεται ο Ιρλανδός κάτοχος Όσκαρ Κίλιαν Μέρφι. Ο Φέρλονγκ είναι γιος μιας γυναίκας που έμεινε έγκυος άθελά της στα 15 της, αλλά που η κυρία στης οποίας το σπίτι εργαζόταν, την κράτησε μαζί και της επέτρεψε να μεγαλώσει το παιδί της με αξιοπρέπεια και στοιχειώδη άνεση.

Έχοντας πλέον αποκτήσει τη δική του οικογένεια, ο ήρωας γίνεται μάρτυρας μιας σκηνής η οποία θα τον φέρει αντιμέτωπο με ένα ηθικό δίλημμα: να κάνει τα στραβά μάτια, κρατώντας το στόμα του κλειστό και υπακούοντας στη γραμμή της υποκριτικής κοινωνίας (που καταλαβαίνει, αλλά δεν μιλάει) ή να αντιδράσει, προβαίνοντας σε μια δίκαιη και επαναστατική πράξη;

Ο πρωταγωνιστής με τη σύζυγό του Αϊλίν Φέρλονγκ, την οποία υποδύεται η Αϊλίν Γουόλς. Enda Bowe/Lionsgate via Spentzos Film

H Keegan, υποψήφια για το βραβείο Booker 2022 με το βιβλίο αυτό, υφαίνει με μαεστρία όχι μόνο τους χαρακτήρες, αλλά και τις στιγμές εκείνες που τα μικρά, καθημερινά πράγματα, οδηγούν σε μεγάλες αποφάσεις.

Με κινηματογραφική πένα και προσήλωση σε στιγμές, βλέμματα και εικόνες που μιλάνε, νιώθεις, διαβάζοντάς την, ότι βρίσκεσαι κι εσύ κάπου εκεί και παρακολουθείς με αμείωτο ενδιαφέρον όλες τις σκηνές. Ίσως γι' αυτό και η μεταφορά του βιβλίου στη μεγάλη οθόνη να βρήκε πρόσφορο έδαφος.

«MΙΚΡΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΣΑΝ ΚΙ ΑΥΤΑ»

Claire Keegan. Εκδόσεις Μεταίχμιο

Αγόρασέ το

PUBLIC

Μια φωνή κατά της πατριαρχίας

Ίσως πάλι και επειδή τόσο ο πρωταγωνιστής όσο και ο σκηνοθέτης του Peaky Blinders –ναι, την ταινία έχει σκηνοθετήσει ο Τιμ Μίλαντς– είναι μετρ της ιρλανδέζικης ατμόσφαιρας. Αυτή τη φορά ζωντανεύουν τη μικρή κοινωνία μιας κωμόπολης στην Ιρλανδία στα μέσα της δεκαετίας του 1980, μαζί με ένα δυνατό καστ, μέσα στο οποίο ξεχωρίζει η συγκλονιστική Έμιλι Γουότσον στον ρόλο της ηγουμένης.

Η Έμιλυ Γουότσον. Enda Bowe/Lionsgate via Spentzos Film

Ο πρωταγωνιστής, ένας άνθρωπος με καρδιά μικρού παιδιού, θα ανταποδώσει τελικά στις γυναίκες το καλό που του έκαναν, με τον τρόπο που εκείνος μπορεί, χαρίζοντας έτσι στις δικές μας καρδιές το πρότυπο του anti-machismo άντρα, εκείνου που μπορεί και πρέπει να πάρει θέση στην πατριαρχική κοινωνία.

Γιατί μάς γοητεύει η καλοσύνη στις ταινίες;

Εν τω μεταξύ, αν αναρωτιέσαι κι εσύ γιατί η καλοσύνη μάς γοητεύει σε μια ιστορία, σου έχουμε 5 καλούς λόγους:

1. Ενσυναίσθηση

Ως κοινωνικά πλάσματα, οι άνθρωποι έχουμε μέσα μας έμφυτη (αν και όχι πάντα «δουλεμένη») την ενσυναίσθηση. Τέτοιες ιστορίες προκαλούν μια αίσθηση σύνδεσης και κατανόησης.

2. Ευεξία

Η καλοσύνη συχνά οδηγεί σε θετικά αποτελέσματα, δημιουργώντας μια αίσθηση πληρότητας και ικανοποίησης. Αυτές οι ιστορίες παρέχουν μια παρήγορη απόδραση από την πολυπλοκότητα της πραγματικής ζωής και μας κάνουν να νιώθουμε καλύτερα.

3. Ηθικές αξίες

Αυτές οι ιστορίες μάς εμπνέουν να είμαστε καλύτεροι άνθρωποι. Χρησιμεύουν ως υπενθυμίσεις για τη σημασία της συμπόνιας και της γενναιοδωρίας στην καθημερινή ζωή.

4. Αίσθηση ελπίδας

Σε έναν κόσμο που φαίνεται δύσκολος και απρόβλεπτος, οι ιστορίες καλοσύνης μάς υπενθυμίζουν ότι υπάρχει και το καλό στην ανθρωπότητα, ενώ παράλληλα προσφέρουν ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.

5. Υπέρβαση συνόρων

Οι πράξεις καλοσύνης γίνονται παγκοσμίως κατανοητές και εκτιμώνται, υπερβαίνοντας τα πολιτισμικά και γλωσσικά σύνορα. Όλοι μπορούν να τις καταλάβουν και να τις νιώσουν.

Μικρός επίλογος

Το τελευταίο από τα «πλυσταριά της Μαγδαληνής», που λειτουργούσαν από το 1820 (!), έκλεισε το 1996. Η ιστορία της Keegan είναι αφιερωμένη στις γυναίκες και τα παιδιά που υπέφεραν εκεί, αλλά και σε διάφορα οικοτροφεία. Το βιβλίο κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, ενώ η ταινία, που διαδραματίζεται τα Χριστούγεννα του 1985, προβάλλεται στις αίθουσες.