ΓΙΑΤΙ ΦΕΥΓΟΥΝ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΑΠΟ ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΟΥΣ; ΜΙΑ ΤΑΙΝΙΑ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ ΔΙΝΕΙ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Μια ελληνική ταινία μικρού μήκους απαντά στο γιατί φεύγουν οι έφηβοι από τα σπίτια τους και καλεί τους γονείς να προσέξουν τα σημάδια και να κάνουν τα σωστά βήματα αν βρεθούν σ' αυτή τη θέση.

Σε αντίθεση με τον μεγάλο φόβο των περισσότερων νέων γονιών, στην Ελλάδα οι εξαφανίσεις παιδιών δεν περιλαμβάνουν λευκά βανάκια που αρπάζουν παιδιά έξω από πάρκα και σχολεία. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάτι τέτοιο είναι απίθανο να συμβεί, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί κανόνα (το ακριβώς αντίθετο μάλιστα). Αν παρατηρήσεις τα Amber Alerts που δημοσιεύονται ανά διαστήματα στα Μ.Μ.Ε. και τους φωτεινούς σηματοδότες, αν δεν πρόκειται για γονικές αρπαγές, τα παιδιά που εξαφανίζονται είναι τις περισσότερες φορές εφηβικής ηλικίας, κορίτσια και ελληνικής καταγωγής.

Οι έφηβοι, δηλαδή, φεύγουν από τα σπίτια τους μόνοι τους και μάλιστα σε συχνότητα που τρομάζει. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Χαμόγελου του Παιδιού, στην Ελλάδα εξαφανίζονται δύο παιδιά κάθε τρεις ημέρες. Το πρώτο τετράμηνο του 20234, συγκεκριμένα, οι κλήσεις στην Ευρωπαϊκή Γραμμή για τα Εξαφανισμένα Παιδιά 116000 έφτασαν στις 3.814, ενώ την ίδια περίοδο εξαφανίστηκαν 81 παιδιά και 50 ενήλικες.

Εξαφανίσεις παιδιών: Γιατί φεύγουν οι έφηβοι από τα σπίτια τους;

Να σου καταρρίψω και μία ακόμα εσφαλμένη θεωρία, σχετικά με τα παιδιά που φεύγουν από τα σπίτια τους; Υποθέτεις ενδεχομένως ότι πρόκειται για παιδιά που είναι θύματα σωματικής/σεξουαλικής κακοποίησης. Ότι προέρχονται από οικογένειες που αδυνατούν να τα συντηρήσουν οικονομικά, από γονείς τοξικοεξαρτημένους ή ότι έχουν μπλέξει με κακές παρέες, σωστά;

Κι όμως, μπορεί να μην είναι καθόλου έτσι. Η Μαρία, η οποία είχε φύγει από το σπίτι της στα 13 και είχε δεχτεί κάποτε να μου δώσει συνέντευξη γι’ αυτό, προερχόταν από μία φαινομενικά φυσιολογική, μικροαστική οικογένεια. Σωματική κακοποίηση δεν υπήρχε, όμως ο πατέρας της ήταν ψυχικά ασθενής και ασκούσε σε όλα τα μέλη της οικογένειας τρομερή ψυχολογική βία. Το χειρότερο; Η μητέρα της Μαρίας, η οποία έμοιαζε το απόλυτο υποχείριό του, έπαιρνε διαρκώς το μέρος του. Η Μαρία, η οποία από ντροπή δεν έλεγε ποτέ στους φίλους της τι συμβαίνει στο σπίτι της, νιώθοντας ότι δεν έχει κανέναν για να της συμπαρασταθεί, απλά μια μέρα σηκώθηκε και έφυγε. Όταν επέστρεψε, την επόμενη μέρα και αφού πέρασε μια νύχτα στον δρόμο, είπε στη μητέρα της: Ή αυτός ή εγώ. Έτσι ξεκίνησε η διαδικασία διαζυγίου.

iStock

Οι έφηβοι, λοιπόν, που φεύγουν από τα σπίτια τους το κάνουν κυρίως για να ξεφύγουν από τις συγκρούσεις με τους γονείς. Όπως γράφει η παιδοψυχολόγος κ. Αλεξάνδρα Καππάτου, «συνήθως ο έφηβος δεν προετοιμάζει τη φυγή του από το σπίτι και είναι μοναχικός. Έχει μια διπλή επιθυμία: να ανακαλύψει τον κόσμο αλλά και να ξεφύγει από κάποια προβλήματα. Τα παιδιά που φεύγουν είναι ευαίσθητα, ανώριμα και ανασφαλή».

