ΕΧΕΙΣ ΣΚΕΦΤΕΙ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΟΤΑΝ ΑΡΓΕΙΣ ΣΕ ΕΝΑ ΙΑΤΡΙΚΟ ΡΑΝΤΕΒΟΥ;
Δεν ξέρω αν έχεις σκεφτεί τις συνέπειες της καθυστέρησης ή του non-show σου σε ραντεβού που έχεις κλείσει με γιατρό. Αλλά εκ πείρας σου λέω ότι θα έπρεπε.
Συνήθως έχουμε να πούμε τα χειρότερα για το Εθνικό Σύστημα Υγείας, για τις ανεπάρκειες του, τα όσα δεν παίρνουμε για όσα πληρώνουμε κάθε μήνα τα χρόνια που εργαζόμαστε, αλλά δεν σκεφτόμαστε πόσο επιβαρύνουμε εμείς το ήδη επιβαρυμένο σύστημα με την αδιαφορία μας. Τι εννοώ; Εννοώ την ασυνέπεια που δείχνουμε συχνά όταν έχουμε ραντεβού με γιατρό.
Μια Τετάρτη πήρα άδεια από τη δουλειά για να κάνω προληπτικό έλεγχο. Βλέπεις, έχω φτιάξει μια λίστα με όλα όσα οφείλω να τσεκάρω κάθε χρόνο, ώστε να μη βρεθώ προ εκπλήξεως – βάσει και όσων έχω κληρονομήσει γονιδιακά, δεν είναι λίγα.
Ας συμφωνήσουμε εδώ πως για κανέναν δεν είναι απολαυστικές οι ιατρικές εξετάσεις. Εννοώ ότι και απλό τσεκ απ να κάνεις, όσο να πεις έχεις μια ανησυχία τι μπορεί να δείξουν τα αποτελέσματα (σε μια εποχή που κόσμος πεθαίνει από πράγματα που παλιά θεωρούνταν ασθένειες των ηλικιωμένων). Σκέψου τι συμβαίνει αν έχεις κάτι και θες να δεις την εξέλιξή του.
Που λες, έφτασα στην ώρα μου σχεδόν σε όλα τα ραντεβού της ημέρας. Στο ένα καθυστέρησα 10 λεπτά. Από όλα αυτά, μόνο σε ένα δεν περίμενα, το πρώτο, που ήταν νωρίς το πρωί. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, το αφήγημα ήταν το ίδιο: κάποιος ή κάποιοι είχαν αργήσει και μας πήρε η μπάλα όλους.
Στο τελευταίο ραντεβού η αναμονή έφτασε στη 1 ώρα. Ο συνδυασμός υπνηλίας (που με έπιασε) και άλλων υποχρεώσεων που είχα με οδήγησε στο να φύγω. Πολυτέλεια που δεν θα είχα αν έπρεπε να με δει ο γιατρός. Αν ήταν δηλαδή, ζωτικής σημασίας η εξέτασή μου (που μπορεί και να είναι, δηλαδή, κάτι που δεν ξέρω αφού δεν την έκανα).
Γιατί βρέθηκα να περιμένω και να περιμένω, ενώ εγώ ήμουνα στην ώρα μου; Γιατί, όπως μου εξήγησε η γυναικολόγος, αφενός εμφανίστηκε γυναίκα για εξέταση χωρίς ραντεβού (όχι επείγον, αλλά επειδή τότε τη βόλευε), αφετέρου άργησαν να εμφανιστούν δυο άνθρωποι που είχαν κλείσει επισκέψεις.
Και ρωτώ: Έχεις σκεφτεί ποτέ τι συνέπειες μπορεί να έχει η δική σου/μου σχετική αδιαφορία σε άλλους; Τι μπορεί να σημαίνει η δική σου/μου μισή ώρα καθυστέρησης για έναν άνθρωπο με διαγνωσμένο σοβαρό πρόβλημα, που έχει πραγματική ανάγκη την εξέταση για να ζήσει;
Προφανώς και δεν τίθεται θέμα σε περίπτωση έκτακτου περιστατικού. Εννοείται πως εκεί οφείλουμε να δίνουμε προτεραιότητα, δίχως δεύτερη σκέψη. Ωστόσο, βάζω στοίχημα ότι έχεις δει έκτακτο περιστατικό κι έχεις εκνευριστεί που σου πήρε τη θέση. Ομολογώ πως το είχα πάθει μια φορά. Μετά έμαθα πως το άτομο εξαιτίας του οποίου καθυστέρησε 30 λεπτά η δική μου εξέταση είχε καρκίνο – και κάποιους μήνες μετά πέθανε. Έκτοτε σοβαρεύτηκα.
Ξεπέρασα το αχρείαστο «εγώ», το οποίο συνήθως φροντίζουμε για κατεξοχήν λάθος λόγους (π.χ. όταν οδηγούμε, κάποιος οδηγός βγάζει φλας να περάσει, αλλά δεν τον αφήνουμε γιατί… έτσι, λες και θα κρίνεται η ζωή μας από αυτήν την απόφαση) και ελάχιστους σωστούς. Που κρίνουν τη ζωή μας, κυριολεκτικά.
