ΕΝΑ ΦΙΛΟΞΕΝΟ ΣΠΙΤΙ ΧΤΙΣΜΕΝΟ ΜΕ ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ
'Ενα δομικό υλικό με βάση το ξύλο, φιλικό προς το περιβάλλον, δίνει τον τόνο σε ένα σπίτι που φτιάχτηκε για να φέρει τους ιδιοκτήτες του πιο κοντά στη φύση.
Όταν βλέπεις από ψηλά το Octothorpe House, καταλαβαίνεις ότι η κάτοψή του σχηματίζει το σύμβολο #, γνωστό πια ως hashtag. Βρίσκεται στην πόλη Μπεντ, στην αμερικανική πολιτεία του Όρεγκον. Το οικόπεδο είναι 3,5 στρέμματα, ενώ οι εσωτερικοί χώροι καλύπτουν συνολικά 310 τ.μ.
Δεν το λες μικρό, αλλά το παράδοξο είναι πως είναι όσο μικρότερο επέτρεπαν οι τοπικοί κανονισμοί και αρκετά μεγαλύτερο από ό,τι ήθελαν οι ιδιοκτήτες. Είναι ο Mike και η Kat Burn, που μένουν εκεί με τον εννιάχρονο σήμερα γιο τους. «Το πιο πράσινο κομμάτι του σπιτιού μας είναι το μέρος που έμεινε άχτιστο», σχολιάζει χαρακτηριστικά ο Mike.
«Ήταν συναρπαστικό για εμάς να συνεργαστούμε με πελάτες Αμερικάνους οι οποίοι δεν ήθελαν κατ΄ ανάγκη μια μεγαλειώδη έπαυλη», λέει από την πλευρά του ο αρχιτέκτονας Casper Mork-Ulnes, ιδρυτής του επώνυμου αρχιτεκτονικού γραφείου. «Στην Ευρώπη είμαστε μαθημένοι να κάνουμε οικονομία χώρου». (Και δεν ξέρω αν έχει υπόψη του το Saganaki House στο Παρίσι, που χώρεσε μια μονοκατοικία σε οικόπεδο μόλις 20 τετραγωνικά!)
Ο ίδιος είχε ανακαινίσει το 2011 το σπίτι στο οποίο έμενε προηγουμένως η οικογένεια, στο Σαν Φρανσίσκο. Η επιθυμία που τους οδήγησε να μετοικήσουν στο Όρεγκον ήταν να βρίσκονται σε πιο άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον. Από σεβασμό προς αυτό, ήθελαν το νέο τους σπίτι τους να χτιστεί με όσο το δυνατόν μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Ένα σπίτι από CLT
Το σπίτι σχεδιάστηκε για να χτιστεί με τη χρήση ξύλινων δομικών πάνελ CLT (Cross Laminated Timber). Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό υλικό που αναπτύχθηκε από τον Αυστριακό ερευνητή Gerhard Schickhofer κατά τη διδακτορική του έρευνα, το 1994.
Η ακριβής ελληνική μετάφραση του όρου Cross Laminated Timber είναι «σταυρωτή επικολλητή ξυλεία». Για τη δημιουργία του υλικού συγκολλούνται χιαστί στρώσεις από μασίφ ξύλο (συνήθως 3, 5 ή 7), για να δημιουργηθούν πάνελ με μεγάλη ανθεκτικότητα. Αυτά αντικαθιστούν στην πράξη άλλα δομικά υλικά, όπως το σκυρόδεμα και ο χάλυβας, ακόμα και σε πολυώροφα κτίρια.
Το 2002, η Αυστρία ήταν η πρώτη χώρα στην Ευρώπη που θέσπισε προδιαγραφές δόμησης κτιρίων από CLT και υπάρχουν πλέον σε διάφορες χώρες. Στις ΗΠΑ, όμως, το συγκεκριμένο υλικό έχει χρησιμοποιηθεί ελάχιστα.
Μια κατασκευαστική πρόκληση
«Οι πελάτες απευθύνθηκαν σε εμάς με την ιδέα να φτιαχτεί ένα από τα πρώτα σπίτια στις Ηνωμένες Πολιτείες από CLT», εξηγεί ο αρχιτέκτονας, που έχει γεννηθεί στη Νορβηγία και δραστηριοποιείται με το γραφείο του και στις δύο χώρες. «Τους ενέπνευσαν οι πολλά υποσχόμενες προοπτικές αυτού του συστήματος και ειδικά ο παράγοντας της περιβαλλοντικής αειφορίας [...].
