ΕΝΑ ΣΠΙΤΙ ΠΟΥ ΦΤΙΑΧΤΗΚΕ ΓΙΑ ΝΑ ΓΕΜΙΣΕΙ ΜΕ ΧΡΩΜΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΗ
Το Silver Lining House, στο Σαν Φρανσίσκο, φτιάχτηκε στη θέση ενός σπιτιού που καταστράφηκε από φωτιά, με τρόπο που να το θυμίζει μεν, αλλά και να καινοτομεί σε διάφορα επίπεδα.
Αυτό που οι αρχαίοι ημών πρόγονοι έλεγαν «ουδέν κακόν αμιγές καλού», στα αγγλικά έχει μια πολύ διαφορετική έκφραση: silver lining. Αυτολεξεί σημαίνει «ασημένια επένδυση», δηλώνει όμως ότι κάτι καλό μπορεί να βρεθεί όταν συμβαίνει κάτι γενικά κακό. Γιατί λοιπόν να ονομάσεις ένα σπίτι The Silver Lining House; Ίσως γιατί το φωτεινό, φιλόξενο αυτό οίκημα στο Σαν Φρανσίσκο γεννήθηκε μέσα από τις στάχτες της φωτιάς που κατέστρεψε το προηγούμενο.
Ας πάρουμε την ιστορία από την αρχή: Το φθινόπωρο του 2013, ο φωτογράφος αρχιτεκτονικής Bruce Damonte και η interior designer σύζυγός του, Alison Damonte, ανέθεσαν στο αρχιτεκτονικό γραφείο Mork-Ulnes Architects την ανακαίνιση του σπιτιού που είχαν αγοράσει τρία χρόνια νωρίτερα. Βρισκόταν στη συνοικία Bernal Heights, η οποία είχε αντέξει τον καταστροφικό σεισμό και την πυρκαγιά που κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της πόλης το 1906.
Το ανθεκτικό της υπέδαφος παρείχε ασφάλεια, οπότε προσέλκυσε τότε και νέους κατοίκους που έσπευσαν να οικοδομήσουν εκεί νέα σπίτια. Το σπίτι του ζεύγους Damonte ήταν ένα παραδοσιακό ξύλινο οίκημα βικτωριανού στυλ, που φτιάχτηκε το 1908 για να στεγάσει μια πενταμελή οικογένεια.
«Συνεργαζόμασταν με τον φίλο μας, φωτογράφο αρχιτεκτονικής Bruce Damonte για περισσότερα από 15 χρόνια, όταν μας προσέγγισε μαζί με τη γυναίκα του –και επίσης φίλη– Alison Damonte, interior designer, για να ανακαινίσουμε το σπίτι τους στο Σαν Φρανσίσκο», λέει ο Casper Mork-Ulnes, του επώνυμου αρχιτεκτονικού γραφείου.
«Γνωρίζαμε από την αρχή ότι αυτό το πρότζεκτ θα ήταν μια ενδιαφέρουσα συνεργασία, μια άσκηση ισορροπίας ανάμεσα στις δικές μας αφαιρετικές τάσεις και τις πιο πληθωρικές και μαξιμαλιστικές παρορμήσεις των πελατών/φίλων μας – το στυλ των οποίων θαυμάζαμε ανέκαθεν και θέλαμε να τιμήσουμε».
Μόνο που τον Δεκέμβριο του 2017, ενώ η ανακαίνιση βρισκόταν σε εξέλιξη, το σπίτι καταστράφηκε από φωτιά. «Είμαστε ευγνώμονες που καταφέραμε να σωθούμε από τη φωτιά και που είδαμε έναν φοίνικα να αναγεννιέται στις στάχτες του σπιτιού μας», λένε τώρα οι ιδιοκτήτες. «Καταλήξαμε να αντιμετωπίζουμε το σπίτι ως ένα “δοχείο” για τη συλλογή ιδεών που είχαμε σχετικά με τα υλικά και τα έπιπλα και τα έργα τέχνης που είχαμε συλλέξει μαζί μέσα στα χρόνια».
