ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ: ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΜΠΟΡΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΕΡΑΣΕΙ

Μια αξιολόγηση στοιχείων και επεξεργασία δεδομένων για τα ελληνοτουρκικά περιλαμβάνει πολλά «αν», «ίσως», «πιθανώς» και «ενδέχεται». Το σίγουρο είναι ότι –έστω και χωρίς τον Ερντογάν στην εξουσία– πρόκειται για θέματα που θα μας απασχολούν για καιρό και μπορεί να προκαλέσουν ισχυρές διεθνείς πιέσεις προς τη χώρα μας..

Ας υποθέσουμε ότι ο Ερντογάν θα χάσει τις εκλογές. Όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά, το μεγάλο ερώτημα είναι: Η νέα εξουσία θα παύσει τις απειλές εναντίον της χώρας μας και –κυρίως– θα κινηθεί εκτός του απαράδεκτου πλαισίου διεκδικήσεων που διαμόρφωσε ο Ερντογάν;

Η στήλη διατείνεται ότι είναι πιθανό να αλλάξει η ρητορική και να μεταβληθεί ο τρόπος διεκδίκησης. Ωστόσο, η ουσία των αξιώσεων –τουλάχιστον ορισμένων εξ αυτών– όχι μόνο θα παραμείνει εδραία και ακατάλυτη, αλλά δεν αποκλείεται να καταστεί προσπελάσιμη στη Δύση και κατά τούτο συζητήσιμη.

Τα ελληνοτουρκικά αν φύγει από την εξουσία ο Ερντογάν

Για να συμβεί αυτό, δηλαδή για να τείνει η Δύση ευήκοον ους στην Τουρκία σχετικά με τα ελληνοτουρκικά, απαιτείται ως βασική προϋπόθεση να εξομαλυνθούν πλήρως οι σχέσεις της γείτονος με τις ΗΠΑ. Η απουσία του Ερντογάν θα ευνοήσει την εξέλιξη αυτή, σε συνάρτηση όμως με έναν βασικό όρο: τη δραστική αλλαγή της οπτικής των ρωσοτουρκικών σχέσεων από τη νέα ηγεσία. Ασφαλώς δεν θα διακοπούν οι σχέσεις αυτές, ούτε θα ματαιωθούν ανειλημμένες οικονομικές υποχρεώσεις (π.χ. η κατασκευή του πυρηνικού εργοστασίου στο Ακούγιου).

iStock

Όμως, θα πάψει το δίπορτο που ήταν κεντρική επιλογή του Ερντογάν, θα εγκαταλειφθεί κάθε σκέψη για εξοπλιστικές αγορές από την Ρωσία και η Τουρκία θα επανέλθει πλησίστια στην δυτική, ΝΑΤΟική ρότα με σημαντικό όφελος: Πράσινο φως για τα F16 (αυτό, βέβαια, μπορεί να δοθεί και τώρα, επί Ερντογάν, ως αμερικάνικη χειρονομία καλής θέλησης),αναθέρμανση των διαπραγματεύσεων για τα F35 και, ίσως το κυριότερο, σημαντικές πρωτοβουλίες των ΗΠΑ για την εμπέδωση καλού οικονομικού κλίματος στην Τουρκία.

Αν επισυμβούν αυτά, η χώρα μας θα βρεθεί σε δύσκολη θέση. Σήμερα, οι προβληματικές αμερικανοτουρκικές σχέσεις μάς ευνοούν. Πρώτον, διότι η αμφιρρέπουσα στάση της Τουρκίας καθιστά την Ελλάδα αξιόπιστο στήριγμα των ΗΠΑ στην περιοχή. Και, δεύτερον, γιατί ο Ερντογάν γνωρίζει καλά ότι οποιαδήποτε επιθετική κίνηση μεγάλης έντασης εναντίον της Ελλάδος (π.χ. κατάληψη νησιού) θα συναντήσει τη σφοδρή αντίδραση των ΗΠΑ.

Αυτό δεν αποκλείει βέβαια κάποια επιχείρηση γκριζαρίσματος α λα Ίμια, αλλά θα πρόκειται για επεισόδιο μικρής χρονικής διάρκειας, που δεν θα μεταβληθεί σε ανοιχτή σύγκρουση λόγω παρέμβασης των ΗΠΑ.

Η Ελλάδα θα δέχεται αφόρητες πιέσεις

Αν, λοιπόν, αλλάξει δραστικά η εικόνα της Τουρκίας υπό τη νέα εξουσία (τέρμα η πολεμική ρητορική, επιστροφή στη δυτική ρότα και εξομάλυνση των σχέσεων με τις ΗΠΑ), τότε η πίεση προς την Ελλάδα θα αυξηθεί. Και όλα τα θέματα που έθετε με τον δικό του τρόπο ο Ερντογάν θα επανέλθουν με τον μανδύα αιτημάτων που πρέπει να συζητηθούν νηφάλια και πολιτισμένα.

Υπενθυμίζεται ότι κατά καιρούς σημαίνοντες Αμερικανοί αξιωματούχοι μιλούσαν για «εδαφικές διαφορές» που πρέπει να επιλυθούν με διάλογο μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας. Αλλά και προσφάτως, κατά την συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη του Τζέικ Σάλιβαν, συμβούλου ασφαλείας του Μπάιντεν, με τον Ιμπραήμ Καλίν, δεξί χέρι του Ερντογάν, έγινε λόγος για ειρηνική επίλυση «τυχόν διαφωνιών».

Είναι προφανές ότι η χώρα μας θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, καθώς το ετεροβαρές του πράγματος (μόνη εκκρεμότητα για μας η υφαλοκρηπίδα, έναντι πλήθος αξιώσεων από την Τουρκία) θα ευνοεί την γείτονα σε επίπεδο εντυπώσεων αλλά και ουσίας:

Η Ελλάδα θα δέχεται αφόρητες πιέσεις για διάλογο εφ’ όλης της ύλης, με πιθανή εξέλιξη την παραπομπή ακόμη και «εδαφικών διαφορών» στο Δικαστήριο της Χάγης. Φυσικά, καμία ελληνική κυβέρνηση δεν θα συναινέσει. Αλλά οι πιέσεις που θα ασκηθούν ενδέχεται να μην είναι απλώς διπλωματικές και ίσως οδηγήσουν σε τεχνητή όξυνση επ’ ωφελεία της Τουρκίας.

Πολλά «αν», «ίσως», «πιθανώς» και «ενδέχεται» περιλαμβάνονται στα προεκτεθέντα, αλλά δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Πρόκειται για αξιολόγηση στοιχείων και επεξεργασία δεδομένων με τα ανάλογα συμπεράσματα και όχι για προβλέψεις αστρολογικής φύσεως…