Και συνεχίζει: «Η φυγή είναι μια μορφή συναγερμού και ένα μέσο να κινητοποιήσει το ενδιαφέρον του περιβάλλοντός του, χωρίς ωστόσο να σημαίνει ότι και ο ίδιος ο έφηβος δεν υποφέρει. Εξάλλου, η επιθετική και προκλητική διάσταση της φυγής συνδέεται πραγματικά με μία έντονη εσωτερική σύγκρουση και αγωνία που είναι δύσκολο στον έφηβο να αντιμετωπίσει και να επιλύσει με άλλο τρόπο, εκτός φυγής».

«Η Νεφέλη Αγνοείται»: Βασισμένη σε αληθινές ιστορίες εφήβων

Τη Μαρία τη γνώρισα μέσω του Χαμόγελου του Παιδιού, στο οποίο η ίδια στράφηκε αργότερα αναζητώντας ψυχολογική στήριξη. Ενεργή εθελόντρια του οργανισμού στα 25 της πλέον, είναι μία από τα αμέτρητα παιδιά που έχουν βρεθεί σε αντίστοιχη κατάσταση και που οι εμπειρίες τους έγιναν αφορμή να δημιουργηθεί η ταινία μικρού μήκους «Η Νεφέλη Αγνοείται».

Η ταινία παρουσιάζει την ιστορία ένας 15χρονου κοριτσιού που αποφασίζει να φύγει από το σπίτι, καθώς οι δυσκολίες και η απομόνωση που αντιμετωπίζει στο σχολείο λόγω bullying την πνίγουν. Μάλιστα, στην απόφασή της αυτή ρόλο παίζει και ο Σάββας, ένας 30χρονος με τον οποίο διατηρεί σχέση εδώ και λίγο καιρό. Η μητέρα της που την αναζητά φοβισμένη, έχει έναν ακόμα λόγο να πανικοβάλλεται: ένα ιατρικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Νεφέλη. Δεν έχει άδικο, γιατί το κορίτσι καταλήγει, και εξαιτίας του Σάββα, να βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο.

Στόχος της ταινίας είναι να την παρακολουθήσουν γονείς και παιδιά, τα οποία θα συνειδητοποιήσουν ότι η φυγή από τα προβλήματα δεν είναι ποτέ η λύση.

Στόχος είναι, επίσης, όπως μου είχε πει τότε και η Μαρία «να καταλάβουν οι γονείς ότι πρέπει να ακούνε πάντα τα παιδιά τους. Να μη θεωρούν ότι επειδή είναι μικρά, όσα τους λένε είναι ασήμαντα, γιατί τα παιδιά που βιώνουν άσχημες καταστάσεις ωριμάζουν πιο γρήγορα. Επίσης, να προσέχουν τα σημάδια. Πάντα ένα παιδί δίνει σημάδια πριν φύγει από το σπίτι του. Και στους έφηβους, θα έλεγα να μην το κάνουν, γιατί οι κίνδυνοι εκεί έξω είναι πολλοί. Και πάντα υπάρχει κάποιος στον οποίο μπορούν να στραφούν και να μιλήσουν, ακόμα και οι σύμβουλοι στο Χαμόγελο του Παιδιού».

Δες την ταινία εδώ:

Τι ήταν αυτό που οδήγησε τη Νεφέλη να φύγει από το σπίτι της; Απάντηση δίνει μία ακόμα ταινία μικρού μήκους που το Χαμόγελο του Παιδιού δημιούργησε και δημοσίευσε πριν από περίπου έναν χρόνο: «Οι σκέψεις της Νεφέλης».

Δες την ταινία εδώ:

Η ταινία «Η Νεφέλη Αγνοείται» κυκλοφόρησε στις 25 Μαΐου, Παγκόσμια Ημέρα για τα Εξαφανισμένα Παιδιά.

Σε περίπτωση εξαφάνισης, το «Χαμόγελο του Παιδιού» έχει θέσει τη διάθεση του κοινού τρόπους επικοινωνίας με δωρεάν πρόσβαση, όλο το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο:

• «Εθνική Γραμμή SOS 1056» που είναι χαρακτηρισμένη ως Εθνική Γραμμή Έκτακτης Ανάγκης και είναι διασυνδεδεμένη με τον Ευρωπαϊκό Αριθμό Έκτακτης Ανάγκης 112»
• «Ευρωπαϊκή Γραμμή για τις Εξαφανίσεις 116000».
• «Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης για Παιδιά & Εφήβους 116111».