ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΑΝΤΙΔΡΟΥΝ ΣΕ ΟΛΑ ΚΑΙ ΜΑΣ ΔΥΣΚΟΛΕΥΟΥΝ;

Έχεις προσέξει ότι το παιδί σου στην εφηβεία έχει αλλάξει πολύ; Το καλό και υπάκουο παιδί που ακολουθούσε τις συμβουλές σου ανήκει πλέον στο παρελθόν. Όσο κι αν φαίνεται ανεξήγητο, μπορεί να συμβαίνει και έχει την αιτία του!

Η εφηβεία είναι κατά γενική ομολογία μια δύσκολη και πολύ διαφορετική από την παιδική ηλικία, περίοδος. Τα περισσότερα παιδιά, μόλις περνούν το κατώφλι της, αλλάζουν. Μερικές φορές τα κορίτσια μπορεί να χάσουν την αυτοπεποίθησή τους, αλλά δεν είναι αυτή η βασική αλλαγή που θα μας απασχολήσει εδώ.

Εδώ μας ενδιαφέρει η συγκρουσιακή εκδοχή της εφηβείας, η τάση των εφήβων να αντιδρούν σε όλα, να θυμώνουν, να θεωρούν ότι δεν τους καταλαβαίνουμε και συχνά να απομονώνονται.

Οι λόγοι που οι έφηβοι αντιδρούν

Κι όμως, πίσω από τη στάση του παιδιού που από εμάς τους γονείς μεταφράζεται συνήθως ως συνεχής αντίδραση, δεν είναι τίποτα άλλο από το γεγονός ότι ο εγκέφαλος τους μεγαλώνει και προσπαθεί να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Αναπτύσσεται το τμήμα του που έχει να κάνει με τη λογική και την κρίση. Έρευνες μάλιστα αποδεικνύουν ότι ακόμη και η φωνή της μητέρας ακούγεται στα αυτιά τους εκνευριστική ως αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας.

iStock

Ένας άλλος εξίσου σημαντικός λόγος είναι η πορεία προς την ωριμότητα που περνάει πάντα από την ανεξαρτητοποίηση. Και αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ο έφηβος θέλει να διαφοροποιηθεί από τους γονείς του. Για να το κάνει αυτό είναι απαραίτητο να τους απομυθοποιήσει και να συγκρουστεί μαζί τους. Η αντίδραση στο παλιό πρότυπο είναι μονόδρομος.

Η εφηβεία φέρνει αλλαγές

Όσοι το ζουν, ξέρουν ότι δεν είναι εύκολο. Και τις περισσότερες φορές δεν έχει να κάνει με το είδος του γονέα που έχεις υπάρξει. Η επανάσταση της εφηβείας μπορεί να είναι έντονη ανεξάρτητα από τη δική σου διαπαιδαγώγηση στο παρελθόν. Οπότε είναι σημαντικό να μην νιώσεις ενοχές. Συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες.

Πώς να αλλάξεις κι εσύ

Το μυστικό για να αντιμετωπίσεις με αποτελεσματικότητα αυτή τη νέα συνθήκη είναι να προσαρμόσεις το στιλ γονεϊκότητας, ώστε να καταφέρεις να γεφυρώσεις το χάσμα στην επικοινωνία που έχει προκύψει στη σχέση με το παιδί. Με άλλα λόγια, η ευελιξία. Ανασυντάξου με ψυχραιμία, που είναι άλλωστε το μεγαλύτερο όπλο που έχεις ως γονιός.

Μερικές ιδέες για να το κάνεις αυτό είναι:

• Περιόρισε τις απαιτήσεις σου. Είναι αδύνατον να συμπεριφερθεί όπως θέλεις.
• Άκου τι έχει να πει υπομονετικά και ζήτα του να αναλύσει αυτό που λέει.
• Περιόρισε τις διδαχές και αποδέξου το δικαίωμα του εφήβου να διαπράττει λάθη και να μαθαίνει μέσα από αυτά.
• Μην το αποπαίρνεις συνεχώς. Βοήθησέ το να όμως να μάθει να συνδέει την κριτική του με μία αντιπρόταση.
• Φρόντιζε να του υπενθυμίζεις ότι δεν έχουν όλοι τις ίδιες απόψεις, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν τον κατανοούν. Η συμφωνία και η κατανόηση είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Το παιδί χρειάζεται να βλέπει ότι το καταλαβαίνεις, ακόμη κι αν διατείνεται συνεχώς το αντίθερο.
• Κάνε υπομονή όταν δίνει διαλέξεις για τα θέματα που θεωρεί σημαντικά. Ψάχνει να βρει τις δικές του αρχές και θα δοκιμάσει να διαφοροποιηθεί.
• Βεβαιώσου ότι δεν του στερείς βασικές ελευθερίες προσπαθώντας να το προστατεύσεις.
• Να εκχωρείς σταδιακά ελευθερίες, ανάλογα με την ωριμότητά του.

H Εύη Σταθάτου είναι πιστοποιημένη parent coach.