Η κατασκευή του νέου σπιτιού ξεκίνησε το φθινόπωρο του 2019, με ένα σχέδιο που από τη μια σεβόταν την παράδοση της περιοχής και από την άλλη άφηνε περιθώριο για αρκετές σχεδιαστικές καινοτομίες.
«Μετά από αρκετούς γύρους και επανασχεδιασμούς και παραλλαγές, βρήκαμε αυτό που χρειαζόταν το έργο», λέει από την πλευρά των αρχιτεκτόνων η Lexie Mork-Ulnes. «Ένα οργανωτικό σύστημα που θα μπορούσε να εφαρμοστεί για να αναδείξει τα ποικίλα και εκλεκτικά υλικά και φινιρίσματα που ήθελε να χρησιμοποιήσει η Alison».
Ενώ συχνά οι αρχιτέκτονες ελαχιστοποιούν τον αριθμό των υλικών σε ένα έργο, ώστε να αναδείξουν την ουσία του, εν προκειμένω ήξεραν ότι το σπίτι θα γεμίσει με χρώματα και υφές από πολλά διαφορετικά έργα τέχνης και design έπιπλα. Κατά μία έννοια, το σχεδίασαν σαν μια λευκή γκαλερί, που θα μπορούσε να αναδείξει συγκεκριμένα δομικά στοιχεία και ό,τι άλλο θα έβρισκε χώρο μέσα σε κάθε δωμάτιο.
Κι αν εσωτερικά το σπίτι υπήρξε –αρχικά τουλάχιστον– ένας λευκός καμβάς, εξωτερικά επιλέχθηκε ένα χρώμα με συμβολική σημασία: το μαύρο. «Η πρόθεσή μας ήταν το σπίτι να “γλιστρήσει” στο κενό που δημιουργήθηκε όταν η φωτιά κατέστρεψε το προϋπάρχουν εδουαρδιανό οίκημα», λέει ο Casper Mork-Ulnes.
«Εξωτερικά, η μαύρη σιλουέτα του ακολουθεί τις γραμμές των γειτονικών σπιτιών. Οι αναλογίες, η κλίμακα και οι όγκοι προέκυψαν από τις στέγες που υψώνονται σε αυτή την απότομη, τυπική ανηφόρα του Σαν Φρανσίσκο, αφού όμως τα αρχικά εδουαρδιανά στοιχεία μεταφράστηκαν σε πιο αφηρημένες διακοσμητικές γραμμές».
Σε οικόπεδο 152 τετραγωνικών μέτρων, το σπίτι έχει χώρους συνολικής έκτασης 262 τετραγωνικών, κατανεμημένους σε τρία επίπεδα. Στο ανώτερο έχει δημιουργηθεί ένας φωτεινός, ενιαίος χώρος υποδοχής με κουζίνα, που απολαμβάνει απρόσκοπτη θέα λόγω ύψους.
Η χρωματική παλέτα γίνεται όλο και πιο ανοιχτόχρωμη όσο ανεβαίνουμε, ενώ η σκάλα που ενώνει τα τρία επίπεδα επιτρέπει στο φυσικό φως να φτάνει από την οροφή μέχρι κάτω.
Εκτός από το Σαν Φρανσίσκο, οι Mork-Ulnes Architects έχουν γραφεία και στο Όσλο, ενώ έχουν υπογράψει μια μεγάλη γκάμα έργων, μεταξύ των οποίων και το Octothorpe House, που έχουμε παρουσιάσει στο OW.
Κάτι που φυσικά τους απασχολεί είναι η βιωσιμότητα των σχεδίων τους. Στην κατασκευή του Silver Lining House χρησιμοποίησαν δομικά στοιχεία που μπόρεσαν να διασωθούν από το προηγούμενο σπίτι, φρόντισαν να υπάρχει επαρκής φυσικός αερισμός και τοποθέτησαν φωτοβολταϊκά στην οροφή. Ένα μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται αποθηκεύεται σε μπαταρία για τις ώρες αιχμής, ενώ όσο ρεύμα δεν χρησιμοποιείται από το σπίτι διοχετεύεται στο δίκτυο.