ΕΙΝΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΝΑ ΠΡΟΤΙΜΗΣΕΙΣ ΗΜΙΑΙΜΟ ΣΚΥΛΟ Ή ΚΑΘΑΡΟΑΙΜΟ;

Σε τι διαφέρει ουσιαστικά ένας ημίαιμος σκύλος από ένα κατοικίδιο ράτσας; Υπάρχει λόγος να προτιμήσεις το ένα ή το άλλο; Ας δούμε τα χαρακτηριστικά τους, ώστε να κάνουμε συνειδητή επιλογή.

Διεθνής Διακήρυξη των Δικαιωμάτων των Ζώων (1978) – Άρθρο 1ο: «Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης». Ο σκύλος που μπήκε ή θα μπει στη ζωή σας ως κατοικίδιο, είτε είναι ένα χαρούμενο κουτάβι λίγων εβδομάδων είτε ένα ζώο τραυματισμένο ψυχικά ή σωματικά, θα σας διδάξει την αφοσίωση και τη συμπόνια. Και αυτά δεν έχουν ράτσα και φυλή.

Παρατηρώ τον σκύλο που υιοθετήσαμε πριν από έντεκα χρόνια για να συντροφεύσει την οικογενειακή μας ζωή: ολίγον από Λαμπραντόρ και Χάσκι, με μπόλικα στοιχεία από κάποιο μυστήριο πρόγονό του. Είναι ακόμη στο πλευρό μας, με μία ανεπαίσθητη χωλότητα και μία ελαφριά βαρηκοΐα, που ενισχύει το βροντερό και διόλου εύηχο γαύγισμά του.

Δεν έχει καμία δακρύβρεχτη ιστορία πίσω του: Γεννήθηκε σε γειτονικό σπίτι φιλόζωων, η τετράποδη μαμά του και ο μπαμπάς του ήταν εκεί για να του μάθουν τα πρώτα βήματα στη σκυλίσια ζωή του και είχε κάνει ήδη και το πρώτο του εμβόλιο. Σκύλος από σπίτι, δηλαδή, αλλά όχι από «σόι». Έλειπε, βλέπετε, το pedigree, το πιστοποιητικό καθαροαιμίας, που, ανάμεσα σε άλλα, καταγράφει 4 ή 5 γενιές προγόνων και είναι φετίχ για ένα συγκεκριμένο είδος νεοέλληνα: Εκείνον, που δίνει εκατοντάδες ή και χιλιάδες ευρώ για ένα καθαρόαιμο σκύλο, αλλά κάνει παθιασμένα like στις συναισθηματικά φορτισμένες αναρτήσεις της SGS (Save a Greek Stray). Εν προκειμένω εστιάζουμε στους σκύλους, όμως ανάλογα διλήμματα ισχύουν και για τις γάτες.

Illustration: Ελένη Καστρινογιάννη

Για να μην πυροβολούμε τους ιδιοκτήτες καθαρόαιμων ζώων θεωρώντας τους λιγότερο φιλόζωους από όποιον αγκαλιάζει ένα ημίαιμο, να πούμε ότι είναι συχνές και οι υιοθεσίες κακοποιημένων ή εγκαταλελειμμένων σκύλων ράτσας νεαρής ή προχωρημένης ηλικίας. Και, τελικά, έχουμε αναρωτηθεί όλοι μας τι γίνονται τα καθαρόαιμα όταν δεν πουληθούν; Αδυνατώ να απαντήσω.

Σε κάθε περίπτωση, υπάρχουν πολλοί θεάρεστοι λόγοι για να υιοθετήσετε ένα ημίαιμο σκυλάκι, και σίγουρα κάποιοι για να βάλετε στην οικογένειά σας ένα καθαρόαιμο, χωρίς να στιγματίσετε εαυτόν ως «ρατσιστή». Και εξηγούμαι:

Ο ημίαιμος σκύλος

• Δεν είναι αντικείμενο αγοροπωλησίας αλλά ένα ζωντανό ον, που φέρει συνήθως τον σταυρό του μαρτυρίου: κακοποίηση, πείνα, μοναξιά. Δεν θα ταΐσει την ανθρώπινη ματαιοδοξία και δεν θα μοιάσει ποτέ σε έναν σκύλο της μόδας, γιατί απλά δεν είναι τσάντα, παπούτσι, φόρεμα.
• Η πρώτη επαφή με έναν ημίαιμο –και συνήθως αδέσποτο– σκύλο γίνεται συνήθως σε συνθήκες που γεννούν έντονα συναισθήματα, όχι μόνο για τους τετράποδους αλλά και για τους δίποδους αισθηματίες. Μας ακολουθεί μόνο και μόνο επειδή τον χαϊδέψαμε κοιτάζοντάς τον στα μάτια ή επειδή τον νοιαστήκαμε και του ρίξαμε λίγο ψαχνό από τη μπριζόλα μας στην ταβέρνα.
• Όταν υιοθετούμε ένα ημίαιμο σκυλάκι, ανοίγουμε την πόρτα του σπιτιού μας σε μία κινούμενη έκπληξη: από τον χαρακτήρα του μέχρι τη σωματική του διάπλαση, μόνο εικασίες κάνει ο κτηνίατρος ή η φίλη που λέει με περισπούδαστο ύφος: «Χοντρή πατούσα… Θα γίνει 40 κιλά τουλάχιστον». Ακόμη κι αν γνωρίζουμε τους γονείς του και ξέρουμε από ποιες φυλές προέρχεται, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε το συνδυασμό των χαρακτηριστικών που θα επικρατήσουν στον τετράποδο φίλο μας. Τι θα λέγατε για ένα μικρόσωμο σκυλάκι που μοιάζει ιδανικό για διαμέρισμα, με ενέργεια κυνηγόσκυλου;
• Τα ημίαιμα σκυλιά είναι αποτέλεσμα φυσικής επιλογής και δεν διαιωνίζουν προβλήματα υγείας από γενιά σε γενιά. Γι’ αυτό και συνήθως ζουν περισσότερο και έχουν καλύτερη υγεία.
• Στα ημίαιμα σκυλάκια η στείρωση είναι μονόδρομος. Είναι κόντρα στη φύση να σταματάς τη δυνατότητα αναπαραγωγής ενός ζώου, αλλά είναι και κόντρα στην ηθική να αφήνεις ένα, δύο ή πέντε κουτάβια στον δρόμο.

Ο καθαρόαιμος σκύλος

• Πωλείται. Κάποιοι το θεωρούν αναξιοπρεπές για ένα ζωντανό πλάσμα, άλλοι τίμιο εφόσον ο εκτροφέας του σέβεται τα ζώα, τηρεί όλους τους κανόνες και δεν τα αντιμετωπίζει ως «μηχανήματα αναπαραγωγής». Προχωράς σε μία διαδικασία ενσυνείδητα και πληρώνεις το κόστος. Δεν παίρνεις έναν σκύλο σε μια στιγμή βραχύβιου ενθουσιασμού, αλλά μετά από σκέψη. Αυτό σημαίνει ότι η πρώτη συνάντηση με τον σκύλο που θα γίνει μέλος της οικογένειάς μας είναι προσχεδιασμένη και γι’ αυτό λιγότερο φορτισμένη συναισθηματικά.
• Το καθαρόαιμο κουτάβι μεγαλώνοντας εκφράζει τα ειδικά, κοινά για τη ράτσα του χαρακτηριστικά, που τον κάνουν θελκτικό για συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων: σκύλος-θεραπευτής, σκύλος-συνοδός, σκύλος-φύλακας, σκύλος-κυνηγός... Ένας κτηνίατρος μπορεί να σας καθοδηγήσει στην επιλογή ενός σκύλου συγκεκριμένης φυλής προκειμένου να ζήσετε εσείς καλά κι εκείνος καλύτερα. Ο αντίλογος; Η δυνατότητα επιλογής ράτσας δεν είναι συμβατή με τη φιλοζωία. Δεν επιλέγεις τα χαρακτηριστικά του παιδιού σου και δεν το αγαπάς σύμφωνα με αυτά. Γιατί να επιλέξεις τα χαρακτηριστικά του σκύλου σου;
• Τα καθαρόαιμα σκυλιά είναι η πιο ασφαλής επιλογή για άτομα με αλλεργίες στους σκύλους. Τα Terrier και τα Poodle (Κανίς) θεωρούνται υποαλλεργιογονικές ράτσες, πιθανότατα γιατί μαδάνε ελάχιστα.
• Τα καθαρόαιμα σκυλιά είναι συνήθως πιο ευπαθή από τα ημίαιμα και παρουσιάζουν συγκεκριμένα κληρονομικά νοσήματα ανάλογα με τη φυλή που ανήκουν. Για παράδειγμα, ο Γερμανικός Ποιμενικός έχει αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσει δυσπλασία ισχίου, τα Golden Retriever δερματικά εξανθήματα, ενώ τα Δαλματίας παρουσιάζουν συχνά προβλήματα ακοής.

Είναι όλοι τους υπέροχοι

Η υιοθεσία ενός σκύλου είναι πράξη αγάπης και άσκηση υπευθυνότητας. Ο σκύλος δεν είναι παιχνίδι για το παιδί, ούτε συναγερμός για τους κλέφτες. Δεν πάει ασορτί με το ανοιχτό σπορ αμάξι. Δεν αμφισβητείται η αξία του με τον ερχομό ενός παιδιού. Δεν εγκαταλείπεται αυγουστιάτικα γιατί δεν επιτρέπεται στο ενοικιαζόμενο δωμάτιο. Δεν απομονώνεται σε μία βεράντα για όλη του τη ζωή. Και, ευτυχώς για όλα αυτά εγγυάται ο Νόμος.

Ενημερωθείτε:

• Νόμος 4039/12: Για τα δεσποζόμενα και τα αδέσποτα ζώα συντροφιάς και την προστασία των ζώων από την εκμετάλλευση ή τη χρησιμοποίηση με κερδοσκοπικό σκοπό.
• Νόμος 4830/2021: Νέο πλαίσιο για την ευζωία των ζώων συντροφιάς.