Ενώ απαιτούμε να μας σέβονται, δεν καταβάλλουμε την παραμικρή προσπάθεια να σεβαστούμε και όλους τους άλλους, πράγμα που φαίνεται από το πώς παρκάρουμε, πώς οδηγούμε, πώς στηνόμαστε στην ουρά στο σούπερ μάρκετ (ή όποια άλλη ουρά), πώς φέρουμε το «κουφάρι» μας στην καθημερινότητα σε πλαίσιο που περιλαμβάνει κι άλλους.
Όπως είναι σημαντικός ο δικός σου χρόνος, είναι και όλων των άλλων. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν με ενδιαφέρει αν δεν βρίσκεις να παρκάρεις, αν «κάτι έτυχε την τελευταία στιγμή» ή απλά βαριόσουν και δεν ήσουν συνεπής σε ραντεβού με γιατρό τον οποίο δεν έχεις αποκλειστικό. Εκτός κι αν δουλεύει μόνο για εσένα.
Παθολόγος μου είπε ότι την ημέρα της επίσκεψης μου είχε πάει στο ιατρείο μιάμιση ώρα νωρίτερα, για να εξυπηρετήσει ασθενή που την παρακάλεσε να τη δει όσο πιο νωρίς μπορούσε (κανονικά, αρχίζει τα ραντεβού στις 10:00). «Και ξέρεις τι έγινε; Όχι μόνο δεν ήρθε, αλλά δεν πήρε καν τηλέφωνο να μου πει πως δεν μπορεί να έρθει». Κοινώς χέστηκε. Συγγνώμη για τον όρο που χρησιμοποιώ, αλλά δεν μπορώ να βρω κάποιον που να ταιριάζει καλύτερα.
Ειλικρινά, πόσο δύσκολο είναι να ενημερώσεις για το ότι δεν θα πας στο ραντεβού ή θα καθυστερήσεις; Γιατί πρέπει να πληρώσουν κι άλλοι άνθρωποι τη δική σου επιλογή;
Ας την πληρώσεις εσύ. Όπως είπα σε όλους τους γιατρούς, στα σαλόνια των οποίων είδα συνολικά 3 επεισόδια από ένα σίριαλ, φταίμε κι εμείς που έχουμε γίνει όπως έχουμε γίνει (αδιάφοροι για όλους τους άλλους, πλην της πάρτης μας), αλλά φταίνε κι εκείνοι. Καθυστερεί κάποιος πάνω από ένα τέταρτο; Μην τον δεχτείτε. Δεν έρχεται καν χωρίς ειδοποίηση; Χρεώστε του το ελάχιστον της επίσκεψης.
Προσωπικά, διατίθεμαι να προκαταβάλω χρήματα για να κλείσω ραντεβού με γιατρό, αν είναι να υπάρχει μια συνέπεια. Αν είναι αυτός ο τρόπος που θα αναγκάσει κάποιους να σέβονται τους συνανθρώπους τους.
Έψαξα να βρω αν υπάρχει χώρα που να ’χει κάποιο σχετικό νόμο. Να πληρώνουν δηλαδή, οι ασθενείς για ραντεβού με γιατρό στο οποίο καθυστέρησαν ή δεν πήγαν. Βρήκα πως στη Γαλλία έχει κατατεθεί σχετική πρόταση σε νομοσχέδιο για την υγεία.
Αν ψηφιστεί, όποιος κλείνει ιατρικό ραντεβού θα δίνει τα στοιχεία της πιστωτικής του κάρτας. Αν δεν εμφανιστεί χωρίς να έχει ειδοποιήσει 24 ώρες νωρίτερα, ο γιατρός θα τον χρεώνει με 5 ευρώ, ποσό που θα πηγαίνει κατευθείαν στην εφορία. Εναπόκειται στον γιατρό να αποφασίσει εάν ο λόγος για την απώλεια του ραντεβού είναι αρκετά εύλογος, ώστε να αποφευχθεί το πρόστιμο.
Σε μελέτη που έγινε στη συγκεκριμένη χώρα, διαπιστώθηκε πως κάθε χρόνο υπάρχουν 27.000.000 άνθρωποι που κλείνουν ραντεβού σε γιατρό αλλά δεν εμφανίζονται. Γεγονός που δεν θέλει πολύ μυαλό για να καταλάβεις ότι εξοντώνει ένα σύστημα υγείας που έχει ελλείψεις προσωπικού – μεταξύ άλλων ανεπαρκειών.
Οι Γάλλοι γιατροί των εκτάκτων περιστατικών αντιτίθενται στο μέτρο, λέγοντας πως θα ήταν καλύτερο να εκπαιδευτούν οι άνθρωποι να είναι συνεπείς, παρά να πει η κυβέρνηση στους επαγγελματίες ότι πρέπει να φορολογήσουν, κάτι που θα προκαλέσει ένταση στη σχέση με τους ασθενείς. Υπάρχει μια αλήθεια σε αυτό.
Ωστόσο, όταν το 6 με 10% των ραντεβού κάθε εβδομάδας δεν εμφανίζονται, τι πρέπει να γίνει; Να συνεχίσουμε –ως ανθρωπότητα– να αγνοούμε τις συνέπειες των πράξεων μας; Ή να βρεθεί μια λύση που να εξυπηρετεί όποιους έχουν τον ελάχιστο αυτοσεβασμό;