ΕΙΣΑΙ ΓΟΝΙΟΣ; 4 ΤΡΟΠΟΙ ΝΑ ΦΕΡΕΙΣ ΧΑΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΣΟΥ

Αυτό που θες ως γονιός είναι να βλέπεις τα παιδιά σου ευτυχισμένα. Να περνάς όμορφα τον χρόνο σου μαζί τους. Να συνεννοείστε χωρίς φωνές και τσακωμούς. Τι συμβαίνει όμως όταν αντί για χαρά και απόλαυση βιώνεις συχνότερα νεύρα και απογοήτευση; Μια ειδικός μοιράζεται τους τρόπους που θα κάνουν αυτή την κατάσταση να αλλάξει.

Όταν χρόνια πριν ονειρευόσουν να γίνεις γονιός, η εικόνα που σου ερχόταν πιο συχνά στο μυαλό δεν ήταν να ουρλιάζεις οδηγίες και κανόνες καθώς τα παιδιά σου έτρεχαν τριγύρω ανεξέλεγκτα. Η εικόνα που είχες μάλλον περιλάμβανε εσένα να τους διαβάζεις παραμύθια, να φτιάχνετε μαζί μια κατασκευή, να πηγαίνετε για πικ νικ ή βόλτες με το ποδήλατο.

Ο ρεαλισμός στον γονεϊκό ρόλο βρίσκεται κάπου στη μέση. Ναι, το να είσαι γονιός δεν σημαίνει πως η ζωή σου θα είναι βγαλμένη από διαφήμιση, με όλη την οικογένεια ευδιάθετη και χαμογελαστή να απολαμβάνει το πρωινό της στον καταπράσινο κήπο. Δεν θα πρέπει όμως και να είναι μια συνεχής εναλλαγή από καθήκοντα, υποχρεώσεις και τσακωμούς. Ναι, υπάρχει τρόπος να φέρεις στη ζωή σου ως γονιός περισσότερη χαρά, διασκέδαση και απόλαυση, και λιγότερες φωνές, συγκρούσεις και αρνητικά συναισθήματα.

Όπως αναφέρει σε άρθρο της η ψυχοθεραπεύτρια και σύμβουλος γονέων Lia Avellino, όταν απέκτησε το τρίτο της παιδί το πρώτο πράγμα που έκανε μόλις έβαζε τα παιδιά της για ύπνο ήταν να καθαρίζει την κουζίνα. Με αυτόν τον τρόπο, λέει, ένιωθε πως έβαζε σε τάξη τον χαμό που αισθανόταν ότι επικρατούσε στη ζωή της σε ένα σπίτι με τρία παιδιά. Αυτό ταυτόχρονα την έκανε να αναρωτηθεί: Τι είναι αυτό που κάνει τους γονείς αντί να εμπνευστούν από τη συνεχή διάθεση των παιδιών για παιχνίδι, ανεμελιά και φαντασία, να θέλουν να γίνουν όλο και πιο αυστηροί με μια διαρκή εμμονή για έλεγχο όλων των καταστάσεων;

Αν στα παραπάνω αναγνωρίζεις τον εαυτό σου, οι τέσσερις πρακτικές που μοιράζεται η Avellino θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις τι είναι αυτό που σε ωθεί να αναζητάς κανόνες και έλεγχο προκαλώντας συγκρούσεις και απογοητεύσεις, και πώς θα καταφέρεις ως γονιός να αναστρέψεις την κατάσταση αυτή επιτρέποντας στη χαρά και τη διασκέδαση να μπουν στην καθημερινότητά σου.

Eικονογράφηση: Ελένη Καστρινογιάννη

1. Προσπάθησε να καταλάβεις από πού πηγάζει η ανάγκη σου για έλεγχο

Το να θέλεις να είσαι στο τιμόνι της ζωής σου και να αποφασίζεις για τα πράγματα που σου συμβαίνουν είναι μια θετική στάση. Όταν όμως η διάθεσή σου για έλεγχο πηγάζει από το στρες και την εξάντληση, είναι ένα σημάδι ότι είσαι σε κατάσταση επιβίωσης και ότι δεν μπορείς να χαρείς τη ζωή και όσα σου φέρνει.

Το να ελέγξεις το χάος στο περιβάλλον σου, τα παιδιά σου που τρέχουν γύρω γύρω στο σαλόνι, τα tantrums, τα δημητριακά που χύθηκαν σε όλο το πάτωμα της κουζίνας, σου δημιουργεί την ψευδαίσθηση ότι θα μπορέσεις να βρεις την εσωτερική ηρεμία που αναζητάς. Τα άτομα που υποφέρουν από άγχος θεωρούν ότι το αντίδοτο στο στρες είναι ο έλεγχος. Αυτό όμως δεν ισχύει. Στην πραγματικότητα για να μπορέσεις να ηρεμήσεις αυτό που πρέπει να κάνεις είναι όχι να προσπαθείς να ελέγξεις το χάος, αλλά να εξασκηθείς στο να μπορείς να ζεις μέσα σε αυτό και να το υπομένεις καλύτερα.