»Όπως συμβαίνει συχνά με τις πρώιμες εφαρμογές νέων τεχνολογιών, η εκμάθηση της χρήσης μιας νέας τεχνολογίας από το εξωτερικό απαίτησε χρόνο και προσπάθεια. Ο ενθουσιασμός και η αποφασιστικότητα τους να είναι πρωτοπόροι έδωσαν ώθηση στο πρότζεκτ, που κατέληξε να είναι υποδειγματικό με πολλούς τρόπους».
Μια από τις ιδιαιτερότητες της κατασκευής είναι ότι το σπίτι χτίστηκε από μέσα προς τα έξω: Αρχικά, πάνω σε βάση από τσιμέντο, συναρμολογήθηκαν οι εσωτερικοί τοίχοι και τα ταβάνια, δηλαδή πάνελ CLT φτιαγμένα ειδικά σε αμερικάνικο εργοστάσιο, από ξύλο ελάτης και πεύκου. Ακολούθησε επένδυση με μόνωση και οι απαραίτητες ηλεκτρολογικές εγκαταστάσεις που διατρέχουν τους τοίχους, ενώ μετά το σπίτι ντύθηκε με το εξωτερικό του περίβλημα.
Βίντεο: Juan Benavides
Το εξωτερικό κέλυφος είναι από ξύλο κέδρου που έχει υποστεί ένα είδος παραδοσιακής ιαπωνικής επεξεργασίας με τη χρήση φωτιάς, ώστε να γίνει άκαυστο, αδιάβροχο και απρόσβλητο από έντομα. Έτσι, όχι μόνο εντάσσεται αρμονικά στο περιβάλλον, αλλά δεν απαιτεί σχεδόν καμία συντήρηση με το πέρασμα του χρόνου.
Η διαρρύθμιση του Octothorpe House
Στο επίκεντρο του σπιτιού βρίσκεται μια περίκλειστη αυλή, η οποία επιτρέπει στο παιδί να παίζει όποτε θέλει σε εξωτερικό χώρο με απόλυτη ασφάλεια. Ολόγυρα, αναπτύσσονται τα δωμάτια που σχεδιάστηκαν έτσι, ώστε να μην χαθούν τετραγωνικά σε περιττούς διαδρόμους.
Εκτός από τα δύο υπνοδωμάτια που χρειάζεται η οικογένεια, υπάρχουν δύο ακόμη για φιλοξενούμενους, ένα εκ των οποίων μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως γραφείο. Ένας άλλος «ευέλικτος» χώρος του σπιτιού είναι το γκαράζ, που τον χειμώνα μπορεί να μετατραπεί σε κλειστό playroom.
Το πρωτότυπο σχήμα του σπιτιού δημιουργεί εσοχές που επιτρέπουν στο φυσικό φως να εισβάλλει παντού. Τα μεγάλα παράθυρα αφήνουν το βλέμμα να ταξιδεύει στο φυσικό τοπίο ανενόχλητο, ενώ ο καλά μελετημένος προσανατολισμός εξασφαλίζει και την απαιτούμενη ιδιωτικότητα.
Στους εξωτερικούς χώρους περιλαμβάνεται μια σκεπαστή τραπεζαρία με μπάρμπεκιου, κι ένα υπαίθριο καθιστικό με ανοιχτή εστία αερίου, που, όταν πέφτει το φως και κάνει ψύχρα, δίνει κυριολεκτικά και μεταφορικά ζεστασιά.
Μια ουδέτερη παλέτα
Το ξύλο δημιουργεί μια αίσθηση καταφυγίου σαν αυτή που θα συναντούσες σε ένα ξύλινο σαλέ. Αυτό, σε συνδυασμό με το γκρίζο του τσιμέντου στα πατώματα, έδωσαν τον τόνο για μια ουδέτερη, φυσική παλέτα σε όλο τον διάκοσμο του σπιτιού.
«Ο Θεός κρύβεται στις λεπτομέρειες», καταλήγει ο Caspar Mork-Ulnes. «Η αρχική σύλληψη είναι το ίδιο σημαντική με τις τελευταίες λεπτομέρειες και με την εκτέλεση του σχεδίου. Έπρεπε να το σκεφτούμε διεξοδικά και να σχεδιάσουμε το παραμικρό».
Δυο χρόνια μετά την εγκατάστασή της στο σπίτι, η οικογένεια είναι απολύτως ικανοποιημένη. «Έχουμε αυτό το σπίτι και σε δυο βήματα είσαι στο δάσος», λέει ο Mike. «Τσιμπιέμαι για να βεβαιωθώ ότι συμβαίνει».
SLOW MONDAY NEWSLETTER
Θέλεις να αλλάξεις τη ζωή σου; Μπες στη λογική του NOW. SLOW. FLOW.
Κάθε Δευτέρα θα βρίσκεις στο inbox σου ό,τι αξίζει να ανακαλύψεις.