Αυτό που υπογραμμίζει η Avellino είναι πως τα άτομα που υιοθετούν τον έλεγχο σαν μηχανισμό άμυνας και επιβίωσης το κάνουν γιατί κάποια στιγμή στο παρελθόν, ίσως ως παιδιά, το έκαναν και λειτούργησε. Μπορεί να είχαν έναν πολύ ελεγκτικό γονιό ή με αυτόν τον τρόπο να κατάφερναν να λειτουργούν καλύτερα στην πατρική τους οικογένεια. Όπως συμβαίνει όμως με όλους τους μηχανισμούς επιβίωσης, λειτουργούν μέχρι ένα σημείο. Η Avellino συμβουλεύει να εντοπίσεις τις στιγμές που σου προκαλούν την επιθυμία ελέγχου και να δεις τι είναι αυτό που θα τις εξουδετερώσει. Εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις, ξέρουμε. Γεγονός που μας φέρνει στην επόμενη τεχνική.

2. Υιοθέτησε την μέθοδο της αντίθετης δράσης

Όταν συνειδητοποιήσεις ότι κάτι σου προκαλεί την διάθεση για έλεγχο π.χ. η πρωινή αναστάτωση στο σπίτι καθώς η οικογένεια ετοιμάζεται για σχολείο και δουλειά, ή η βραδινή ρουτίνα όταν πια είσαι πολύ κουρασμένος/η από όλη τη μέρα, κάνε το αντίθετο από ό,τι θα έκανες συνήθως και παρατήρησε τι συμβαίνει. Μίλα σε χαμηλό τόνο αντί να φωνάξεις για να πειθαρχήσεις τα παιδιά σου ή μην μαζέψεις το τραπέζι της κουζίνας αμέσως μόλις φάει η οικογένεια. Η υιοθέτηση της αντίθετης δράσης συχνά καταφέρνει να σπάσει το μοτίβο και να φέρει νέες δράσεις και αντιδράσεις.

3. Αξιοποίησε την τεχνική του χειρότερου δυνατού σεναρίου

Μια συνήθης αποτελεσματική τεχνική για να αποδυναμώσεις το στρες που σε οδηγεί σε συμπεριφορές ελέγχου είναι τονα σκεφτείς ποιο είναι το χειρότερο που μπορεί να συμβεί. Σκέψου ποιο είναι το χειρότερο πράγμα που μπορεί να συμβεί αν το παιδί σου φάει το σνακ του χωρίς πιάτο, αν χύσει από απροσεξία το γάλα, αν τρέξει και πέσει, αν αργήσετε στο σχολείο ή αν δεν λύσει όλες τις ασκήσεις που είχε για το σπίτι. Άσε τη φαντασία σου ελεύθερη σε όλα τα αρνητικά σενάρια. Αυτό που θα διαπιστώσεις είναι πως όλα αυτά τα αρνητικά σενάρια δεν είναι τελικά και τόσο καταστροφικά, πως τίποτα από αυτά δεν είναι μη αναστρέψιμο και πως μπορείς τελικά να αφήσεις τον εαυτό σου να ηρεμήσει.

Πολλές φορές όταν μπαίνουμε σε κατάσταση ελέγχου για να αποτρέψουμε ένα κακό σενάριο στο τώρα είναι γιατί στο παρελθόν μας συνέβη κάτι όντως ολέθριο, από το οποίο δεν μπορέσαμε να προστατεύσουμε τον εαυτό μας. Ο εγκέφαλός μας δεν έχει προφητικές ικανότητες και επεξεργάζεται τα πιθανά σενάρια του μέλλοντος με πληροφορίες που έχει από το παρελθόν. Μια φράση που αναφέρει η Avellino ότι χρησιμοποιεί ως το προσωπικό της mantra και λειτουργεί όταν νιώθει ότι κάτι κακό θα συμβεί είναι: «Το κακό έχει ήδη συμβεί. Αυτή τη στιγμή είμαι ασφαλής».

4. Εντόπισε τι είναι αυτό που θα έκανε το ρόλο του γονιού πιο διασκεδαστικό για σένα

Για να κάνεις τον ρόλο του γονιού να μην μοιάζει με μια ατέλειωτη λίστα καθηκόντων και υποχρεώσεων, πρέπει συνειδητά να τον εμπλουτίσεις με δόσεις χαράς, διασκέδασης και θετικής ενέργειας. Ένας τρόπος είναι να εντοπίσεις τις δραστηριότητες και τα χόμπι που σου δίνουν χαρά και απόλαυση, και να κάνεις τα παιδιά σου να συμμετέχουν σε αυτές. Μπορεί να είναι ένα σπορ, μαθήματα κεραμικής, ο κινηματογράφος ή το θέατρο. Αν από την άλλη τα παιδιά σου έχουν ενδιαφέροντα που δεν μοιράζεσαι μαζί τους, μην πιέζεις τον εαυτό σου να τα κάνει σαν να είναι αγγαρεία. Προσπάθησε ή να αντλήσεις χαρά και εσύ από αυτά, ή να τα κάνουν μαζί με τον άλλο γονιό ή κάποιο φίλο.